Cơ chế phối hợp, xử lý 5 cấp độ trong phòng chống tham nhũng

Chiều 9-12, Ban Nội chính Trung ương – Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN) đã tổ chức họp báo giới thiệu về Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác PCTN từ 2013 đến nay, đặc biệt là nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng, vào ngày 12-12 tới đây.

Như PLO đã giới thiệu, đây là hội nghị toàn quốc quy mô lớn nhất từ trước đến nay, do Ban Chỉ đạo trung ương về PCTN tổ chức vừa tập trung ở Hà Nội, vừa kết nối với 82 điểm cầu gồm 63 tỉnh, thành và cả các Bộ Tư lệnh cấp quân khu.

Tổng số người tham dự là hơn 5.000, gồm hầu hết thành viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương, lãnh đạo các bộ, ban, ngành trung ương, địa phương, các cơ quan tham mưu công tác PCTN, các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, công an, VKSND, TAND cả Trung ương và địa phương.

Ông Võ Văn Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng ban Nội chính Trung ương, đồng thời là Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, cho biết hội nghị được tổ chức trước Đại hội XIII, đặc biệc là trước Hội nghị Trung ương 14 sẽ khai mạc vào 14-12, nên có giá trị bổ sung cơ sở lý luận và thực tiễn để hoàn thiện dự thảo văn kiện Đại hội.

"Hội nghị cũng đồng thời củng cố, khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công tác PCTN, là không dừng, không nghỉ, không chùng xuống” – ông Dũng nhấn mạnh.

Phó trưởng ban Nội chính Trung ương Võ Văn Dũng - Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN chia sẻ thông tin trong buổi họp báo ngày 9-12. Ảnh: LÊ HIỆP

Cơ chế phối hợp, xử lý 5 cấp độ

Tài liệu họp báo dẫn một số đánh giá từ công tác tổng kết, theo đó từ khi Ban Chỉ đạo được kiện toàn theo mô hình mới trực thuộc Bộ Chính trị, do Bộ Chính trị thành lập và trực tiếp Tổng Bí thư làm trưởng ban, tháng 2-2013 đến nay, công tác điều tra, truy tố, xét xử được chỉ đạo quyết liệt hơn.

Nhờ vậy đẩy nhanh tiến độ phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp. Trong số này có cả những vụ việc tồn đọng, kéo dài từ nhiều năm trước, hoặc trước đó được cho là “vùng cấm, nhạy cảm”.

Để có được kết quả đó, theo ông Võ Văn Dũng là có đóng góp quan trọng của Ban Chỉ đạo, mà cụ thể là xây dựng được cơ chế phối hợp, xử lý theo năm cấp độ, chi tiết trong Quy chế của Ban Chỉ đạo, do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành năm 2014.

Cụ thể, các cơ quan tiến hành tố tụng ở Trung ương và địa phương về nguyên tắc vấn tuân theo pháp luật trong công tác điều tra, truy tố, xét xử. Tuy nhiên khi gặp khó khăn, vướng mắc, có ý kiến, đánh giá khác nhau đầu tiên, cơ quan tố tụng nào đang thụ lý thì phải chủ trì họp liên ngành để tháo gỡ. Nếu chưa tháo gỡ được thì Trưởng ban Nội chính Trung ương có thẩm quyền chủ trì họp liên ngành lần nữa để xem xét phương hướng xử lý.

Ở cấp độ tiếp theo, nếu cần thiết thì Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN mở cuộc họp nghe các cơ quan liên quan báo cáo. Cao hơn nữa thì họp toàn thể Ban Chỉ đạo. Nếu vẫn còn vướng mắc thì báo cáo, kiến nghị và Bộ Chính trị, Ban Bí thư họp đánh giá để có chỉ đạo.

Ngoài cơ chế chung, Ban Chỉ đạo còn quy định về phương pháp, cơ chế phối hợp giữa các đơn vị nghiệp vụ của các cơ quan liên ngành. Qua đó các vụ việc, vụ án nghiêm trọng, phức tạp mỗi khi có vướng mắc đều được hội ý để tháo gỡ kịp thời.

Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học khẳng định công tác PCTN sẽ tiếp tục nóng sau Đại hội XIII. Ảnh: LÊ HIỆP

Hiệu quả của cơ chế này, theo ông Nguyễn Thái Học, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương, từ năm 2013 đến nay đã có trên 800 vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạo được thúc đẩy tháo gỡ, từ cấp độ thấp nhất là các tỉnh, thành ủy theo dõi, chỉ đạo, đến Ban Nội chính Trung ương và cao nhất là Ban Chỉ đạo theo dõi, đôn đốc.

Trong số này, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN theo dõi, chỉ đạo 133 vụ án, 94 vụ việc. Đến nay đã kết thúc điều tra, truy tố, đưa ra xét xử sơ thẩm 86 vụ án, với 814 bị cáo, và phúc thẩm 61 vụ án, 581 bị cáo…

Đây là con số lớn hơn khá nhiều so với nhiệm kỳ Đại hội XI.

Lò khóa XII đã đốt, khóa XIII lò còn nóng?

Kết quả công tác PCTN xét về số vụ án, vụ việc, số cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý bị xử lý, kỷ luật được như vậy, theo Ban Chỉ đạo là do năm nguyên nhân.

Trong đó, hai nguyên nhân đầu tiên là do có chủ trương đúng, quyết tâm chính trị cao của Đảng, Nhà nước; và sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo, Quốc hội, Chính phủ, “nhất là sự gương mẫu, nói đi đôi với làm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng ban Chỉ đạo và các lãnh đạo chủ chốt”.

Câu hỏi đặt ra là Đại hội XIII tới đây bầu ra ban lãnh đạo mới thì “khóa XII đã đốt lò nóng, sắp tới có nóng nữa không”? Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Thái Học cho biết:

“Tổng Bí thư trong nhiều phiên họp Ban Chỉ đạo đều đặt vấn đề này. Đây là tâm trạng chung của người dân là quan tâm, lo lắng: Thời gian qua làm tốt rồi, thời gian tới có làm tốt nữa không.

Và Tổng Bí thư nhiều lần kết luận rồi, rất công khai. Công tác đấu tranh PCTN không dừng, không nghỉ, không chùng xuống. Ngay cả trong lúc tiến hành Đại hội Đảng các cấp, chuẩn bị cho Đại hội toàn quốc, rồi tập trung chống COVID-19… thì công tác PCTN cũng không dừng, không nghỉ, không chùng xuống".

"Tổng Bí thư nói đấu tranh PCTN đã trở thành phong trào quần chúng, đã trở thành xu thế không ai có thể cưỡng lại được. Ai không muốn làm, không dám làm đứng dẹp sang một bên để người khác làm. Đó là quyết tâm chính trị của người đứng đầu Đảng, Nhà nước chúng ta. Như vậy, chắc chắn PCTN trong giai đoạn tới vẫn mạnh mẽ, quyết liệt” - Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương nói.

NGHĨA NHÂN