Cơ chế trong Nghị quyết 98 phải mạnh hơn, rộng hơn với quy mô của TP.HCM mới

Sáng 19-9, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP.HCM tổ chức phiên giải trình việc tổ chức thực hiện Nghị quyết 98 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM; giải ngân vốn đầu tư công, chuyển đổi số và xây dựng chính quyền số.

Buổi giám sát của đoàn ĐBQH. Ảnh: THANH TUYỀN

Mở rộng danh mục lĩnh vực, ngành cần nhà đầu tư chiến lược

TS Trần Du Lịch nhìn nhận hiện nay dù có cơ chế nhưng TP vẫn chưa thu hút hiệu quả các nguồn lực về khoa học công nghệ, các chuyên gia cùng tham gia. TP.HCM cũng chưa thu hút được nhà đầu tư chiến lược nào, nhóm đột phá về sử dụng hạ tầng giao thông đang có để thu hút nhà đầu tư tư nhân làm BOT cũng chưa triển khai được, dù HĐND TP đã ban hành nghị quyết.

“Cho đến nay, việc huy động nguồn lực thì rất cần nhưng để đi vào đời sống, tác động vào nền kinh tế thì chưa nhiều”- TS Trần Du Lịch nói và khẳng định, TP.HCM phải tiếp tục triển khai những nội dung còn lại trong Nghị quyết 98, những gì đã áp dụng cho TP.HCM cũ thì triển khai đồng bộ trên phạm vi TP.HCM mới vì còn dư địa phát triển rất lớn.

Theo TS Trần Du Lịch, cùng với Nghị quyết 98, TP còn Nghị quyết 188 về đường sắt đô thị và Nghị quyết 222 về Trung tâm Tài chính quốc tế. Nếu TP.HCM có thể triển khai được đồng bộ cả ba nghị quyết sẽ tạo ra động lực lớn cho sự phát triển trong giai đoạn mới.

Theo TS Trần Du Lịch, TP cần thu hút nhà đầu tư chiến lược nhưng cần có quy định chặt chẽ để đảm bảo tính khả thi. Ảnh: THANH TUYỀN

Hiện nay, TP.HCM đang bổ sung các cơ chế, chính sách trong Nghị quyết 98 để trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp vào tháng 10 tới đây. TS Trần Du Lịch cho rằng việc “nâng cấp Nghị quyết 98” cần thiết nhất là gỡ những điều khoản chưa hợp lý và chưa hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư chiến lược. Trong đó, cần mở rộng danh mục các lĩnh vực, các ngành cần phải có nhà đầu tư chiến lược.

TS Trần Du Lịch ví dụ, Nghị quyết 188 có tám tuyến đường sắt nằm trong danh mục, những tuyến khác như TP.HCM đi Long Thành, trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ lại không nằm trong danh mục thì không áp dụng cơ chế theo Nghị quyết 188; hay trong tương lai như tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ… thì phải bổ sung danh mục để áp dụng cơ chế của Nghị quyết 188.

"TP thu hút nhà đầu tư chiến lược nhưng cần có quy định chặt chẽ để đảm bảo tính khả thi. Nhà chiến lược đúng nghĩa là chiến lược chứ không lợi dụng chính sách" - TS Trần Du Lịch nói.

Ông cũng thông tin, TP sẽ bổ sung cơ chế để xây dựng Khu thương mại tự do Cái Mép Hạ với năm chức năng chính để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Vị chuyên gia cho rằng cơ chế trong Nghị quyết 98 tới đây phải mạnh hơn, rộng hơn với quy mô của TP.HCM mới.

Ông Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Công ty TNHH MTV phát triển Tân Thuận, cho rằng với không gian, quy mô của TP.HCM sau sáp nhập thì việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược cũng cần có sự điều chỉnh theo từng lĩnh vực, quy mô đầu tư, vốn điều lệ và phải có năng lực thực hiện.

Theo ông Tuấn, không nên quá ràng buộc vào các quy định cơ chế nhưng cũng phải có sự giám sát để lựa chọn nhà đầu tư, không có sự lợi dụng chính sách trong quá trình thực hiện.

Bà Huỳnh Thị Phúc, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP.HCM, cho rằng TP.HCM cần xây dựng mô hình quản trị công việc hiệu quả, phát triển hạ tầng cảng phù hợp với mô hình Khu thương mại tự do của một thành phố có nền kinh tế đầu tàu, đang hướng tới một siêu đô thị.

Bà Huỳnh Thị Phúc, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP.HCM, cho rằng TP.HCM cần xây dựng mô hình quản trị công việc hiệu quả. Ảnh: THANH TUYỀN

Theo ĐBQH Trần Kim Yến, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Thành ủy TP.HCM, công tác giải phóng mặt bằng để có quỹ đất sạch thực hiện các dự án theo mô hình TOD, theo cơ chế của Nghị quyết 98 là rất quan trọng.

Bà cho rằng cần đánh giá lại hiệu quả tại chín vị trí phát triển TOD mà TP.HCM đã thông qua để có sự tháo gỡ, chắt lọc kịp thời những điểm được, chưa được.

Trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM Nguyễn Văn Lợi cho rằng chính quyền TP cần huy động nguồn xã hội hóa, doanh nghiệp đưa vào dự án BOT, PPP. Ông cho rằng TP cũng còn dư địa, tài nguyên để phát triển từ các cơ chế, chính sách nên cần chú trọng khai thác...

"TP.HCM cần toàn quyền chịu trách nhiệm các dự án đầu tư, từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng của một dự án, theo đúng trình tự pháp luật" - Trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM Nguyễn Văn Lợi nói và lưu ý TP cần giải quyết hàng trăm dự án còn tồn đọng, bởi nếu giải quyết được thì việc hấp thụ vốn toàn xã hội sẽ cao hơn.

Chuẩn bị chọn nhà đầu tư làm siêu cảng Cần Giờ

Theo báo cáo, việc xây dựng mẫu công bố thông tin dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược đã được UBND TP.HCM phối hợp với các bộ, ngành Trung ương báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, chấp thuận các nội dung liên quan đến chuẩn bị đầu tư một dự án thuộc danh mục ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào TP.HCM. Đó là Dự án Cảng Trung chuyển Quốc tế Cần Giờ và đang triển khai quy trình chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án...

TP.HCM cũng ban hành Đề án huy động nguồn lực xã hội để đầu tư phát triển hạ tầng trên địa bàn giai đoạn 2024-2030 và Kế hoạch triển khai trong đó, huy động nguồn lực đầu tư toàn xã hội năm 2025 phấn đấu đạt 620.000 tỉ đồng.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Mạnh Cường báo cáo một số nội dung tại phiên họp. Ảnh: THANH TUYỀN

TP.HCM đã thông qua danh mục chín vị trí phát triển TOD dọc tuyến Metro số 1, Metro số 2, đường Vành đai 3 giai đoạn 2024 - 2025; hai vị trí phát triển TOD dọc tuyến đường Vành đai 3, Metro số 3 nối dài, đường sắt TP.HCM - Cần Thơ giai đoạn 2026 - 2028; ban hành kế hoạch thực hiện các khu vực TOD dọc các tuyến này.

Về cơ chế thực hiện các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (dự án PPP), TP.HCM đã ban hành danh mục 41 dự án đầu tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa theo phương thức đối tác công tư. Chính quyền thông qua chủ trương đầu tư bốn dự án BOT nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa đường bộ hiện hữu với tổng mức đầu tư là 57.503 tỉ đồng (nguồn vốn ngân sách TP.HCM khoảng 35.144 tỉ đồng, chiếm 61,12% tổng mức đầu tư).

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Mạnh Cường cho biết đến thời điểm này, TP.HCM đã hoàn thiện Dự thảo Đề án xây dựng, trình Quốc hội ban hành Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị quyết 98 và đã được Ban Thường vụ Thành ủy thông qua.

TP.HCM sẽ báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp Quốc hội tháng 10.

THANH TUYỀN