Chuyên gia: Mỹ cần 'ngoại giao cứng rắn' để giục TQ ngăn chặn xung đột ở Ukraine

Tờ South China Morning Post đưa tin một nhóm các học giả và cựu quan chức Mỹ đã kêu gọi Mỹ và các đồng minh nên áp dụng “chính sách ngoại giao cứng rắn” để thúc giục Trung Quốc giúp ngăn chặn chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine.

Các chuyên gia còn kêu gọi Mỹ cần làm rõ rằng Bắc Kinh sẽ phải đối mặt với “các lệnh trừng phạt ngay lập tức và vô cùng tốn kém” nếu nước này phá hoại hay tránh né các lệnh trừng phạt nhắm vào Nga.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Putin. Ảnh: Mikhail Metzel/TASS

“Cách tiếp cận trên sẽ tiếp tục thúc đẩy Trung Quốc cân nhắc các lợi ích quốc gia của chính họ, chi phí mà nước này phải gánh chịu và hướng đi mà các nhà lãnh đạo của nước này điều chỉnh theo cách linh hoạt để giảm thiểu hậu quả chính trị, gánh nặng kinh tế và bất ổn xã hội vì lý do Nga là đối tác chính cũng như vì Bắc Kinh đang tìm cách trở thành một cường quốc có trách nhiệm trên trường quốc tế” - tuyên bố chung của các học giả và cựu quan chức Mỹ cho hay.

Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đang chịu những áp lực gia tăng khi nhiều lời kêu gọi nước này đứng ra làm trung gian hòa giải cho xung đột Nga-Ukraine. Bắc Kinh đã không lên án chiến dịch quân sự mà Nga phát động hôm 24-2 vào Ukraine, trong khi cho biết nước này tôn trọng chủ quyền của Ukraine cũng như thừa nhận “những lo ngại an ninh chính đáng” của Moscow.

Trong tuyên bố trên, các chuyên gia nhận định lập trường “mơ hồ chiến lược” của Trung Quốc trong bối cảnh cuộc xung đột đang leo thang cho thấy Mỹ vẫn còn cơ hội để tác động lên tính toán của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Tuyên bố nói rằng cho tới nay Bắc Kinh và hầu hết các công ty Trung Quốc dường như đang tuân thủ các biện pháp trừng phạt tài chính và thương mại vì “cái giá phải trả do vi phạm có thể cao hơn việc tuân thủ”.

“Ngay cả khi Bắc Kinh phản đối các biện pháp trừng phạt quốc tế, các nhà ngoại giao Mỹ cần tiếp tục trao đổi để khuyến khích Trung Quốc tuân thủ cũng như làm rõ rằng bất kỳ nỗ lực nào làm phá hoại hay né tránh các lệnh trừng phạt sẽ phải đối mặt với hậu quả ngay lập tức và vô cùng tốn kém” - tuyên bố cho biết.

Vào ngày 13-3, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cũng cảnh báo Trung Quốc chắc chắn sẽ phải chịu hậu quả nếu nước này giúp Nga né tránh các lệnh trừng phạt từ phương Tây, theo hãng tin Reuters.

Ngoài ra trong tuyên bố trên, các chuyên gia còn cảnh báo Mỹ “một chiến dịch công kích nhằm tạo ra sự tương đương giữa Nga và Trung Quốc” sẽ không chỉ làm chia rẽ Washington với Bắc Kinh mà còn với các đồng minh và đối tác, nhất là ở tại thời điểm cần “thống nhất và chung quyết tâm” để ngăn chặn xung đột tại Ukraine.

Do đó, tuyên bố nói rằng bằng cách áp dụng cách tiếp cận ngoại giao đối với Bắc Kinh, Mỹ có thể tạo ra cơ sở để gây áp lực hiệu quả hơn lên Trung Quốc về lập trường của nước này đối với xung đột Nga-Ukraine.

Tham gia soạn thảo tuyên bố trên gồm mười chuyên gia thuộc nhóm chuyên trách về chính sách Mỹ-Trung do Trung tâm Quan hệ Mỹ-Trung thuộc Hiệp hội châu Á và Trung tâm Trung Quốc thế kỷ 21 của Trường Đại học California San Diego phối hợp điều hành.

VĨNH KHANG