Chuyện làm ăn: Mưa trái mùa lo mất mùa điều

Hạt điều cao sản ở Hàm Thuận Bắc.

Tháng 2 là cao điểm nhiều vườn điều ra hoa, với cây điều khi hoa đang nở gặp mưa hoặc sương muối hoa điều sẽ hư, sau mưa gặp nắng nóng hoa điều sẽ khô không đậu được trái. Ở Tánh Linh, Đức Linh bên cạnh cây cao su là cây trồng chủ lực thì cây điều vẫn nằm trong danh sách cho thu nhập cao. Vài năm trở lại đây chương trình khuyến nông đã hỗ trợ người dân cải tạo vườn điều. Những giống điều cao sản đã dần thay thế giống điều cũ năng suất thấp, hạt nhỏ không hiệu quả kinh tế. Ông Nguyễn Cường ở xã Đức Bình có vườn điều trên 2 ha, cho biết: Cách đây 5 năm gia đình tôi mua giống điều cao sản về trồng xen dần thay thế vườn điều cũ. Giống mới điều cho hạt lớn năng suất đạt từ 1 – 2 tấn/ha, giá hạt điều giống mới cũng cao hơn hạt điều giống cũ bởi nhân lớn hơn, vỏ mỏng thị trường rất ưa chuộng. Năm 2022 chỉ có mưa nhẹ vào đầu mùa nên sản lượng điều đạt khá, 2 ha điều cho thu hoạch trên 100 triệu đồng. Năm nay điều mới chớm bông đã gặp mưa lớn kéo dài cả ngày, với thời tiết thất thường kiểu này tôi rất lo mùa điều sẽ thất thu…

Ở Sông Phan, chị Bùi Thị Hoa trước đây là hộ nghèo nhưng nhờ nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách chị đã đầu tư trồng điều và xen canh cây mì (sắn) để lấy ngắn nuôi dài. 1 ha điều của chị 3 năm nay thu hoạch mỗi năm gần 50 triệu đồng nên gia đình chị đã thoát nghèo bền vững. Năm nay điều ra hoa nhiều và chưa bị mưa xuân gây hại nên chị hy vọng sẽ có doanh thu cao hơn…

Anh Trần Quốc Thống – Phó phòng Nông nghiệp – PTNT Tánh Linh cho biết: Toàn huyện hiện có diện tích điều 5.774 ha tăng 1,2 ha so với năm 2021. Do giai đoạn điều ra hoa, đậu trái một số địa phương có xuất hiện các cơn mưa trái mùa làm ảnh hưởng đến năng suất điều khá lớn. Trong huyện đã có nhiều hộ cải tạo vườn điều giống mới nên năng suất điều từng bước cải thiện… Theo anh Thống trong 5 năm trở lại đây huyện đã trợ giúp nông dân áp dụng trồng các giống điều mới có chất lượng, kháng được một số bệnh trên cây nên sản lượng điều Tánh Linh đã chuyển biến tích cực. Tuy nhiên do đặc thù cây điều ở Tánh Linh người dân trồng ở những vùng đất nghèo dinh dưỡng nên năng suất vẫn còn thấp hơn những địa phương khác. Ở Tánh Linh những vùng có diện tích trồng điều nhiều và điều có chất lượng tốt là vùng Suối Kiết, Gia Huynh, Nghị Đức, Đức Phú. Tuy nhiên tình trạng mưa trái mùa làm ảnh hưởng nên ước bình quân năng suất chỉ đạt 7,7 tạ/ha, sản lượng trên toàn huyện khoảng 3.000 tấn…

Theo Sở NN – PTNT, diện tích điều toàn tỉnh hiện nay ước khoảng 20.000 ha, do một số nơi còn cây điều giống cũ nên sản lượng và năng suất còn thấp, kèm theo là chất lượng nhân hạt điều không được như các giống mới nên giá bán cũng thấp hơn hạt điều giống mới. Ở Hàm Thuận Bắc vùng Đa Mi, La Dạ hay ở Đức Linh nhờ có thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp với cây điều nên năng suất hạt điều của vùng này cũng cao hơn một số vùng khác… Tuy vậy, tình trạng mưa trái mùa diễn ra trên diện rộng nên dự báo năm nay sản lượng điều sẽ thấp hơn một số năm trước…