Chuyên gia bàn giải pháp triển khai hiệu quả chuyển đổi số giáo dục

Đại diện Tập đoàn Khoa học Công nghệ Bách Khoa chia sẻ tại hội nghị.

Hội nghị do Trung tâm Phát triển Giáo dục và Đào tạo phía Nam (thuộc Văn phòng Bộ GD&ĐT) phối hợp với Tập đoàn Khoa học Công nghệ Bách Khoa tổ chức.

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Thắng Lợi, Giám đốc Trung tâm Phát triển Giáo dục và Đào tạo phía Nam cho biết, một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm được nêu trong Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo là: Chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo.

Ông Lê Thắng Lợi nhấn mạnh, chuyển đổi số chính là chìa khóa để đổi mới căn bản và toàn diện ngành giáo dục, hiện thực hóa khát vọng xây dựng một nền giáo dục thông minh, mở, công bằng và hội nhập.

Trong những năm qua, dữ liệu ngành giáo dục đã được số hóa mạnh mẽ. Gần 24,5 triệu hồ sơ giáo viên, cán bộ quản lý và học sinh đã được cập nhật, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia. Hệ thống cơ sở dữ liệu giáo dục đại học cũng đã được hoàn thiện, quản lý thông tin của 470 trường với gần 3 triệu hồ sơ người học.

Dịch vụ công trực tuyến được triển khai rộng rãi; nhiều địa phương áp dụng học bạ điện tử, thí điểm văn bằng số; kho học liệu mở và tài nguyên số được phát triển, tạo cơ hội học tập mọi lúc, mọi nơi.

Ông Lê Thắng Lợi, Giám đốc Trung tâm Phát triển Giáo dục và Đào tạo phía Nam phát biểu tại hội nghị.

Đặc biệt, Bộ GD&ĐT đã ban hành khung năng lực số, thúc đẩy công tác bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý, nhằm đưa chuyển đổi số vượt ra khỏi vai trò công cụ, trở thành năng lực cốt lõi của người học và người dạy.

Tuy nhiên, theo ông Lê Thắng Lợi, cách triển khai chuyển đổi số tại một số địa phương và nhà trường vẫn còn lúng túng, manh mún. Hạ tầng công nghệ chưa đảm bảo, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa. Nhận thức chung, sự quyết tâm và năng lực số của một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh còn nhiều hạn chế. Việc kết nối, liên thông dữ liệu giữa các hệ thống chưa thực sự đồng bộ. Nguồn lực tài chính và nhân lực chất lượng cao phục vụ chuyển đổi số vẫn thiếu, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Trình bày tham luận về tổng thể chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý và đào tạo tại các cơ sở giáo dục, TS Nguyễn Tuấn Hoa, chuyên gia phát triển kinh tế số, nhấn mạnh: Bản chất của chuyển đổi số trong giáo dục là sự chuyển đổi từ phương thức giáo dục điện tử sang phương thức giáo dục số.

Do đó, nội dung trọng tâm trong chuyển đổi số giáo dục hiện nay là: đối với hoạt động giảng dạy, cần phát triển quy trình đào tạo số; đối với hoạt động học tập, cần xây dựng và phát triển hệ thống học liệu số.

Riêng về ứng dụng AI trong giáo dục, TS. Nguyễn Tuấn Hoa phân tích theo bốn cấp độ gồm: Dùng AI như trợ lý; Dùng AI để phản biện; Dùng AI như công cụ; Biến AI thành lực lượng sản xuất mới.

Theo ông, hiện nay việc ứng dụng AI trong giáo dục chủ yếu mới dừng lại ở cấp độ đầu tiên là sử dụng AI như một trợ lý. Trong khi đó, cần đẩy mạnh hơn nữa để đưa AI trở thành công cụ hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động giảng dạy và học tập, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện.

Ông Nguyễn Hà Nguyên, Phó Chánh văn phòng Sở GD&ĐT TPHCM chia sẻ tại hội nghị.

Ông Nguyễn Hà Nguyên, Phó Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT TPHCM nhấn mạnh: Để chuyển đổi số giáo dục đạt hiệu quả, cần bắt đầu từ dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”. Trong quá trình triển khai các nền tảng số, tính liên thông dữ liệu là yếu tố then chốt, bởi dữ liệu càng được sử dụng nhiều thì càng đảm bảo tính “đúng, đủ, sạch, sống”.

Ông Nguyên cho rằng, hoạt động chuyển đổi số chỉ là một trong những công đoạn của quá trình chuyển đổi số toàn diện. Để thực hiện hiệu quả, cần triển khai đồng bộ các yếu tố: nhận thức số, thể chế số, hạ tầng số, nhân lực số và đảm bảo an toàn, an ninh thông tin.

Nhìn từ thực tiễn triển khai chuyển đổi số giáo dục tại TPHCM, ông Huỳnh Quốc Thắng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Khoa học Công nghệ Bách Khoa cho rằng, chuyển đổi số giáo dục muốn thành công cần hội tụ đủ 5 yếu tố: thu thập được dữ liệu bằng IoT; thiết kế được quy trình đào tạo số; phát triển được học liệu số; có hành lang pháp lý hỗ trợ; có nhân lực số đủ mạnh.

Minh Anh