Có chính sách để đội ngũ cán bộ cơ sở yên tâm công tác

Cánh tay nối dài của chính quyền

Trong hệ thống chính trị nước ta, đội ngũ cán bộ không chuyên trách ở ấp, xóm bao gồm bí thư chi bộ, trưởng ấp, trưởng ban công tác Mặt trận hoặc trưởng xóm, công an viên, chi hội các đoàn thể là lực lượng trực tiếp, thường xuyên gắn bó với nhân dân. Đây là những người đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng, góp phần truyền tải chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến từng hộ dân, đồng thời nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để phản ánh lên cấp trên, giúp chính quyền cơ sở hoạt động hiệu quả.

Không chỉ làm công tác tuyên truyền, đội ngũ này còn giải quyết hầu hết vấn đề phát sinh tại cơ sở, từ an ninh, trật tự, hòa giải, phòng, chống tệ nạn xã hội đến công tác dân vận, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh. Theo đại biểu Thạch Phước Bình, họ thật sự là “cánh tay nối dài của chính quyền, cầu nối với lòng dân”.

ĐBQH Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) phát biểu tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV. Ảnh: Phạm Thắng

Tuy nhiên, hiện nay mức phụ cấp và chế độ, chính sách dành cho lực lượng này còn thấp, chưa tương xứng với khối lượng và tính chất công việc, trong khi phần lớn họ không có nguồn thu nhập nào khác.

Theo quy định tại Nghị định số 33/2023/NĐ-CP của Chính phủ, các chức danh ấp, xóm được hưởng phụ cấp kiêm nhiệm và hỗ trợ hàng tháng, nhưng thực tế, mức bình quân chỉ đạt khoảng 1 - 1,5 mức lương cơ sở, trong khi khối lượng công việc ngày càng nhiều, áp lực ngày càng lớn, ở một số địa phương có điều kiện ngân sách khá hơn đã chủ động hỗ trợ thêm. Song, chính vì chưa có hướng dẫn thống nhất, nên mức phụ cấp chênh lệch khá lớn giữa các địa phương, dẫn đến sự so bì, ảnh hưởng tâm lý và động lực công tác của đội ngũ này.

Đáng lưu ý hơn, khi nghỉ công tác, đa số cán bộ ấp, xóm không được hưởng chế độ thôi việc, không có bảo hiểm xã hội hay trợ cấp nào khác, dù có người đã cống hiến liên tục trên 10 năm, thậm chí 20 năm. Việc thiếu chính sách hỗ trợ khi nghỉ công tác khiến cho nhiều người cảm thấy thiệt thòi, ảnh hưởng đến tinh thần gắn bó lâu dài và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở.

Phụ cấp tương xứng với khối lượng công việc

Từ thực tiễn nêu trên, đại biểu Thạch Phước Bình kiến nghị một số giải pháp và chính sách cụ thể. Thứ nhất, cần sớm điều chỉnh, nâng mức phụ cấp hàng tháng cho các chức danh ấp, xóm, tăng tối thiểu 30 - 50% so với hiện hành, bảo đảm tương xứng với khối lượng công việc và mặt bằng chi tiêu hiện nay. Cùng với đó, cho phép Hội đồng nhân dân cấp tỉnh được ban hành cơ chế phụ cấp bổ sung từ ngân sách địa phương, nhất là tại các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Thứ hai, nghiên cứu áp dụng phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp thâm niên hoặc phụ cấp công vụ đặc thù đối với các chức danh chủ chốt như trưởng ấp, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác Mặt trận, công an viên thường trực. Đây là những vị trí chịu áp lực công việc nặng nề, thường xuyên tiếp xúc, giải quyết vấn đề của dân, nên rất cần được hỗ trợ xứng đáng, giúp duy trì tinh thần trách nhiệm và tính bền vững trong công tác.

Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Trung Hiệp, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh: Hữu Chung

Thứ ba, về chính sách khi nghỉ hưu hoặc nghỉ công tác, đề nghị bổ sung chế độ trợ cấp một lần cho cán bộ ấp, xóm đã có từ 10 năm công tác trở lên với mức hưởng từ 0,5 đến 1 tháng phụ cấp bình quân cho mỗi năm công tác. Đối với những người có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, cần cho phép cộng nối thời gian công tác tại ấp, xóm để tính hưởng bảo hiểm xã hội nếu có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã.

Thứ tư, nên xem xét việc ghi nhận, tôn vinh đóng góp của cán bộ cơ sở bằng hình thức tặng bằng khen, kỷ niệm chương hoặc huy hiệu phục vụ nhân dân như một sự tri ân và khích lệ những người nhiều năm cống hiến thầm lặng ở cơ sở. Các địa phương có điều kiện nên trích một phần ngân sách để hình thành Quỹ hỗ trợ cán bộ cơ sở nghỉ công tác tương tự như Quỹ đền ơn đáp nghĩa nhằm bảo đảm chính sách nhân văn, động viên tinh thần và ổn định tư tưởng đội ngũ này sau khi họ nghỉ việc.

“Chính sách nâng phụ cấp và hỗ trợ cán bộ ấp, xóm khi nghỉ công tác không chỉ mang ý nghĩa vật chất mà còn thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với lực lượng trực tiếp gần dân, sát dân, hiểu dân. Đây chính là chính sách nhân văn, hợp lòng dân, góp phần củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, tăng khối đại đoàn kết toàn dân, ổn định chính trị xã hội và giữ vững niềm tin của nhân dân vào chính quyền”, đại biểu Thạch Phước Bình nhấn mạnh.

Hà Hương