Chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ: Bước đột phá về chất lượng

Việc khai thác tìm kiếm, chuyển giao tiến bộ KH&CN của các nước tiên tiến sẽ góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện nền sản xuất Việt Nam, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Quan điểm của ông như thế nào về vấn đề này?

Ông Phạm Đức Nghiệm - Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và DN khoa học và công nghệ

Những quốc gia có trình độ KH&CN tương tự như ở Việt Nam, bên cạnh việc Chính phủ cơ cấu lại các nguồn lực để đầu tư cho KH&CN phát triển, chọn lựa một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên có tính chất công nghệ nền tảng, tạo điều kiện phát triển lâu dài cho một số lĩnh vực, ngành hàng mũi nhọn, chủ lực của quốc gia... còn lại cơ bản dồn lực cho khai thác, tìm kiếm, chuyển giao nhanh tiến bộ KH&CN của các nước tiên tiến vào điều kiện sản xuất. Trên cơ sở đó, thay đổi nhanh trình độ sản xuất và nâng cao chất lượng tăng trưởng của các chuỗi ngành hàng gắn với xuất khẩu.

Nếu chúng ta ứng dụng các tiến bộ công nghệ mới của quốc tế vào, và đàm phán được phương án khả thi về công nghệ, tài chính đi kèm thì sẽ tạo ra được đột phá về tăng trưởng, nâng cao chất lượng sản phẩm, ngành hàng; đặc biệt trên cơ sở hợp tác, đối tác quốc tế sẽ giúp mở ra cơ hội về thị trường.

Đây chính là bài toán VCIC được hình thành từ dự án hợp tác giữa Bộ KH&CN với Ngân hàng Thế giới (WB), có sự hỗ trợ của Chính phủ Anh, Australia… đang đảm nhiệm, tức là thiết kế tạo ra một kênh để tiếp nhận và chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam. Kênh này không chỉ dừng ở việc giới thiệu những công nghệ mới mà còn bố trí một loạt dịch vụ đi kèm, từ thẩm định công nghệ, đánh giá công nghệ cho đến giúp DN tiếp cận các thông tin công nghệ một cách chi tiết, giúp DN xây dựng phương án đàm phán với đối tác nước ngoài cả về kỹ thuật và tài chính.

Thực tế, không ít DN Việt Nam do chưa am hiểu về điều luật quốc tế, dẫn đến gặp nhiều rào cản trong tiếp cận thông tin, ký kết hợp đồng chuyển giao công nghệ. Xin ông cho biết, VCIC có những hoạt động cụ thể nào hỗ trợ DN?

Bộ KH&CN và WB có giao trách nhiệm cho VCIC chịu trách nhiệm tập hợp các chuyên gia của Việt Nam và nước ngoài tư vấn giúp DN khi có nhu cầu hợp tác với một đối tác công nghệ cụ thể. Theo đó, sẽ giúp DN Việt Nam xây dựng bản hồ sơ năng lực của DN đạt chuẩn quốc tế. Trên cơ sở đó, giúp cho quá trình kết nối, đàm phán trực tiếp với DN nước ngoài để làm sao tạo ra phương án hợp tác đảm bảo bình đẳng cho cả hai bên về quyền lợi kinh tế và tính pháp lý. Chúng tôi sẵn sàng đồng hành với DN trong quá trình hợp tác, từ khâu ký kết cho đến tiếp nhận, đăng ký hợp đồng chuyển giao công nghệ.

Hiện nay, nhiều viện, trường, DN trong nước đang sở hữu công nghệ mới, hiện đại, thậm chí lần đầu tiên trên thế giới. Vậy, trong lộ trình thiết kế của VCIC có định hướng chuyển giao những công nghệ của Việt Nam ra nước ngoài, thưa ông?

Trong thiết kế của chúng tôi, ngoài việc tìm kiếm, lựa chọn công nghệ tiên tiến, phù hợp với thực tiễn sản xuất của Việt Nam, chúng tôi cũng ưu tiên tìm kiếm, lựa chọn những công nghệ cao của người Việt Nam sáng tạo ra và trên cơ sở đó kết nối với thị trường nước ngoài.

Thời gian qua, chúng tôi đã kết nối chuyển giao được một số công nghệ do người Việt Nam sở hữu cho tập đoàn nước ngoài. Ví dụ, sáng chế máy gieo hạt của tác giả Phạm Văn Hát đã chuyển giao thành công sang Israel và đang đàm phán chuyển giao sang Nhật Bản, Australia. Hay, công nghệ sản xuất hỗn hợp fullerene C70 của tác giả Trịnh Đình Năng cũng đang qua hệ thống VCIC kết nối với các quỹ đầu tư nước ngoài để thúc đẩy chuyển giao…

Xin cảm ơn ông!

Quỳnh Nga