Chuyên gia: Việt Nam đang tạo đà thu hút FDI chất lượng cao

Tại Diễn đàn Kinh doanh toàn cầu 2025 do Đại học RMIT Việt Nam phối hợp với Trung tâm Xúc tiến, Thông tin và Hỗ trợ đầu tư phía Nam, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính (SIPISC) tổ chức, các đối tác từ Chính phủ, trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trong và ngoài nước, đã cùng nhau thảo luận về cách Việt Nam đang định hình tương lai dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thông qua những cải cách chiến lược và hợp tác đa phương.

Các đối tác từ Chính phủ, giới học thuật, doanh nghiệp trong và ngoài nước, đã cùng nhau thảo luận về cách Việt Nam đang định hình tương lai của FDI tại Diễn đàn Kinh doanh toàn cầu 2025. (Ảnh: RMIT).

Với chủ đề “Thu hút FDI vào Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình: Đối thoại đa chiều để tạo đột phá”, diễn đàn nhấn mạnh vào bước chuyển mình của đất nước từ một điểm đến đầu tư dựa trên chi phí thấp thành trung tâm đổi mới sáng tạo, bền vững và chuyển đổi số.

Giáo sư Robert McClelland, Trưởng khoa Kinh doanh RMIT Việt Nam, đã khai mạc diễn đàn bằng cách nêu bật thành tích ấn tượng của Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn FDI.

Ông nói: “Câu chuyện FDI của Việt Nam thực sự mang tính đột phá. Chỉ riêng nửa đầu 2025, cả nước đã thu hút hơn 21,51 tỉ đô la Mỹ vốn FDI, tăng 32,6% so với cùng kỳ 2024. Mức tăng trưởng này, được thúc đẩy bởi các lĩnh vực như sản xuất, bất động sản, công nghệ xanh và nghiên cứu khoa học, khẳng định vai trò ngày càng nổi bật của Việt Nam như một trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững trong khu vực”.

Bà Trần Thị Hải Yến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến, Thông tin và Hỗ trợ đầu tư phía Nam, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính (Ảnh: RMIT).

Bà Trần Thị Hải Yến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến, Thông tin và Hỗ trợ đầu tư phía Nam, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính, nhấn mạnh cam kết của Chính phủ trong việc xây dựng môi trường đầu tư minh bạch và cạnh tranh. Bất chấp những bất ổn của kinh tế toàn cầu, tổng vốn FDI thực hiện tại Việt Nam trong năm 2024 đã đạt 25,35 tỉ đô la Mỹ – tăng 9,4% so với năm trước và là mức cao nhất trong vòng sáu năm qua. Con số này hoàn toàn trái ngược với xu hướng toàn cầu, khi dòng vốn FDI thế giới giảm 11%, chỉ còn 1.500 tỉ đô la Mỹ trong năm 2024, theo báo cáo của UNCTAD. Bà Yến khẳng định đây là minh chứng rõ nét cho khả năng chống chịu và sức hấp dẫn ngày càng tăng của Việt Nam đối với các nhà đầu tư quốc tế.

Đối thoại đa phương thúc đẩy đột phá

Ông Alexander Ziehe, Chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp Đức (GBA), khẳng định tầm quan trọng của Việt Nam đối với các nhà đầu tư Đức. Ông lưu ý, theo báo cáo Triển vọng kinh doanh toàn cầu mùa xuân 2025 của AHK, có tới 80% doanh nghiệp Đức tại Việt Nam đánh giá tích cực về môi trường kinh doanh và 38% có kế hoạch mở rộng hoạt động trong hai năm tới. Ông cũng chỉ ra một số thách thức như thủ tục hành chính phức tạp và tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, đồng thời tái khẳng định cam kết hợp tác lâu dài của GBA với Việt Nam.

Trong phiên thảo luận chuyên đề quy tụ góc nhìn từ các hiệp hội doanh nghiệp quốc tế và các doanh nghiệp trong nước, ông Sam Conroy, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Australia tại Việt Nam (Auscham), nhấn mạnh đến sự quan tâm ngày càng tăng của nước này đối với lĩnh vực đầu tư hạ tầng và chuỗi cung ứng tại Việt Nam. “Những cải cách chính sách gần đây đã giúp giảm rủi ro cho nhà đầu tư Australia, giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn”, ông Conroy chia sẻ.

Phiên thảo luận chuyên đề quy tụ góc nhìn khác nhau từ các hiệp hội doanh nghiệp quốc tế và doanh nghiệp trong nước. (Ảnh: RMIT).

Ông J.P. Shriram, Chủ tịch Phòng Thương mại Ấn Độ tại Việt Nam (Incham), nêu bật tiềm năng chưa được khai thác của dòng vốn FDI từ Ấn Độ, đồng thời kêu gọi hướng tiếp cận hợp tác giữa hai quốc gia thay vì vị thế cạnh tranh như từ trước đến nay vì mỗi nước đều sở hữu thị trường tiêu dùng sôi động và là điểm đến đầu tư đầy hứa hẹn đối với nhau. Ông Shriram nhấn mạnh vào việc phát triển các trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, xem đây là yếu tố quan trọng thu hút các nhà đầu tư Ấn Độ đến với Việt Nam.

Từ phía doanh nghiệp trong nước, ông Huỳnh Thanh Vạn, Chủ tịch Hội đồng tư vấn và hỗ trợ khởi nghiệp quốc gia khu vực phía Nam và Chủ tịch S Furniture, chia sẻ cách các mối quan hệ hợp tác FDI đang giúp doanh nghiệp trong nước từng bước thăng hạng trong chuỗi giá trị, đồng thời khích lệ thế hệ doanh nhân trẻ hãy đổi mới sáng tạo. “Trách nhiệm xã hội nên là giá trị cốt lõi, chứ không chỉ là nghĩa vụ”, ông nhấn mạnh và kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam hãy tiệm cận với các chuẩn mực toàn cầu để thu hút nguồn vốn FDI chất lượng.

Phó giáo sư Abel Alonso, giảng viên cấp cao chương trình Kinh doanh quốc tế tại RMIT Việt Nam, đề cập đến tầm quan trọng của việc xây dựng “văn hóa FDI chất lượng” tại Việt Nam. Ông lưu ý rằng ngoài ưu đãi và cơ sở hạ tầng thì quy định minh bạch, môi trường dễ kinh doanh và đa dạng hóa ngành đầu tư sẽ mang lại sự an tâm cho các nhà đầu tư.

“Nguồn nhân lực thông thạo đa ngôn ngữ và tiềm năng ngành dịch vụ tại Việt Nam có thể là lợi thế chiến lược trong làn sóng FDI tiếp theo”, Phó giáo sư nhận định.

Tiến sĩ Đặng Thảo Quyên, quyền Phó chủ nhiệm nhóm bộ môn Quản trị phụ trách giảng dạy và học tập kiêm Chủ nhiệm bộ môn cấp cao ngành Kinh doanh quốc tế, Khoa Kinh doanh, mở rộng góc nhìn này với việc nhấn mạnh đến vai trò của hợp tác đa bên trong việc thúc đẩy FDI chất lượng.

“Đột phá trong thu hút FDI của Việt Nam sẽ không thể đến từ một bên đơn lẻ”, bà chia sẻ. “Chúng ta cần sự cộng hưởng giữa Chính phủ, doanh nghiệp trong và ngoài nước, giới học thuật và thế hệ chuyên gia trẻ. Những cuộc đối thoại cởi mở, nơi các bên cùng lắng nghe, tháo gỡ điểm nghẽn và chung tay hành động, sẽ là chìa khóa để đạt được kết quả đôi bên cùng có lợi.”

Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc định hình chiến lược FDI phù hợp với xu hướng toàn cầu về đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

“Việt Nam cần vượt qua mô hình đầu tư mang tính giao dịch và hướng đến các mối quan hệ mang tính đối tác chiến lược có thể nâng tầm vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu. Điều này đồng nghĩa với việc cần đầu tư vào nguồn lực con người, hạ tầng số và quản trị bao hàm. Tương lai FDI tại Việt Nam không còn đơn thuần là câu chuyện thu hút vốn và cần hướng đến sự cam kết, sáng tạo và hướng tới mục tiêu chung”, Tiến sĩ Quyên nhấn mạnh.

Định hướng chiến lược của Việt Nam đối với dòng vốn FDI chất lượng cao tiếp tục được củng cố thông qua một loạt cập nhật chính sách và xác lập các lĩnh vực ưu tiên. Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2030 đặt mục tiêu nâng cao cả số lượng lẫn chất lượng FDI, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và kỹ thuật số. Quyết định số 29/2021/QĐ-TTg và Nghị định số 182/2024/NĐ-CP đưa ra các ưu đãi về thuế và đất đai, đồng thời ra mắt quỹ hỗ trợ đầu tư cho các dự án quy mô lớn.

Trong bối cảnh Việt Nam tiếp tục định hình câu chuyện đầu tư của mình, Diễn đàn Kinh doanh toàn cầu 2025 khẳng định Việt Nam đã sẵn sàng để đi đầu trong một kỷ nguyên tăng trưởng bền vững, chiến lược và hợp tác mới.

Như Nhiên