'Cơ hội một lần trong đời' cho Việt Nam trong thị trường 65 tỷ USD

Báo cáo của Deloitte đánh giá tác động dự kiến của AI đến nền kinh tế thế giới nói chung và Đông Nam Á nói riêng, và đưa ra phân tích chuỗi giá trị AI đang hình thành với ba phân khúc chính: ứng dụng, nền tảng và hạ tầng.

Theo đánh giá của Deloitte, tổng giá trị thị trường AI tại Đông Nam Á được dự báo đạt 65 tỷ USD vào năm 2035, phân bổ trên 3 phân khúc ứng dụng (30 tỷ USD), nền tảng (10 tỷ USD) và cơ sở hạ tầng (25 tỷ USD).

Tại Đông Nam Á, khoảng 397 MW công suất trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ hoạt động vào năm 2028, và tổng công suất sẽ tăng hơn bốn lần từ 1,68 GW vào năm 2024 lên 7,59 GW trong dài hạn.

Còn tại Việt Nam, công suất trung tâm dữ liệu đang hoạt động tính đến năm 2024 là 46 MW. Công suất đang xây dựng dự kiến đi vào hoạt động đến năm 2028 là 120 MW. Nguồn cung dài hạn cam kết là 87 MW.

Theo Deloitte, AI dự kiến sẽ gia tăng 1.000 tỷ USD vào GDP khu vực Đông Nam Á vào năm 2030 để định vị Đông Nam Á là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới.

Dù cả ba phân khúc đều có vai trò quan trọng, nhưng trọng tâm hiện đang nhanh chóng dịch chuyển sang phân khúc hạ tầng, với trọng tâm tập trung vào trung tâm dữ liệu, tạo nền tảng quyết định khả năng sẵn sàng về AI của khu vực.

Theo Deloitte, AI đang thúc đẩy một sự gia tăng chưa từng có trong nhu cầu dữ liệu - và Đông Nam Á chưa sẵn sàng để đáp ứng thách thức này.

Trong các ngành như sản xuất, di động và logistics, các ứng dụng AI thế hệ tiếp theo đang bắt đầu thay thế các cảm biến truyền thống bằng hình ảnh độ phân giải cao, video và các đầu vào dữ liệu khác.

Các ứng dụng hình ảnh này yêu cầu sức mạnh tính toán khổng lồ và mạng độ trễ thấp để hoạt động theo thời gian thực. Kết quả là, khu vực Đông Nam Á đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về yêu cầu dung lượng dữ liệu, vượt xa những gì cơ sở hạ tầng hiện tại có thể hỗ trợ.

Trong thế giới căng thẳng địa chính trị ngày càng tăng, khả năng lưu trữ, xử lý và bảo mật dữ liệu trên bờ là rất quan trọng. Các chính phủ đang thắt chặt quy định dữ liệu, doanh nghiệp cần xử lý nhanh hơn gần nguồn, và người tiêu dùng mong đợi các trải nghiệm AI luôn sẵn sàng, được cung cấp liền mạch và ngay lập tức.

Theo Deloitte, AI dự kiến sẽ gia tăng 1.000 tỷ USD vào GDP khu vực Đông Nam Á vào năm 2030 để định vị Đông Nam Á là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới, đủ để nói rằng chi phí của việc không hành động bây giờ vượt xa chi phí của hành động.

Khi nhu cầu về AI dựa trên hình ảnh tiếp tục tăng tốc, nhu cầu hỗ trợ nó cũng vậy. Điều này đang thúc đẩy nhu cầu khẩn cấp trên toàn Đông Nam Á không chỉ cho các thuật toán tiên tiến, mà còn cho cơ sở hạ tầng - đặc biệt là trung tâm dữ liệu - có khả năng hỗ trợ các khối lượng công việc hình ảnh độ phân giải cao, cường độ cao và xử lý thời gian thực ở quy mô lớn.

Đến năm 2035, 40 - 50% tổng nhu cầu khối lượng công việc IT dự kiến sẽ do AI thúc đẩy. Điều này nhấn mạnh sự khẩn cấp đối với các bên tham gia Đông Nam Á để xây dựng trung tâm dữ liệu sẵn sàng AI, không chỉ để giữ giá trị trong thị trường địa phương, mà còn đảm bảo dữ liệu và cơ sở hạ tầng vẫn ở trên bờ trong thế giới căng thẳng địa chính trị ngày càng tăng nơi dữ liệu là tiền tệ mới.

Nhu cầu vốn để xây dựng trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng AI khác là khổng lồ. Xây dựng trung tâm dữ liệu sẵn sàng AI quy mô 100 MW chi phí ít nhất 1 tỷ USD; chưa kể hơn 2 tỷ USD giá trị GPU và siêu máy tính liên quan và kết nối mà nó sẽ chứa.

Ưu điểm đối với nhà đầu tư là trung tâm dữ liệu cung cấp dòng tiền ổn định. Một MW năng lượng sẵn sàng AI có thể tạo ra 1,5 - 2 triệu USD/năm đi kèm với cam kết 10 năm trở lên, trong khi một MW năng lượng GPU có thể tạo ra khoảng 15 triệu USD doanh thu hàng năm dưới mô hình đám mây GPU.

Deloitte khuyến nghị, các chính phủ quốc gia Đông Nam Á, các hãng viễn thông và năng lượng địa phương cùng nhà đầu tư phải hành động ngay bây giờ để thúc đẩy đổi mới, duy trì tính cạnh tranh kinh tế, và phản ứng trong thế giới căng thẳng địa chính trị ngày càng tăng nơi dữ liệu là tiền tệ mới.

Tú Ân