'Chuyến xe cuối cùng' miễn phí dành cho người đã khuất
Tôi có hẹn với anh Trần Đại Thắng, ở thôn 14, xã Dương Quỳ (Văn Bàn) vào một buổi trưa ngay tại nhà anh. Anh Thắng là người đã thực hiện những 'chuyến xe cuối cùng' miễn phí, giúp nhiều gia đình ở Dương Quỳ và các xã lân cận đưa người đã khuất về nơi an nghỉ.
Tuy đã trưa, nhưng anh Thắng vẫn tất bật với công việc, những thiết bị điện vừa nhập và chuẩn bị giao cho khách còn ngổn ngang trong nhà. Là chủ một cửa hàng chuyên bán thiết bị điện, công việc của anh luôn bận rộn. Dù đã hẹn trước, nhưng tôi vẫn phải đợi khá lâu, bởi anh còn bận vận chuyển hàng cùng với nhân viên.
Anh Thắng sinh ra ở Yên Bái, nhưng cùng gia đình lựa chọn lập nghiệp ở Dương Quỳ và yêu mến, coi mảnh đất này là quê hương thứ hai của mình. Là người đã biết khá rõ về anh từ trước, đã rất lâu tôi mới có cơ hội gặp lại và trò chuyện. Trong trí nhớ của tôi khi còn bé, anh Thắng có dáng người nhỏ, gầy, công việc đầu tiên tôi biết về anh và gia đình là làm thợ chụp ảnh. Nhiều năm sau mới gặp lại, anh vẫn vậy, vẫn người nhỏ, nét mặt đôn hậu, dễ gần. Đã quen biết từ trước nên phần nào tôi hiểu anh trải qua nhiều vất vả, những biến cố lớn trong cuộc sống, để hôm nay, những việc làm và nghị lực của anh khiến nhiều người khâm phục.
Tại Dương Quỳ và một số xã lân cận như Thẩm Dương, Hòa Mạc, đa số là đồng bào dân tộc Tày sinh sống. Từ xưa tới nay, mỗi khi trong gia đình có người mất, việc làm vất vả, tốn nhiều công sức nhất đó là thiết kế xe tang và khiêng người đã khuất về nơi an nghỉ. Công việc đó phải tập hợp gần như tất cả đàn ông trong thôn, cùng làm nhà xe tang bằng tre từ 2 đến 3 ngày, sau đó là hàng chục người khiêng linh cữu đến nghĩa trang. Chứng kiến cảnh đó, anh Thắng nảy ra ý tưởng dùng xe tải nhỏ của gia đình giúp tang gia chở linh cữu miễn phí, đỡ chi phí tốn kém cho các gia đình. Anh đã từng thử đặt vấn đề với một số hộ có hoàn cảnh khó khăn khi có người mất, nhưng đều bị từ chối, bởi tổ chức tang lễ và di chuyển linh cữu theo truyền thống là phong tục, tập quán của người dân. Nhưng anh Thắng không từ bỏ ý định. Mất một thời gian khá lâu để anh đến tận nhà người dân thuyết phục, cuối cùng cũng có một gia đình đồng ý.
Người đầu tiên anh thực hiện miễn phí “chuyến xe cuối cùng” là tang lễ của ông La Văn Khải, thôn 14, xã Dương Quỳ. Anh Thắng nhớ lại: Bác Khải mất vào mùa đông, hôm ấy trời rét đậm, mưa lại rất to. Không đành lòng để bà con di chuyển linh cữu trong thời tiết khó khăn như vậy, tôi đã được sự đồng ý của gia đình để chở linh cữu bác đến nơi chôn cất. Thấy người dân đỡ vất vả hơn và nhận được sự cảm kích của gia đình, tôi hiểu mình đã làm được một việc ý nghĩa.
Đến nay, anh Thắng không nhớ mình đã giúp bao nhiêu gia đình đưa người đã khuất về nơi an nghỉ, mỗi chuyến xe là mỗi hoàn cảnh. Anh có thể không nhớ hết tên chủ hộ, nhưng lại luôn lưu trong trí nhớ hoàn cảnh, gương mặt, ánh mắt cảm kích của các gia đình khi được anh giúp đỡ. Nhưng nhớ nhất là chuyến xe cách đây 2 năm. Khi đó, một gia đình hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở thôn 3, xã Dương Quỳ có người mất. Người dân góp ý với gia đình đến nhà anh Thắng nhờ giúp đỡ. Tuy nhiên, gia đình đó không dám vì nhà nghèo quá, chở bằng ô tô thì lấy tiền đâu trả công, hơn nữa gia đình không quen biết anh Thắng, nên không tin anh sẽ làm công việc này miễn phí. Khi biết sự việc, anh Thắng đã chủ động sang tận nhà động viên gia đình để được hỗ trợ tiễn đưa người đã khuất về nơi chín suối. Đến tận giờ anh vẫn nhớ hình dáng gầy gò, khuôn mặt khắc khổ của chủ nhà và cái nắm chặt tay, nghẹn nước mắt không nói thành lời của những người thân trong gia đình…
Anh Thắng tâm sự: Mình cũng từng trải qua nhiều vất vả, khó khăn để có được cuộc sống ổn định như hiện tại, nên sự thiếu thốn và nỗi đau của bà con khiến mình đồng cảm. Khi mình có thể giúp được mọi người việc gì mình cũng sẵn lòng.
Ngoài việc chở miễn phí linh cữu người đã mất, anh Thắng còn nhiều lần chở người gặp nạn, sinh đẻ, chạy lũ, đưa đón các đoàn văn nghệ, thể thao của xã tham gia các giải văn nghệ, thể thao tại huyện. Anh tâm sự thêm: Nhiều người góp ý với mình, xe ô tô chuyên chở phục vụ công việc kinh doanh, nhưng lại thường xuyên chở linh cữu, phụ nữ sinh đẻ và làm nhiều việc khác sẽ dễ dẫn đến không may mắn trong công việc. Tuy nhiên, mình không bận tâm đến điều đó. Đối với mình, những việc làm có ích cho bà con đều là việc nên làm, hơn nữa mình cũng chưa gặp điều xui xẻo trong công việc, ngược lại còn nhận được sự yêu quý và ủng hộ nhiệt tình từ bà con.
Nói về những việc làm của anh Thắng, ông Phùng Văn Thời, Chủ tịch UBND xã Dương Quỳ cho biết: Anh Thắng có nhiều việc làm ý nghĩa và thiết thực đối với bà con nơi đây. Theo mong muốn của anh Thắng, tại các cuộc họp, chúng tôi đã phổ biến về việc thực hiện “chuyến xe cuối cùng” miễn phí của anh đến các trưởng thôn để giới thiệu với người dân, khi gia đình có tang cần giúp đỡ thì tìm đến anh Thắng.
Trong cuộc sống còn nhiều toan tính, thì việc làm ý nghĩa, nhân văn của anh Thắng thật đáng nêu gương.