Cơ cấu cổ đông Vingroup: Dragon Capital và ETF nắm hàng chục triệu cổ phiếu, cán cân quyền lực nằm ở đâu?
Báo cáo danh mục đầu tư giai đoạn cuối năm 2025 từ các tổ chức tài chính lớn cho thấy sự hiện diện dày đặc của nhóm quỹ ngoại tại Tập đoàn Vingroup. Dù Dragon Capital hay các quỹ ETF hàng đầu nắm giữ hàng chục triệu đơn vị VIC, con số này vẫn trở nên khiêm tốn khi đặt cạnh quy mô vốn điều lệ khổng lồ sau đợt phát hành thưởng và tỷ lệ sở hữu cô đặc của nhóm cổ đông nội bộ.
Khẩu vị phân hóa của dòng vốn ngoại
Dữ liệu báo cáo tài sản đến cuối tháng 11/2025 chỉ ra rằng cổ phiếu VIC vẫn là một trong những khoản đầu tư trọng yếu của nhiều định chế tài chính lớn, dẫn đầu là nhóm Dragon Capital. Cụ thể, quỹ thành viên Vietnam Enterprise Investments Ltd (VEIL) đang nắm giữ khoảng 15,2 triệu cổ phiếu VIC, tương ứng giá trị thị trường gần 158 triệu USD. Khoản đầu tư này chiếm tỷ trọng lớn nhất trong danh mục của VEIL với 8,3% giá trị tài sản ròng (NAV). Một quỹ khác cùng nhóm là Quỹ Đầu tư Chứng khoán Năng động DC (DCDS) cũng phân bổ 12% NAV vào VIC, tương đương khối lượng sở hữu hơn 2,5 triệu đơn vị.
Đối với nhóm quỹ hoán đổi danh mục (ETF), dòng tiền thụ động tiếp tục chảy mạnh vào cổ phiếu này do các yếu tố kỹ thuật liên quan đến chỉ số. VanEck Vietnam ETF hiện là quỹ ngoại sở hữu lượng cổ phiếu VIC lớn nhất trong nhóm thụ động với khoảng 8,6 triệu đơn vị, chiếm tỷ trọng 15,49% NAV. Tương tự, Fubon FTSE Vietnam ETF và quỹ nội DCVFMVN30 cũng duy trì vị thế lớn với khối lượng nắm giữ lần lượt là 7,24 triệu và 2,82 triệu cổ phiếu. Việc các chỉ số VN30 hay FTSE Vietnam tăng tỷ trọng VIC trong rổ danh mục buộc các quỹ này phải thực hiện các lệnh mua đối ứng để giảm thiểu sai số mô phỏng, bất chấp các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp.
Trái ngược với sự hào hứng của nhóm ETF và Dragon Capital, một số quỹ chủ động khác lại tỏ ra khá thờ ơ. Các quỹ lớn thuộc VinaCapital như VOEF, VESAF hay quỹ ngoại PYN Elite Fund đến từ Phần Lan đều không ghi nhận VIC trong danh sách các khoản đầu tư tỷ trọng lớn. Sự phân hóa này phản ánh góc nhìn khác biệt về triển vọng doanh nghiệp giữa các nhóm quản lý quỹ, đặc biệt trong giai đoạn thị trường tài chính năm 2025 có nhiều biến động.
Tỷ lệ sở hữu thực tế và sự cô đặc của cổ đông lớn
Mặc dù con số hàng chục triệu cổ phiếu do các quỹ nắm giữ tạo cảm giác về sự tham gia sâu rộng của khối ngoại, thực tế tỷ lệ này chiếm phần rất nhỏ trong tổng quy mô vốn hóa của Vingroup. Sau khi hoàn tất đợt phát hành cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 100% vào đầu tháng 12/2025, tổng khối lượng cổ phiếu lưu hành của tập đoàn này đã chạm mốc 7,7 tỷ đơn vị. Do đó, ngay cả khoản đầu tư lớn nhất của VEIL cũng chỉ chiếm chưa đầy 0,2% tổng vốn điều lệ của doanh nghiệp.
Cấu trúc sở hữu của Vingroup hiện nay vẫn mang tính chất tập trung cao độ vào nhóm cổ đông liên quan đến Chủ tịch Hội đồng quản trị Phạm Nhật Vượng. Ông Vượng cùng các pháp nhân liên quan như GSM, VinEnergo và VinSpeed đang kiểm soát khoảng 58% vốn điều lệ. Bên cạnh đó, các thành viên gia đình như bà Phạm Thu Hương (vợ) và ông Phạm Nhật Quân Anh (con trai) cũng nắm giữ lượng cổ phần đáng kể.
Một diễn biến đáng chú ý khác là sự sụt giảm mạnh về số lượng nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ. Số liệu tại ngày 30/10/2025 ghi nhận doanh nghiệp có 31.273 cổ đông, giảm gần 25.600 người so với thời điểm đầu năm. Hiện tượng này cho thấy quá trình thanh lọc mạnh mẽ của thị trường, khi dòng tiền nhỏ lẻ dần rút lui, nhường chỗ cho sự ổn định của các cổ đông tổ chức và nhóm chủ sở hữu lớn. Điều này cũng đồng nghĩa với việc dù thanh khoản thị trường có biến động, quyền kiểm soát và định hướng chiến lược tại Vingroup vẫn nằm chắc chắn trong tay nhóm cổ đông sáng lập.
