Cơ hội từ 'cú hích' lớn

Việc Nghị viện châu Âu thông qua Hiệp định EVFTA sẽ mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam gia nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.

Hiệp định EVFTA có hiệu lực trong bối cảnh quan hệ song phương Việt Nam-EU ngày càng phát triển tốt đẹp. EU hiện đang là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam với kim ngạch hai chiều năm 2019 đạt 56,45 tỷ USD, trong đó, xuất khẩu đạt 41,5 tỷ USD.

Khi đưa vào thực thi, EVFTA sẽ là “cú hích” rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản và những mặt hàng Việt Nam vốn có nhiều lợi thế cạnh tranh.

Ngay khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với khoảng 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU. Sau 7 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ tăng thêm khoảng 42% vào năm 2025 và 44,37% vào năm 2030.

Những cam kết dành đối xử công bằng, bình đẳng, bảo hộ an toàn và đầy đủ cho các khoản đầu tư và nhà đầu tư của nhau trong Hiệp định IPA cũng sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng môi trường pháp lý và đầu tư minh bạch, từ đó Việt Nam sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư hơn đến từ EU và các nước khác.

Bộ Kế hoạch đầu nhận định EVFTA góp phần làm GDP nước ta tăng thêm ở mức bình quân 2,18-3,25% giai đoạn 2019-2023, đồng thời tạo ra việc làm cho khoảng 146 nghìn lao động mỗi năm.

Kèm với cơ hội thì việc thực thi Hiệp định EVFTA cũng đặt ra không ít thách thức. Chúng ta vẫn là nước đang phát triển ở trình độ chưa cao, với mức thu nhập bình quân đầu người mới chỉ đạt 2.800 USD.

Sức ép cạnh tranh là thách thức đầu tiên chúng ta cần vượt qua. Đối với hàng xuất khẩu của EU, Việt Nam cam kết sẽ xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực với 48,5% số dòng thuế (chiếm 64,5% kim ngạch nhập khẩu). Sau 10 năm, mức xóa bỏ thuế quan là khoảng 98,3% số dòng thuế (chiếm 99,8% kim ngạch nhập khẩu). Nhập khẩu từ EU sẽ tăng khoảng 33,06% vào năm 2025...

Tuy nhiên, cạnh tranh cũng được coi là động lực cho các doanh nghiệp liên tục đổi mới và sáng tạo, đồng thời tạo ra thêm nhiều sự lựa chọn cho người tiêu dùng. Mặt khác, EU là nền kinh tế có tiềm lực công nghệ và hàng hóa có chất lượng cao nên việc tăng nhập khẩu công nghệ nguồn và nhiều mặt hàng từ EU cũng có lợi cho hiệu quả chung của nền kinh tế.

Thị trường EU là một trong những thị trường khó tính, có đòi hỏi cao nhất trên thế giới. Đơn cử như các yêu cầu về lao động, môi trường của EU buộc các doanh nghiệp phải có những tuân thủ nghiêm ngặt.

Do đó, để khai thác được tối đa lợi ích mà hiệp định này mang lại, các doanh nghiệp của Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cần chủ động nghiên cứu thông tin để có sự chuẩn bị tích cực từ nghiên cứu cơ hội, thách thức của thị trường EU đến các giải pháp như nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm; phát huy lợi thế cạnh tranh, tăng hiệu suất... Đặc biệt, doanh nghiệp cần đảm bảo sản phẩm của mình đáp ứng yêu cầu về quy tắc xuất xứ, về tiêu chuẩn kỹ thuật và về vệ sinh an toàn động thực vật của EU.

Thanh Thảo