Chuyên gia Trung Quốc đánh giá về bom phá boongke GBU-57 của Mỹ sử dụng ở Iran

Bom GBU-57 phá boongke của Mỹ. Ảnh: Không quân Mỹ

Cuộc không kích gần đây của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân Iran đã đánh dấu lần đầu tiên loại bom xuyên phá boongke phi hạt nhân mạnh nhất thế giới – GBU-57 – được sử dụng trong chiến đấu. Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), sự kiện trên đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ giới chuyên gia quân sự Trung Quốc, những người đang theo dõi sát sao hiệu quả của loại vũ khí này và so sánh nó với kho vũ khí xuyên phá boongke của chính họ.

Vào sáng sớm 22/6, bảy máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ đã thực hiện một phi vụ kéo dài 37 giờ, thả tổng cộng 14 quả bom GBU-57 (MOP) xuống các cơ sở hạt nhân Fordow và Natanz của Iran. Đây là màn ra mắt chiến đấu của một loại đạn dược được thiết kế đặc biệt để xuyên thủng các mục tiêu kiên cố hoặc chôn sâu dưới lòng đất, nằm ngoài tầm với của các loại bom thông thường. GBU-57 khác biệt ở chỗ nó chui sâu xuống đất trước khi phát nổ, tăng đáng kể sức công phá.

Với trọng lượng lên tới 13.600kg, GBU-57 là quả bom phi hạt nhân lớn nhất trong kho vũ khí của Mỹ. Nó được cho là có khả năng xuyên thủng tới 60 mét bê tông cốt thép hoặc đá. Tuy nhiên, kích thước khổng lồ của nó cũng là một hạn chế, khi chỉ có thể được mang bởi máy bay ném bom B-2, với mỗi chiếc mang tối đa hai quả MOP.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng các mục tiêu đã bị "hoàn toàn xóa sổ", nhưng các quan chức Lầu Năm Góc lại có giọng điệu thận trọng hơn, mô tả thiệt hại là "nghiêm trọng" và cần thời gian để đánh giá.

Góc nhìn từ các chuyên gia Trung Quốc

Phản ứng về cuộc tấn công, các nhà phân tích quân sự Trung Quốc đã đưa ra những đánh giá chi tiết. Chuyên gia quân sự Du Wenlong, Đại tá quân đội Trung Quốc đã nghỉ hưu, mô tả nhiệm vụ của B-2 là một thành công về mặt chiến thuật, dựa trên tầm hoạt động. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng hiệu quả thực sự của cuộc tấn công vẫn còn bỏ ngỏ. "Mặc dù cuộc tấn công đã thành công đánh trúng mục tiêu, nhưng mức độ thiệt hại bên trong vẫn chưa rõ ràng", ông Du nói, lưu ý rằng có một khoảng cách khoảng 30 mét giữa độ sâu xuyên phá của GBU-57 và lõi của cơ sở Fordow, nằm sâu khoảng 80 mét dưới lòng đất.

"Vụ tấn công có thể đã làm hư hại cấu trúc của ngọn núi, nhưng liệu nó có tấn công vào cơ sở thực tế hay không thì vẫn chưa xác định được", chuyên gia trên nhận định.

Đồng quan điểm, nhà phân tích Song Zhongping chỉ ra hình ảnh vệ tinh cho thấy sáu hố bom gần các cơ sở, thể hiện mỗi mục tiêu có thể đã bị tấn công bởi hai quả bom để tăng cường khả năng xuyên phá. Chuyên gia Song cũng bày tỏ sự nghi ngờ về mức độ phá hủy: "Nếu mục tiêu là phá hủy hoàn toàn các cơ sở như Fordow hoặc Natanz, thì nhiệm vụ này có thể đã không đạt được. Iran có thể đã di dời các vật liệu hạt nhân quan trọng".

Phá boongke: Chiến lược khác biệt của Trung Quốc

Cuộc tấn công của Mỹ cũng tạo cơ hội để giới chuyên gia Trung Quốc nhìn lại kho vũ khí xuyên phá boongke của chính họ. Trung Quốc được cho là sở hữu hệ thống boongke ngầm rộng lớn nhất thế giới và đã phát triển các loại vũ khí xuyên phá boongke của riêng mình, tập trung vào hệ thống phóng tên lửa đạn đạo trên đất liền.

Một trong những vũ khí đáng chú ý là DF-15C, một biến thể của tên lửa đạn đạo tầm ngắn, ra mắt năm 2013 và được thiết kế đặc biệt để tấn công các mục tiêu ngầm kiên cố. Theo tờ Hoàn cầu Thời báo, tên lửa này có đầu đạn xuyên thủng hình trụ dài từ 2 đến 2,5 mét, được thiết kế để xuyên thủng bê tông cốt thép. Với tầm bắn khoảng 700km, DF-15C mang lại cho quân đội Trung Quốc khả năng tấn công đáng kể vào các mục tiêu trong khu vực, bao gồm cả các trung tâm chỉ huy ngầm và nơi trú ẩn kiên cố như cơ sở quân sự của Đài Loan ở Yushan.

Ngoài ra, tập đoàn quốc phòng Norinco của Trung Quốc cũng đã giới thiệu loạt bom dẫn đường GB1000 nặng 1.000kg. Những quả bom này tương thích với nhiều loại đầu đạn xuyên phá và được thiết kế để phá hủy các mục tiêu kiên cố trên mặt đất như nhà chứa máy bay được gia cố và boongke ngầm. Tuy nhiên, khả năng xuyên phá dưới lòng đất của các loại bom này vẫn chưa được công bố.

Theo nhà phân tích Song Zhongping, Trung Quốc đã có một "cách tiếp cận khác biệt" so với Mỹ khi tập trung vào việc triển khai tên lửa đạn đạo cho các nhiệm vụ phá boongke. "Lợi thế của Trung Quốc nằm ở tên lửa đạn đạo và chúng ta nên tiếp tục tinh chỉnh và làm chủ khả năng đó", ông Song nói.

Cuối cùng, chuyên gia Song nhận định rằng, mặc dù được dự đoán từ trước, cuộc tấn công của Mỹ vẫn chưa hoàn hảo và cho thấy đạn dược thả từ máy bay ném bom có người lái có thể không phải là giải pháp hiệu quả nhất trong các cuộc chiến tranh trong tương lai. Lần ra mắt chiến đấu của GBU-57 có thể đã thành công về mặt kỹ thuật, nhưng hiệu quả chiến lược của nó vẫn là một chủ đề còn nhiều tranh cãi.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc