Cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vũ trụ với mưa sao băng rực sáng trời đêm

Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), người yêu thiên văn tại Việt Nam có cơ hội quan sát mưa sao băng Quadrantids cực đại diễn ra trên bầu trời vào đêm (3/1) và rạng sáng mai (4/1). Đây là một trong những trận mưa sao băng diễn ra mạnh nhất trong năm, với tần suất lên tới 120 vệt sao băng mỗi giờ.

Trong lần diễn ra hiện tượng này, các khu vực nằm ở Bắc bán cầu sẽ dễ quan sát thấy trận mưa sao băng này hơn so với những khu vực ở Nam bán cầu. Do Việt Nam cũng nằm ở Bắc bán cầu, nên việc quan sát mưa sao băng Quadrantids sẽ chỉ còn phụ thuộc vào yếu tố thời tiết.

Mưa sao băng rực sáng bầu trời đêm nay là cơ hội để người yêu thiên văn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vũ trụ.

Theo dự báo, bầu trời tại nhiều khu vực tỉnh thành sẽ thuận lợi với ít mây và ánh trăng mờ, giúp người quan sát có thể dễ dàng chiêm ngưỡng các vệt sao băng lao qua bầu trời đêm.

Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn thông tin thêm, thời điểm lý tưởng nhất là khi chòm sao này đã lên đủ cao vào rạng sáng 4/1, khoảng từ hơn 2 giờ sáng cho tới hết đêm. Các đêm tiếp theo đều có thể quan sát nhưng lượng sao băng không nhiều. Nếu chưa có kinh nghiệm xác định các chòm sao thì người quan sát chỉ cần hướng cái nhìn của mình về hướng Đông và Đông Bắc với độ cao khoảng 30 đến 50 độ và chờ đợi.

Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn lưu ý, người yêu thiên văn Việt Nam nên theo dõi thời tiết trước khi tiến hành buổi quan sát của mình. Cụ thể, người quan sát tự kiểm tra bằng cách quan sát bầu trời đêm lúc chưa có sao băng, nếu mắt thường có thể nhìn thấy các ngôi sao thông thường trên bầu trời thì có thể thấy được sao băng.

Đồng thời, cần chọn vị trí có góc nhìn càng rộng càng tốt (nóc nhà, các bãi trống ...), nơi không có ánh đèn mạnh chiếu thẳng vào mắt (đèn đường, đèn các phương tiện giao thông, đèn từ các tòa nhà xung quanh). Người quan sát không cần mang theo bất cứ dụng cụ quan sát nào (kính thiên văn, ống nhòm) vì mắt thường chính là cách quan sát tốt nhất.

"Nếu ở tại nhà mình, bạn có thể dùng ghế dài hay bất cứ vật dụng gì cho phép bạn ngả lưng quan sát, vì quan sát sao băng đòi hỏi sự kiên nhẫn mà nếu bạn liên tục ngẩng đầu lên bầu trời sẽ rất nhanh mệt mỏi. Đừng quên lưu ý bảo vệ sức khỏe cũng như an toàn cá nhân cho mình, nhất là khi bạn tới những khu vực vắng người để quan sát", nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn lưu ý.

Mưa sao băng Quadrantids có nguồn gốc từ thiên thạch 2003 EH1, được cho là một mảnh vỡ của sao chổi cổ đại đã tan rã cách đây hàng thế kỷ. Khi Trái Đất đi qua quỹ đạo của mảnh vụn này, các hạt bụi nhỏ lao vào bầu khí quyển với tốc độ cao, tạo ra những vệt sáng rực rỡ trên bầu trời.

Không chỉ là một hiện tượng thiên nhiên đẹp mắt, mưa sao băng Quadrantids còn mang ý nghĩa khoa học và văn hóa quan trọng. Nó nhắc nhở chúng ta về sự kỳ diệu của vũ trụ và những tương tác không ngừng nghỉ giữa các vật thể trong hệ Mặt Trời. Với giới khoa học, Quadrantids cung cấp dữ liệu quý giá về quỹ đạo của các thiên thạch và sự tương tác của chúng với Trái Đất.

Tô Hội