'Cơ hội cuối cùng' của Trung Quốc trước hội nghị thượng đỉnh trực tuyến với EU

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) chạm cùi chỏ với Ngoại trưởng Đức Heiko Maas khi hai người gặp nhau tại Berlin, Đức hôm 01-09 trong khuôn khổ chuyến thăm châu Âu. Ảnh: AFP

Các quan chức châu Âu và đại biểu doanh nghiệp hôm 08-09 kêu gọi chính phủ Trung Quốc thực hiện các bước cụ thể để mở cửa thị trường và loại bỏ các rào cản đối với các công ty nước ngoài trước hội nghị thượng đỉnh trực tuyến giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm cả Thủ tướng Đức Angela Merkel, dự kiến sẽ diễn ra vào 14-09.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen sẽ tham gia cùng nhà lãnh đạo của Đức, nước hiện đang giữ chức chủ tịch luân phiên hội đồng Liên minh châu Âu, khi Bắc Kinh cố gắng thuyết phục châu Âu rằng họ thành thật về việc mở cửa thị trường và tự do thương mại. của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.

“Chúng ta phải lấp đầy khoảng cách [giữa thực tế và những lời hứa],” đại sứ Liên minh châu Âu tại Trung Quốc, Nicolas Chapuis, cho biết tại Bắc Kinh vào 08-09.

“Làm thế nào bạn có thể nói rằng bạn muốn hợp tác toàn cầu trong Tổ chức Y tế Thế giới để chống lại [covid-19], và không cho phép đầu tư từ EU vào di truyền và dược phẩm [trong nước]? Tại sao Huawei chiếm 40% thị phần ở châu Âu… và tại sao Eriksson và Nokia, hai công ty 5G châu Âu, chỉ có tổng cộng 11% [thị phần] ở Trung Quốc? Vấn đề là gì? ”

Những lời phàn nàn của ông Chapuis, được đưa ra trong một diễn đàn tại Hội chợ Thương mại Dịch vụ Quốc tế Trung Quốc, phần nào phản ánh sự thất vọng ngày càng tăng của châu Âu về việc Trung Quốc dường như không sẵn sàng thực hiện bằng các hành động cụ thể để hỗ trợ những lời hứa mở cửa của họ, một yếu tố đang cản trở quá trình đàm phán hiệp ước đầu tư song phương.

Hai bên đã tổ chức hơn 30 vòng đàm phán trong hơn bảy năm, nhưng các vấn đề chính vẫn cần được giải quyết, chẳng hạn như sự hỗ trợ mạnh mẽ của Bắc Kinh và trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước, cũng như bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đầy đủ.

Trước đó, một quan chức Liên minh châu Âu giấu tên nói rằng các cuộc đàm phán sẽ là “cơ hội cuối cùng để Trung Quốc cố gắng lấy lòng châu Âu bằng hành động thực tế, cụ thể trước khi [Joe] Biden chiến thắng chắc chắn sẽ củng cố mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương”.

Theo ông Chapuis, thỏa thuận đầu tư sẽ có 3 chương, đó là cạnh tranh không phân biệt đối xử, tiếp cận thị trường và tiêu chuẩn lao động.

Ông Chapuis nói thêm: “Chúng tôi đang hoàn thiện thỏa thuận đầu tư. Điều đó thật khó khăn. EU đang mong đợi Trung Quốc cho chúng tôi quyền tiếp cận, không phải vì chúng tôi muốn có đặc quyền, mà vì chúng tôi tin rằng đó là điều kiện để tiếp tục toàn cầu hóa.”

“Trung Quốc sẽ đưa ra quyết định của mình. Điều duy nhất có lợi cho Trung Quốc trong trung và dài hạn là cải cách ”.

Bắc Kinh đã cố gắng xích lại gần hơn với Liên minh châu Âu trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Hoa Kỳ, với việc Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị đã kết thúc chuyến công du tới Pháp, Đức, Ý, Na Uy và Hà Lan vào tuần trước.

Vào 10-09, Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu tại Trung Quốc cũng sẽ công bố một sách trắng nêu chi tiết “800 khuyến nghị” để giải quyết những thách thức do đại dịch covid-19 tạo ra và việc Mỹ thúc đẩy việc tách khỏi Trung Quốc, theo chủ tịch Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu Joerg Wuttke.

“Chúng tôi không cần những lời hứa nữa, vì phòng thương mại của chúng tôi đã chỉ ra thuật ngữ ‘mệt mỏi vì thất hứa’. Chúng tôi cần một thỏa thuận, chúng tôi cần một cái gì đó vững chắc. Lời hứa là một chuyện, thỏa thuận là một chuyện khác”, ông Wuttke nói tại diễn đàn ở Bắc Kinh.

Ông Wuttke, người đã ưu tiên tiếp cận thị trường là mối quan tâm hàng đầu của châu Âu, cho biết các nhà đầu tư châu Âu không nhận được việc đối xử có đi có lại từ Trung Quốc trong các lĩnh vực hoạt động cảng và dịch vụ pháp lý.

Ông Wuttke đã giải thích tập đoàn vận tải biển quốc doanh khổng lồ Cosco của Trung Quốc đã mua phần lớn cổ phần tại cảng Piraeus của Hy Lạp, sử dụng nó như một cửa ngõ vào thị trường châu Âu, mặc dù không thể để một công ty châu Âu mua một cảng của Trung Quốc và sau đó sử dụng nó như một phương tiện vận tải.

Luật sư châu Âu cũng không thể mở một công ty luật ở Trung Quốc, nhưng một luật sư Trung Quốc có thể làm như vậy ở châu Âu, ông nói thêm.

Ông cũng phàn nàn về các biện pháp kiểm soát internet nghiêm ngặt của Trung Quốc, “chúng ta cần chuyển từ mạng nội bộ sang internet”.

Đồng thời, ông Wuttke nói rằng phòng thương mại châu Âu tin rằng sức mua của Trung Quốc có thể vượt qua ba nền kinh tế Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan cộng lại trong 3-5 năm tới, và các doanh nghiệp nước ngoài có thể tiếp tục giúp đỡ sự phát triển của Trung Quốc.

Chỉ riêng tại Thượng Hải, có hơn 87.000 công ty nước ngoài, trong đó hơn 10.000 công ty đến từ châu Âu và 14.000 công ty từ Mỹ, với các công ty nước ngoài đóng góp vào một phần tư tổng sản phẩm quốc nội của thành phố cũng như 60% hoạt động ngoại thương của thành phố.

Nhã Trúc