Cô gái Raglay vượt định kiến 'phải lấy chồng sớm', gieo tri thức cho bản làng

Con đường không bằng phẳng

Chamaleá Thị Lý sinh ra trong một gia đình nghèo có 4 người ở thôn Suối Lở, xã Bác Ái Đông. Cha mẹ quanh năm vất vả với nương rẫy, cuộc sống chật vật nên việc học của con cái thường bị xem nhẹ. Tuổi thơ của Lý gắn với những buổi theo bà lên rẫy, phụ nhổ mì, chăn bò. Nhưng ngay từ nhỏ, cô đã thấy cái vòng luẩn quẩn của đói nghèo.

Khi nhiều bạn bè đồng trang lứa bỏ học để lấy chồng, Lý vẫn kiên trì đến trường. “Nếu mình vẫn đi theo con đường ấy thì cả đời chỉ quanh quẩn với nương rẫy. Em muốn có một cái nghề, để nuôi sống bản thân và giúp gia đình sau này thoát nghèo,” Lý bộc bạch.

Cô giáo Chamaleá Thị Lý, 22 tuổi, người Raglay cùng học sinh mầm non ở Trường Mầm Non Phước Thắng. Ảnh: Trần Hằng

Con đường đến với giấc mơ giảng đường của Lý không hề dễ dàng. Tốt nghiệp THPT, cha mẹ khuyên cô dừng lại vì cho rằng “con gái học cao sẽ khó lấy chồng”, lại thêm nỗi lo “ngành sư phạm ít việc”.

Lý nhớ lại, hồi đó khi em bày tỏ việc mình đã nộp hồ sơ vào Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang, gia đình em im lặng một lúc lâu.

"Cha em quát lên có tiền thì tự học, gia đình không chu cấp vì điều kiện khó khăn. Khi nghe câu đó, trái tim em như bị ai bóp nghẹt, em rất sợ mình không thể theo giấc mơ này được nữa", Lý kể.

Và rồi, may mắn đã mỉm cười với cô, người chú làm ăn xa đã thấu hiểu tâm tư của cháu, sẵn sàng tiếp sức, hỗ trợ chi phí cho Lý nhập học, giữ lại giấc mơ đến giảng đường.

Chamaleá Thị Lý (bên trái ảnh)m tham gia hoạt động văn nghệ tại trường. Ảnh: Trần Hằng

Quyết tâm ấy đã giúp Lý vượt qua những khó khăn sau này. Những ngày đầu đến với giảng đường, dịch Covid-19 bùng phát, sinh viên học online, Lý có thể tiết kiệm được phần nào chi phí. Khi ổn định, cô chính thức ra Nha Trang nhập học, mang trong mình nhiều hoài bão. Lý cũng dần thích nghi với môi trường mới.

Ở ký túc xá, nhờ chính sách trợ cấp 3,6 triệu đồng mỗi tháng của Nhà nước dành cho sinh viên ngành Sư phạm, Lý có thể trang trải tiền ăn học mà không phải xin thêm từ gia đình.

“Đó là quãng thời gian em luôn tự nhủ phải cố gắng hết sức, không được bỏ cuộc, bởi em biết khó khăn hôm nay chính là bước đệm cho một tương lai sáng hơn,” Lý chia sẻ.

Người trẻ trở về gieo chữ ở bản làng

Năm 2024, tốt nghiệp ra trường, Chamaleá Thị Lý không chọn ở lại những thành phố lớn để tìm một công việc ổn định, thu nhập cao hơn mà lặng lẽ quay về núi rừng Bác Ái - nơi tuổi thơ gắn bó với rẫy ngô, bếp khói và những con đường đất đỏ.

Những ngày đầu đứng lớp tại trường Mầm non Phước Thắng, Lý bỡ ngỡ khi đối diện những đôi mắt tròn xoe của lũ trẻ, nhiều em chưa từng nói sõi một câu tiếng Việt. Nhưng thay vì chùn bước, cô kiên nhẫn bắt đầu từ những điều giản dị nhất: dạy các em gọi “cô ơi”, dạy từng tiếng chào, từng câu hát.

Cô kiên trì trò chuyện với các em bằng tiếng Raglay, rồi khéo léo lồng tiếng phổ thông qua từng câu hát, trò chơi quen thuộc. Bởi cô hiểu cảm giác sợ hãi ấy hơn ai hết, vì cô cũng từng trải qua cảm giác này khi ra phố học. Rồi từng ngày trôi qua, tiếng khóc thưa dần, thay vào đó là giọng bi bô và tiếng cười khúc khích.

“Em mong các con sẽ không chỉ biết chữ, mà còn có cơ hội vươn xa, để sau này chính các con cũng quay lại để nâng đỡ quê hương”, Lý nói.

Hình ảnh đời thường của Chamaleá Thị Lý. Ảnh: Trần Hằng

Từ mái trường nhỏ ấy, hành trình gieo chữ của một cô gái Raglay trẻ bắt đầu, không ồn ào, không phô trương, mà âm thầm như những hạt mầm bền bỉ bám đất rừng. Lý tâm niệm, một hạt mầm chỉ bén rễ nhanh khi gặp mảnh đất quê hương. Tri thức chính là hạt giống ấy. Cô chọn trở về, cắm rễ sâu vào nơi núi rừng Bác Ái. Hành trình của Chamaleá Thị Lý là câu chuyện về nghị lực và khát vọng.

Từ cô bé Raglay nghèo nơi Suối Lở, vượt qua bao khó khăn để học tập, đến người giáo viên trẻ gieo mầm tri thức cho thế hệ mới, đó là một minh chứng rằng tri thức có thể thay đổi số phận.

“Ngày con bé nói muốn học tiếp, trong nhà ai cũng lo. Con gái đi học tốn kém, rồi lấy gì nuôi bản thân? Nhưng nó cứng cỏi, bảo rằng không học thì sẽ mãi luẩn quẩn ở rẫy. Tôi vừa thương, vừa sợ nó khổ. Bẵng đi mấy năm, giờ cả nhà tự hào về Lý lắm, nhất là ba mẹ nó,” bà Chamaleá Thị Nhấm - bà ngoại Lý chia sẻ.

Nữ giáo viên mầm non Chamaleá Thị Lý (thứ hai bên trái qua) trồng cây xanh ở địa phương. Ảnh: Trần Hằng

“Lý trở về không chỉ để làm nghề, mà còn để khẳng định rằng người trẻ Raglay có thể khác đi. Đó là dám học, dám ước mơ và dám cho đi”, bà Huỳnh Thị Tuyết Hoa, Hiệu trưởng Trường Mầm Non Phước Thắng chia sẻ.

Theo bà Hoa, cô Chamaleá Thị Lý là một giáo viên trẻ, nổi bật với tinh thần trách nhiệm và tình thương dành cho học trò. Cô luôn tạo được sự gần gũi với học sinh, nắm bắt tâm lý của trẻ em và như một người chị, người bạn của các em nhỏ Raglay.

Cô Lý không chỉ có chuyên môn tốt, mà còn tích cực tham gia các phong trào của trường như văn nghệ, thể thao và hoạt động thiện nguyện.

Trần Hằng

Xuân Ngọc