Cơ hội tỷ USD từ nhà đầu tư ngoại đổ vào ngân hàng Việt

Rộng cửa đón "room" ngoại

Theo Nghị định 69/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 01/2014 về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng, tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc (không bao gồm các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) được vượt 30% nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ theo phương án chuyển giao bắt buộc đã được phê duyệt và được thực hiện trong thời hạn của phương án này.

Như vậy, mức trần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại 3 ngân hàng nhận chuyển giao như: MB, HDBank, VPBank sẽ được nới lên 49% kể từ ngày 19/5/2025.

Các ngân hàng có xu hướng nới room ngoại để đón dòng vốn tỷ USD.

Đại diện MB cho biết, ngân hàng có thể bán 100% vốn tại ngân hàng nhận chuyển giao (MBV) cho nhà đầu tư nước ngoài. Hội đồng quản trị MB đã đề nghị cổ đông giao cho Hội đồng quản trị nghiên cứu, tìm kiếm nhà đầu tư tiềm năng, quyết định các nội dung cụ thể, triển khai chuyển đổi hình thức pháp lý của MBV và các phương án góp vốn, tăng vốn, xử lý phần vốn góp, cổ phần vào thời điểm theo phương án chuyển giao bắt buộc (được phê duyệt và sửa đổi/bổ sung), thực tế triển khai và quy định pháp luật từng thời kỳ.

Sau khi nhận chuyển giao, hình thức pháp lý cũng đổi từ công ty TNHH một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu (nắm giữ 100% vốn điều lệ) sang Công ty TNHH một thành viên do MB làm chủ sở hữu.

Theo lãnh đạo ngân hàng VPBank, hiện room ngoại của VPBank vẫn còn, nhưng đến cuối năm có thể hết nhanh nếu kinh tế vĩ mô cải thiện và dòng vốn ngoại quay lại. Do đó, việc nâng room lên 49% được xem là rất quan trọng vì có thể dùng để room tiếp theo từ 30 - 49% là điều kiện cơ hội để tăng sở hữu đối tác chiến lược hoặc mời đối tác mới. Chủ tịch VPBank khẳng định tại cuộc họp cổ đông mới đây: "Việc nới room là cơ hội của ngân hàng".

Về HDBank, Công ty chứng khoán ACB nhận định trong nhóm ba ngân hàng được hưởng lợi từ chính sách, HDBank nhiều khả năng sẽ tiên phong nới room ngoại.

Việc chưa có cổ đông chiến lược nước ngoài tạo dư địa lớn để HDBank thu hút đối tác mới. Nếu nhắm tới cổ đông chiến lược sở hữu 15–20%, thì mở room lên 49% sẽ là “chìa khóa” giúp ngân hàng tăng vốn và tác động tích cực tới giá cổ phiếu.

Xu hướng tăng room ngoại là cần thiết

Theo số liệu mới nhất từ Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), cập nhật đến ngày 18/8/2025, nhà đầu tư nước ngoài đang nắm giữ hơn 14,7 tỷ cổ phiếu của 27 ngân hàng niêm yết. Khoảng 13 ngân hàng trong số đó ghi nhận tỷ lệ sở hữu nước ngoài vượt mốc 15%.

Nhiều ngân hàng có tỷ lệ sở hữu nước ngoài gần như kín. ACB hiện đã kín room tối đa theo luật hiện hành là 30% với hơn 1,54 tỷ cổ phiếu. MSB cũng tiệm cận ngưỡng trần với mức 28,48%.

Các ngân hàng quốc doanh như VietinBank (26,92%) và Vietcombank (21,9%) nằm trong nhóm có tỷ lệ sở hữu nước ngoài cao. Bên cạnh đó, một số ngân hàng tư nhân khác cũng vượt 20% gồm VPBank (25,95%), TPBank (24,86%) và Sacombank (20,39%).

Một số ngân hàng như Techcombank và MB dù tỷ lệ sở hữu ngoại chỉ lần lượt ở mức 22,51% và 23,23%, nhưng thực tế đã "kín room" do chủ động khóa tỷ lệ sở hữu nước ngoài dưới ngưỡng tối đa.

TS. Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam - nhận xét, việc tham gia của nhà đầu tư nước ngoài trong những năm qua đã mang lại những thay đổi tích cực về tài chính, công nghệ, quản trị và điều hành tại các tổ chức tín dụng theo hướng tiếp cận gần hơn với các thông lệ, chuẩn mực quốc tế. Do đó, việc tăng giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài là cần thiết cho các ngân hàng Việt Nam trong việc gọi thêm vốn ngoại, nâng cao năng lực tài chính.

Trong báo cáo về ngành ngân hàng công bố trước đó, Công ty CP Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (VIS Rating) nhận định việc nâng trần sở hữu nước ngoài được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các ngân hàng thu hút dòng vốn mới từ nhà đầu tư chiến lược, hỗ trợ tăng trưởng tài sản mạnh mẽ.

Theo nhận định của VIS Ratings, cơ hội thu hút vốn chiến lược là hiện hữu, nhưng “sự thành công phụ thuộc vào năng lực hiện thực hóa của từng ngân hàng”. Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đang cạnh tranh khốc liệt về dòng vốn, chỉ những ngân hàng Việt Nam thật sự minh bạch, vững vàng và quyết liệt đổi mới mới có thể chuyển hóa chính sách 49% thành dòng vốn tỷ USD thực thụ.

Ngọc Mai