Chuyên gia Mỹ nói gì trước nghi án oanh tạc cơ Tu-160 sao chép B-1?

Trên tạp chí National Interest, nhà báo Stephen Silver đã có bài nghiên cứu nhằm giải thích nguồn gốc máy bay ném bom chiến lược siêu thanh Tu-160 nổi tiếng do Liên Xô nghiên cứu chế tạo và hiện được sử dụng bởi lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga.

Trước ý kiến cho rằng Tu-160 sao chép B-1, tác giả ghi nhận "có một số điểm tương đồng" giữa chiếc oanh tạc cơ cánh cụp cánh xòe Rockwell B-1 Lancer của Mỹ và Tupolev Tu-160.

Đáng chú ý là cả hai máy bay ném bom đều được phát triển, sản xuất và đưa vào sử dụng cùng lúc. Theo nhà báo người Mỹ, những phi cơ trên giống nhau đến mức Washington thường đặt ra câu hỏi liệu có phải các nhà thiết kế Liên Xô dựa vào B-1 để tạo ra Tu-160?

Theo ghi nhận của chuyên gia Dario Leone - thành viên Câu lạc bộ Hàng không Mỹ, Tu-160 và B-1 "thực sự rất giống nhau", nhưng điều này không có nghĩa là nước này đã ăn cắp thành tựu của quốc gia khác.

Rất có thể cả Mỹ và Liên Xô đã tận dụng những thiết kế tiên tiến và phổ biến tại thời điểm đó. Hơn nữa như ông Leone nhấn mạnh, hai máy bay có những khác biệt tinh tế nhưng rất hữu hình, cho nên không cần phải bàn luận về một nghi án như trên.

Chuyên gia Leone cho biết, giới chức quân sự Mỹ đã quay trở lại chương trình B-1 vào đầu những năm 1980, sau khi Liên Xô quyết định can thiệp quân sự vào Afghanistan.

Khi Tổng thống Ronald Reagan nhậm chức, ông ta quyết định sử dụng B-1 như một lựa chọn trung gian giữa “Pháo đài bay” B-52 già cỗi và một máy bay ném bom đầy hứa hẹn.

Về phần Tu-160 của Liên Xô, nó được phát triển trong hoàn cảnh hơi khác một chút. Trong đó "Thiên nga trắng" đã được đưa vào sử dụng trong lực lượng ném bom chiến lược của Liên Xô, đúng như những gì các nhà thiết kế kỳ vọng lúc ban đầu.

Chuyên gia Leone lưu ý, vào năm 1994, các phi công Nga và Mỹ đã gặp nhau để kỷ niệm Chiến dịch Furious trong Thế chiến II. Cuộc gặp gỡ này cho phép họ kiểm tra và nghiên cứu chi tiết hai dòng máy bay ném bom của nhau, kết quả là những khác biệt rõ ràng đã được tiết lộ.

Cụ thể trên B-1, chỉ phần đuôi ngang là có thể di chuyển được (sơ đồ tiêu chuẩn với cánh lái hai phần để điều hướng), nhưng các bộ ổn định được bổ sung với hệ thống điều khiển LARC đặc biệt.

Trong khi đó Tu-160 không có thiết bị như vậy bởi vì máy bay ném bom Liên Xô không được thiết kế để hoạt động ở độ cao thấp. Ngoài ra chuyên gia Leone cũng lưu ý những điểm khác biệt trong cấu tạo khung thân.

Do vậy khó có thể khẳng định rằng các nhà thiết kế Liên Xô đã trực tiếp sao chép chiếc B-1 của Mỹ. Chỉ là hai chiếc máy bay được tạo ra vào cùng một thời điểm, khi Washington và Moskva đều có những phát triển tương ứng với điểm tương đồng nhất định.

"Máy bay hiện đại thường có rất nhiều điểm chung bên ngoài, trong khi câu hỏi ai đã sao chép thứ gì đó từ ai thường vẫn còn mang tính ngụy biện", ông Dario Leone kết luận.

Vấn đề tương tự đối với tiêm kích F-15 Eagle và MiG-25 Foxbat cũng được nhắc tới, rõ ràng quá vô nghĩa khi cố gắng so sánh hai chiếc chiến đấu cơ được tạo ra cho những vai trò khác hẳn nhau.

Bạch Dương