Chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng nâng cao giá trị sản phẩm

Anh Phùng Văn Giáp, bản Cha Nọ, xã Ẳng Tở (huyện Mường Ảng) chăm sóc vườn bưởi da xanh.

Huyện Mường Ảng xác định việc phát triển trồng cây ăn quả thành vùng nguyên liệu, tạo ra sản phẩm hàng hóa là mục tiêu quan trọng. Chính vì vậy, thời gian qua, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế về nông, lâm nghiệp trên địa bàn, nhiều hộ gia đình đã chú trọng ứng dụng tiến bộ kỹ thuật chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Ông Kiều Xuân Hoàng, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Ảng cho biết: Hàng năm UBND huyện yêu cầu các xã quy hoạch chi tiết về: Diện tích chuyển đổi, hệ thống thủy lợi, loại cây trồng... Trên cơ sở đó huyện có kế hoạch xây dựng các mô hình mẫu để hướng dẫn người dân triển khai. Ðồng thời hỗ trợ về giống, khoa học kỹ thuật, tránh tình trạng chuyển đổi ồ ạt hoặc chuyển đổi nhưng không áp dụng kỹ thuật thì hiệu quả không cao mà còn ảnh hưởng kinh tế, tâm tư của nhân dân. Tính đến cuối năm 2019 huyện đã tiến hành chuyển đổi 258ha từ đất nương, vườn tạp và các loại đất trồng cây hàng năm khác sang trồng cây ăn quả có giá trị kinh tế như: Bưởi da xanh, xoài Ðài Loan, cam và chanh leo. Trong đó 138ha do Nhà nước hỗ trợ giống cây trồng gồm: Xoài Ðài Loan (90ha), bưởi da xanh (24ha), chanh leo (23ha), cam Vinh (1ha) được trồng chủ yếu tại 5 xã: Ẳng Cang, Ẳng Tở, Ẳng Nưa, Búng Lao, Mường Lạn. Những diện tích này cơ bản thực hiện theo hình thức liên kết chuỗi giá trị, hiện đang sinh trưởng phát triển tốt. 70ha cam lòng vàng, cam V2 và bưởi da xanh, ổi do các doanh nghiệp đầu tư. Còn khoảng 50ha do người dân tự trồng, chủ yếu là các loại cây cam, bưởi, nhãn… được phân bổ rải rác trong các vườn cây hộ gia đình trên địa bàn huyện. Các diện tích cây trồng chuyển đổi triển khai từ năm 2018 nên chưa có sản phẩm thu hoạch. Tuy nhiên, qua khảo sát, đánh giá của một số hộ gia đình đã trồng trước đây cho thấy các loại cây trồng có múi phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng trên địa bàn huyện. Riêng đối với diện tích chanh leo được thực hiện từ đầu năm 2018 đến nay đã cho thu hoạch vụ đầu và đang trong quá trình chăm sóc chuẩn bị cho thu hoạch vụ 2; năng suất ước đạt 13-15 tấn/ha/năm.

Ðiển hình trong chuyển đổi cây trồng mang lại hiệu quả là mô hình trang trại của anh Phùng Văn Giáp, bản Cha Nọ, xã Ẳng Tở. Với 2ha đất đồi, năm 2014 anh Giáp trồng 1ha bưởi da xanh và bưởi Diễn, diện tích đất còn lại anh trồng nhãn trái mùa và một số loại cây như: Ổi, chanh đào… Do vườn cây được chăm sóc đúng kỹ thuật nên cây phát triển nhanh, ít dịch bệnh. Năm 2018, vườn cây của gia đình anh Giáp đã cho thu hoạch. Anh Giáp chia sẻ: “Những loại cây gia đình trồng còn khá mới tại địa phương, cộng với chất lượng quả đảm bảo nên được nhiều người tiêu dùng lựa chọn; thương lái vào tận vườn thu mua. Trừ chi phí, mỗi năm gia đình thu trên 100 triệu đồng.”

Với sự vào cuộc tích cực của cấp ủy, chính quyền các cấp và ngành Nông nghiệp hết năm 2019 toàn tỉnh đã chuyển đổi 635,99ha đất nương, đất trồng lúa một vụ và đất trồng cây công nghiệp kém hiệu quả (cây cà phê) sang trồng các loại cây ăn quả. Trong đó, có hơn 353ha đất được chuyển sang trồng cây ăn quả; 215ha chuyển sang trồng cây làm thức ăn cho gia súc; 66,54ha chuyển sang trồng dong riềng, cây dược liệu. Khi chuyển đổi đất kém hiệu quả sang cây trồng khác, nông dân được tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục, được hỗ trợ cây giống chất lượng tốt và được hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc nên bà con rất phấn khởi. Nhờ đó diện tích chuyển đổi mỗi năm đều tăng, phấn đấu đạt mục tiêu UBND tỉnh đề ra là chuyển đổi cây trồng trên diện tích 711,5ha trong năm 2020. Hiện nay, ngoài giải pháp tuyên truyền, vận động nhân dân chủ động đăng ký chuyển đổi, ngành Nông nghiệp còn chủ động kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia cung ứng vật tư đầu vào, thu mua, chế biến và tiêu thụ sản phẩm; khuyến khích liên kết giữa nông dân với nhà khoa học để áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nhằm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bài, ảnh: Lan Phương