Chuyện về một người Ninh Bình làm nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ

Ông Nguyễn Văn Đoàn kể lại kỷ niệm về những ngày làm chiến sỹ cảnh vệ cho Bác Hồ với phóng viên Báo Ninh Bình. Ảnh: Trường Giang

Hơn cả những tấm huân chương

Trong những ngày cả nước đang sôi nôỉtổ chức các hoạt động kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Bác Hồ, chúng tôitìm về Thủ đô để gặp ông Nguyễn Văn Đoàn. Người chiến sĩ cảnh vệ của Bác Hồ nămxưa nay đã bước sang tuổi 72. Khác với sự mường tượng của tôi về những ngươìcảnh vệ cho các vị lãnh tụ: cao to, lạnh lùng, kín tiếng và khó gợi chuyện...,ấy vậy mà ông Đoàn lại là người tầm thước, tác phong nhanh nhẹn, giọng nói nhỏnhẹ, khiêm nhường, gần gũi.

Tiếp chúng tôi tại nhà riêng ở phố ĐôịCấn, phường Cống Vị, Ba Đình, Hà Nội, ông Đoàn không giấu nổi niềm vui, xúcđộng, ông chia sẻ: Có thể nói đối với nhiều người dân Việt Nam nói chung, đồngbào, đồng chí và nhân dân ở Ninh Bình nói riêng thì việc được gặp Bác, gần Bácmột chút thôi, đó cũng là hạnh phúc rồi. Nhưng thật may mắn thay, tôi lại đượccấp trên tin cậy giao nhiệm vụ phục vụ Bác Hồ từ khi Người còn khỏe, đến lúcNgười yếu đau và khi Người đi theo cụ Các-Mác, Lê-nin...

Lật giở những tấm ảnh ghi lại khoảnhkhắc ông cùng đồng đội được làm việc bên Bác tại Phủ Chủ tịch, ông Đoàn giơíthiệu khái quát: Ông sinh năm 1947 tại Ninh Sơn, thị xã Ninh Bình (nay làphường Ninh Sơn, thành phố Ninh Bình). Năm 1965, ông cùng 21 thanh niên NinhBình được tuyển đi đào tạo tại Trường Công an. Do có thành tích học tập, rènluyện xuất sắc, ông Đoàn vinh dự là một trong những người được học cảm tìnhĐảng. Tháng 9/1966, khi còn đang theo học tại Trường Công an thì Cục 22 – Cục Bảovệ lãnh tụ (Bộ Công an) đến trường tuyển ông Đoàn về công tác ở Đội 1 (đặctrách bảo vệ Bác Hồ, bác Phạm Văn Đồng, bác Tôn Đức Thắng). Tại đây, ông đượcphân công làm nhiệm vụ ở Tổ Bảo vệ tùy thân, trực tiếp bảo vệ Bác Hồ. Một nămsau đó (1968), ông vinh dự được Chi bộ cơ quan Bác Hồ kết nạp Đảng.

Bảo vệ lãnh tụ là nhiệm vụ rất thiêngliêng, vinh dự nhưng cũng là trách nhiệm nặng nề, nhất là với những chiến sĩtrẻ như ông Nguyễn Văn Đoàn. Việc ông được làm cảnh vệ cho Bác Hồ là một bímật, ngay cả bố mẹ, người thân trong gia đình cũng không được biết. Nhiệm vụcủa ông và các đồng đội là bảo vệ tuyệt đối an toàn cho Bác Hồ ở mọi lúc, mọinơi. “ở Tổ bảo vệ tùy thân nên sớm khuya hàng ngày Bác với chúng tôi như chavới con, bác với cháu. Có công việc gì, Bác không cần gọi tên ai cả, chỉ cần“cúc cu” thì anh em ai gần nhất sẽ “dạ” và thật nhanh chóng có mặt để xem Báctruyền bảo việc gì. Trong phạm vi nhiệm vụ của mình, lúc nào anh em cảnh vệcũng phải quan sát, quan sát từ xa, quan sát toàn diện, quan sát kịp thời vàgiải quyết kịp thời những gì khả nghi... nhằm bảo vệ an toàn tuyệt đối các hoạtđộng của Bác”- ông Đoàn chia sẻ.

Suốt 3 năm (1966-1969), ông Nguyễn VănĐoàn cùng đồng đội ngày ngày túc trực 24/24 giờ bên Bác và đã bảo đảm an toàntuyệt đối. Chính vì vậy, sau khi Bác Hồ mất, Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng đã kýtặng Bằng khen cho tập thể Chi bộ cơ quan Bác Hồ “đã tận tụy hoàn thành xuấtsắc nhiệm vụ phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh”. “Đây là một điều vinh dự lớn laođối với tôi và tập thể Chi bộ cơ quan Bác Hồ, nó còn hơn cả những tấm Huânchương. Bởi Chủ tịch nước không bao giờ ký tặng Bằng khen, nên bác Tôn ĐứcThắng lúc đó đã nói: Tôi làm một việc ngoại lệ”- ông Nguyễn Văn Đoàn xúc độngcho biết.

Luôn xứng đáng với Người

Trong suốt buổi trò chuyện với chúngtôi, ông Nguyễn Văn Đoàn luôn khiêm tốn, giản dị, không nói nhiều về nhữngthành tích cá nhân mà chỉ kể nhiều về Bác Hồ. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua nhưngnhững kỷ niệm về Người vẫn vẹn nguyên trong ông.

Ông Đoàn chia sẻ: Với tôi, những nămtháng được sống bên cạnh phục vụ, bảo vệ Bác Hồ luôn là ký ức đẹp không thể nàoquên. Tròn 3 năm tôi được sống cạnh và làm cảnh vệ cho Bác là quãng thời giantôi học tập được ở Bác phong cách làm việc khoa học, đức tính giản dị, tiếtkiệm, chịu khó, kiên trì, khiêm tốn và tấm gương hy sinh, hiến dâng trọn đơìcho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc.

Đặc biệt, ở Bác luôn có sự gầngũi, thân tình, khoan dung. Ngay những lúc cán bộ cấp dưới hay những người phụcvụ có sai sót, Bác cũng không cáu gắt mà luôn nhẹ nhàng bảo ban có lý, có tình,khi cần thì nhắc nhở nhẹ nhàng hoặc phê bình nghiêm khắc. Vì vậy, Bác không baogiờ lớn tiếng với bất kỳ ai. Quá trình được phục vụ Bác, tôi cảm nhận sâu sắcsự tận tâm, trách nhiệm cao, làm việc không mệt mỏi.

Và cho đến những giây phútcuối cùng trong đời, Bác vẫn hỏi về việc nước... Cảm phục Người bao nhiêu thìchúng tôi càng thương Bác bấy nhiêu, bởi Bác đã dành trọn cuộc đời mình để đâútranh cho tự do, hạnh phúc của nhân dân, nhưng riêng mình thì luôn sống lặnglẽ, giản dị. Đó cũng là lẽ sống của Bác: “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”.

Bác Hồ từng căn dặn đơn vị cảnh vệ cầnphải học tập cho tốt, giữ kỷ luật cho nghiêm. Lúc có địch coi như không cóđịch, lúc không có địch coi như có địch. Phải dũng cảm, bình tĩnh, không lúng túng,không vội vàng khi có sự việc xảy ra; rèn luyện kỹ năng, kỹ thuật hoàn hảo,“lai vô ảnh, khứ vô hình” (đến và đi không để lại gì).

Theo ông Đoàn, đó thựcsự là những giáo huấn sâu sắc của Bác đối với những người cảnh vệ. “Tôi luôn cốgắng phấn đấu thực hiện tốt lời Bác dạy. Hơn nữa, là một trong số ít người NinhBình may mắn được lựa chọn vào làm cảnh vệ cho Bác Hồ, tôi luôn tự nhủ mìnhphải không ngừng rèn luyện, xứng đáng với sự tin cậy của cấp trên, xứng đángvới Bác và xứng đáng với truyền thống của những người con Cố đô nghìn năm vănhiến”- ông Đoàn cho biết.

Sau khi Bác Hồ mất, ông Đoàn cùng 3 cánbộ thuộc Tổ bảo vệ tùy thân của Bác được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ bảovệ trực tiếp cho Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Tháng 11/1970, khi Ban Bí thư Trungương Đảng có Nghị quyết quyết định thành lập Ban Phụ trách xây dựng Bảo tàng HồChí Minh, ông Nguyễn Văn Đoàn được Bộ Công an biệt phái sang làm việc tại đây.

Đến năm 1984, ông được đề bạt giữ chức Phó Vụ trưởng, năm 1989 được cử giữ chứcvụ Trưởng vụ Quản lý Khu Di tích Bác Hồ tại Phủ Chủ tịch. Trên từng cương vịcông tác, ông đã cùng với đồng nghiệp có nhiều hoạt động góp phần vào sự nghiệpgìn giữ và phát huy các giá trị di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh để phục vụ nhândân trong cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế khi đến viếngthăm Bác.

Điều đặc biệt trong gia đình ông NguyễnVăn Đoàn, đó là vợ ông- bà Nguyễn Thị Tình, nguyên Giám đốc Bảo tàng Hồ ChíMinh tại Hà Nội cũng là một trong những người có nhiều hoạt động đóng góp choviệc gìn giữ, phát huy di sản Hồ Chí Minh. Năm 2005, bà Nguyễn Thị Tình vinh dựđược Bộ Chính trị tin tưởng giao nhiệm vụ thiêng liêng: mang tượng của Bác Hồđặt tại Không gian Hồ Chí Minh ở thành phố Montreuil (ngoại ô Paris, Pháp) nhânkỷ niệm 115 năm ngày sinh của Người. “Trong mọi công việc, chúng tôi luôn phấnđấu với phương châm “Chỉ cho phép làm tốt, không để Bác phiền lòng”. Và chúngtôi đã làm một cách xuất sắc, thật toàn diện, xứng đáng với Bác”- ông NguyễnVăn Đoàn tâm sự.

Đinh Ngọc