Chuyển đổi xanh trong khuyến học

Trường THCS Trưng Vương (TP. Thái Nguyên) có môi trường học tập xanh, sạch, đẹp, an toàn, đáp ứng nhu cầu học tập, vui chơi, rèn luyện của học sinh.

Bà Nguyễn Thị Thủy, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), cho biết: Trong bối cảnh chuyển đổi xanh hiện nay, Sở KH&CN phối hợp với các ngành và đơn vị liên quan lồng ghép mục tiêu xanh vào các đề án khoa học, hỗ trợ đưa công nghệ sạch, công nghệ số vào giáo dục và cộng đồng. Qua đó, góp phần lan tỏa đổi mới sáng tạo gắn với chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, xem chuyển đổi số là công cụ thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh hiệu quả.

Điều này tạo tiền đề để ngành Giáo dục và phong trào khuyến học ứng dụng công nghệ mới, như: dạy học trực tuyến, tài liệu số, năng lượng sạch…, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. - bà Nguyễn Thị Thủy

Thực hiện chuyển đổi xanh trong hoạt động khuyến học trên địa bàn tỉnh, một trong những lợi thế, ưu điểm nổi bật của tỉnh Thái Nguyên là trên địa bàn tỉnh phong trào khuyến học phát triển mạnh mẽ, là nền tảng thuận lợi để lồng ghép chuyển đổi xanh

Bên cạnh đó, sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền và đoàn thể giúp hoạt động khuyến học ở Thái Nguyên gắn kết với các mục tiêu phát triển địa phương. Đặc biệt, Hội Khuyến học tỉnh đã sớm hưởng ứng định hướng phát triển bền vững. Ngày 2/10/2023, Hội phát động phong trào thi đua “Học tập suốt đời đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững” cho toàn tỉnh. Điều này cho thấy nhận thức về chuyển đổi xanh, gắn khuyến học với phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, đã bước đầu được quan tâm và lồng ghép trong các hoạt động khuyến học trong thời gian gần đây.

Ngành Giáo dục Thái Nguyên đã triển khai nền tảng dạy - học trực tuyến (như hệ thống OLM) để hỗ trợ giảng dạy, kiểm tra, tạo kho học liệu số dùng chung. Đây là giải pháp công nghệ tích cực giúp học sinh có thể tự học mọi nơi, giảm nhu cầu in ấn sách vở và tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực giáo dục. Song song với đó, các trường học trong tỉnh đang xây dựng học bạ điện tử và cơ sở dữ liệu liên thông, tiến tới mô hình "trường học số". Việc số hóa tài liệu học tập, thư viện điện tử và tổ chức các lớp học trực tuyến giúp giảm sử dụng giấy in, tiết kiệm năng lượng cho đi lại và xây dựng cơ sở vật chất...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, việc thực hiện chuyển đổi xanh trong khuyến học ở Thái Nguyên còn những hạn chế nhất định, đó là cơ sở vật chất và nguồn lực cho khuyến học ở cơ sở còn hạn chế; đội ngũ cán bộ khuyến học cấp xã, phường thường kiêm nhiệm, thay đổi luân chuyển; nhận thức và phương pháp về "khuyến học xanh" còn mới mẻ, Thái Nguyên cũng như nhiều địa phương còn lúng túng trong định hướng triển khai. Thực tế này cho thấy, việc xanh hóa hoạt động khuyến học tại Thái Nguyên đang ở giai đoạn đầu, hiệu quả chưa đồng đều; nguồn kinh phí dành cho các sáng kiến "khuyến học xanh" còn hạn hẹp...

Từ những hạn chế trên đòi hỏi, cần phải có giải pháp khắc phục kịp thời để phong trào khuyến học xanh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên phát huy hiệu quả trong thời gian tới. Một trong những giải pháp quan trọng đó là ứng dụng công nghệ để vừa nâng cao hiệu quả học tập, vừa góp phần bảo vệ môi trường trong hoạt động khuyến học.

Đồng thời, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ xanh trong trường học và cộng đồng; lắp đặt hệ thống điện mặt trời và đèn LED tiết kiệm điện tại các trung tâm học tập cộng đồng, trường học, vừa giảm chi phí điện năng vừa giáo dục trực quan cho học sinh về năng lượng tái tạo. Quan tâm phát triển các phần mềm, ứng dụng quản lý khuyến học (quản lý hội viên, quản lý quỹ học bổng, thi đua khuyến học…) giúp hoạt động Hội Khuyến học hiệu quả và minh bạch hơn.

Bên cạnh tích cực tuyên truyền lối sống xanh, chia sẻ kiến thức bảo vệ môi trường tới hội viên và người học thông qua phương tiện thông tin đại chúng và xã hội, các nền tảng số, Hội Khuyến học cần phối hợp tích cực với ngành Giáo dục khuyến khích các trường nhanh chóng thực hiện chương trình chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, tạo nên môi trường sinh thái giáo dục xanh, chú trọng xây dựng trường học xanh - sạch - đẹp, phân loại rác thải tại nguồn, trồng cây xanh trong khuôn viên và tích hợp nội dung giáo dục môi trường vào các khóa học trực tuyến...

Tỉnh Thái Nguyên xác định mục tiêu phát triển theo hướng “Xanh - Số - Hạnh phúc” và cam kết tham gia lộ trình Net Zero 2050 của quốc gia. Điều này cho thấy chính sách của tỉnh nhất quán: Không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng, khuyến khích mọi ngành, mọi tổ chức tham gia bảo vệ môi trường.

Đối với công tác khuyến học, tỉnh luôn coi trọng và tạo dựng cơ chế hỗ trợ, chỉ đạo lồng ghép nhiệm vụ khuyến học vào các chương trình phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập; huy động nguồn lực xã hội cũng được khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đóng góp cho Quỹ khuyến học tỉnh. Bên cạnh đó, có chính sách tuyên dương, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân điển hình trong phong trào khuyến học xanh, vinh danh các “Gia đình học tập”, “Cộng đồng học tập” tiêu biểu gắn với tiêu chí bảo vệ môi trường.

Sự chỉ đạo và hỗ trợ tích cực từ chính quyền địa phương là đòn bẩy quan trọng để Thái Nguyên thúc đẩy chuyển đổi xanh trong giáo dục và khuyến học một cách đồng bộ, hiệu quả... Thực hiện các giải pháp công nghệ nói trên sẽ vừa thúc đẩy chất lượng học tập, vừa hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh trong giáo dục một cách thiết thực. Từ đó, tạo ra môi trường sống lành mạnh, phát triển kinh tế bền vững và xây dựng một cộng đồng xanh, sạch, đẹp, thúc đẩy phong trào khuyến học xanh rộng rãi, hiệu quả trên địa bàn tỉnh.

Thảo Nguyên