Cơ cấu nợ là gì?

Theo quy định tại Khoản 18 Điều 3 Luật Quản lý nợ công 2017 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2018 thì cơ cấu lại nợ được quy định cụ thể như sau:

Cơ cấu lại nợ là việc thực hiện các nghiệp vụ nhằm thay đổi điều kiện của khoản nợ, cơ cấu lại một phần hoặc toàn bộ các khoản nợ trong danh mục nợ công, bao gồm chuyển nhượng, chuyển đổi sở hữu, khoanh nợ, xóa nợ, mua lại nợ, gia hạn nợ, hoán đổi nợ hoặc các nghiệp vụ cơ cấu nợ khác theo quy định của pháp luật.

Cơ cấu lại thời hạn trả nợ nhằm mục đích giúp khách hàng có thêm thời gian và nguồn lực để trang trải nghĩa vụ nợ của mình, giảm thiểu nguy cơ nợ xấu.

Cơ cấu nợ là việc tổ chức tín dụng điều chỉnh kỳ hạn trả nợ hoặc gia hạn thêm thời gian nợ đối với các khoản nợ vay của khách hàng. Điều này có thể bao gồm việc kéo dài thời gian trả nợ, giảm lãi vay, phí hoặc thay đổi số tiền trả nợ để cải thiện tình hình tài chính của khách hàng.

Hai nội dung về cơ cấu nợ như sau:

Cơ cấu nợ là quá trình tái cấu trúc và sắp xếp lại các nghĩa vụ nợ hiện có nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người đi vay trả nợ.

- Điều chỉnh kỳ hạn trả nợ: Tổ chức tín dụng chấp thuận kéo dài thêm thời gian trả nợ một phần hoặc toàn bộ nợ gốc và/hoặc lãi vay của khoản nợ đã thỏa thuận, thời hạn cho vay không thay đổi;

Trường hợp rút ngắn kỳ hạn trả nợ hoặc thay đổi ngày trả nợ theo hướng rút ngắn hơn (ví dụ như từ mùng 10 hằng tháng sang mùng 5 hằng tháng) và giữ nguyên số kỳ trả nợ, thì không phải là điều chỉnh kỳ hạn trả nợ;

Nếu thay đổi số tiền trả nợ của từng kỳ hạn theo hướng số tiền trả đầu kỳ ít hơn và chuyển số tiền trả nợ nhiều hơn sang kỳ tiếp theo hoặc kéo dài thời gian trả nợ so với hợp đồng được xem là cơ cấu lại thời hạn trả nợ;

- Gia hạn nợ: Là việc tổ chức tín dụng chấp thuận kéo dài thêm thời gian trả nợ gốc và/hoặc lãi vay, vượt quá thời hạn cho vay được ghi trong hợp đồng..

Gia hạn nợ được thực hiện khi khách hàng không có khả năng trả nợ đúng thời hạn cho vay đã thỏa thuận và được ngân hàng hay tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng trả đầy đủ nếu được gia hạn thêm thời gian.

Mặc dù mỗi khoản nợ có thể được gia hạn nhiều lần, không hạn chế thời hạn thế nhưng khi đó, khoản nợ sẽ bị đánh giá là rủi ro cao và phải phân loại vào nhóm nợ thích hợp để trích lập dự phòng. Bởi vậy chỉ nên đề nghị cơ cấu lại nợ khi thật cần thiết.

Quy trình cơ cấu lại thời hạn trả nợ

Căn cứ trên cơ sở đề nghị của khách hàng, khả năng tài chính của tổ chức tín dụng và đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng, tổ chức tín dụng sẽ xem xét điều chỉnh kỳ hạn trả nợ gốc và lãi phù hợp với nguồn trả nợ của khách hàng trong khi thời hạn cho vay không thay đổi.

Trường hợp tổ chức tín dụng đánh giá là khách hàng có khả năng trả đầy đủ cả gốc và lãi của khoản vay thì xem xét cho gia hạn nợ, thời hạn phù hợp với nguồn trả nợ của khách hàng.

Việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ phải được thực hiện trong thời hạn hoặc trước 10 ngày kể từ ngày đến hạn trả nợ như thỏa thuận trong hợp đồng.

Quy trình cơ cấu lại thời hạn trả nợ có thể khác nhau tùy theo từng tổ chức tín dụng. Thông thường, quy trình cơ cấu nợ sẽ bao gồm các bước sau:

- Khách hàng nộp hồ sơ đề nghị cơ cấu lại thời hạn trả nợ

- Tổ chức tín dụng thẩm định hồ sơ và đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng

- Hai bên thỏa thuận về thời hạn trả nợ mới

- Ký hợp đồng bổ sung hoặc sửa đổi hợp đồng vay vốn

Việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ có thể dẫn đến một số chi phí, phí gia hạn, lãi suất cao hơn…do vậy khách hàng thường được khuyến cáo phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định đề nghị cơ cấu lại nợ.

PHƯƠNG NAM (Tổng hợp)