Cơ hội 'vàng' để phục hồi hoạt động xuất - nhập khẩu
Ngày 8/1, Trung Quốc chính thức khôi phục toàn diện hoạt động thông quan qua các cửa khẩu biên giới. Tuy nhiên, hoạt động xuất - nhập khẩu vẫn bị hạn chế bởi phía Trung Quốc duy trì sử dụng đội lái xe trung chuyển của Hà Khẩu (Trung Quốc) để giao, nhận hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Cửa khẩu Kim Thành) thay vì 'thông quan thẳng' như trước khi xảy ra đại dịch Covid-19.
Theo ông Vương Trinh Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai, việc sử dụng lái xe trung chuyển phát sinh những bất cập như thiếu lái xe, làm giảm năng lực thông quan; việc vận hành xe và bảo quản hàng hóa của lái xe trung chuyển chưa đúng dẫn đến tranh chấp; chi phí cho lái xe trung chuyển cao; doanh nghiệp hai bên không chủ động được thời gian giao, nhận hàng hóa; kéo dài thời gian thông quan, giải phóng hàng hóa và phương tiện.
Kéo dài phương thức vận chuyển làm giảm sức cạnh tranh đối với các cửa khẩu khác trên tuyến biên giới Việt - Trung dẫn tới kim ngạch hai chiều giảm sút. Điều này có thể thấy rõ, năng lực thông quan hiện tại chưa đạt so với những năm trước khi xảy ra đại dịch Covid-19, hiện mới có khoảng 300 lượt xe xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành, chưa bằng 1/2 so với trước khi xảy ra đại dịch Covid-19. Chỉ tính riêng 1 tháng (8/1 - 8/2) khi Trung Quốc khôi phục toàn diện hoạt động thông quan qua các cửa khẩu biên giới, giá trị kim ngạch xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành chỉ bằng 60% so với cùng kỳ năm 2022. Nguyên nhân là do thời điểm này trùng vào tết Nguyên đán Quý Mão và Trung Quốc vẫn duy trì sử dụng đội lái xe trung chuyển phía Hà Khẩu để giao, nhận hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành, khiến năng lực thông quan hạn chế.
Tuy nhiên, những hạn chế này đã được 2 bên nhận ra và sớm có giải pháp. Tại buổi gặp mặt và trao đổi công tác nhằm tăng cường phối hợp quản lý Cửa khẩu Lào Cai - Hà Khẩu, từng bước khôi phục hoạt động cửa khẩu như trước khi xảy ra đại dịch Covid-19 được tổ chức ngày 9/2, ông Lô Quang Vinh, Phó Huyện trưởng chính quyền nhân dân huyện Hà Khẩu phụ trách quản lý cửa khẩu đã đề nghị 2 bên cải thiện hơn nữa dịch vụ vận chuyển, cùng thúc đẩy thông quan; xe hàng của doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc “thông quan thẳng” đến bãi kiểm hóa, không sử dụng đội lái xe trung chuyển (duy trì hoạt động xuất - nhập khẩu trở lại bình thường như trước khi xảy ra đại dịch Covid-19). Đây là cơ hội “vàng” để phục hồi hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành.
Việc không sử dụng đội lái xe trung chuyển, thực hiện “thông quan thẳng” được các doanh nghiệp xuất - nhập khẩu đánh giá cao. Bà Nguyễn Thị Nguyệt, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại tổng hợp Nghĩa Anh khẳng định: Đây là thông tin quý đối với các doanh nghiệp xuất - nhập khẩu, bởi từ khi xảy ra đại dịch Covid-19 đến nay, do yêu cầu phòng, chống dịch bệnh, việc thay đổi phương thức vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu đã khiến doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy, một số doanh nghiệp “nản”, chấp nhận cắt giảm hoạt động. Thực hiện “thông quan thẳng” là tất yếu và phù hợp với xu thế chung, cũng như nguyện vọng của các doanh nghiệp xuất - nhập khẩu.
Tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất - nhập khẩu, đẩy nhanh tốc độ thông quan hàng hóa, hạn chế tình trạng ùn ứ phương tiện chở hàng hóa xuất - nhập khẩu cũng như nâng cao sức cạnh tranh của cửa khẩu Lào Cai - Hà Khẩu với các cửa khẩu khác trên tuyến biên giới Việt - Trung sẽ góp phần tăng kim ngạch 2 chiều.
Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai cho rằng, việc khôi phục công tác quản lý hoạt động xuất - nhập khẩu trở lại bình thường như thời điểm trước khi xảy ra dịch Covid-19 có ý nghĩa rất quan trọng, khi Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam đối với các mặt hàng rau, quả (chiếm tỷ trọng 53,7%); sắn và các sản phẩm từ sắn (chiếm tỷ trọng 91,47%); cao su (chiếm tỷ trọng 71%).
Tại Diễn đàn trực tuyến “Thúc đẩy giao thương nông sản, thực phẩm giữa Việt Nam - Trung Quốc (Vân Nam)” do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 10/2, đồng chí Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai khẳng định: Hợp tác kinh tế thương mại giữa tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đạt nhiều kết quả. Giai đoạn trước dịch Covid-19, kim ngạch xuất - nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai - Hà Khẩu tăng trưởng bình quân đạt 20,3%, trong đó giá trị xuất - nhập khẩu hàng nông sản chiếm trên 30% tổng giá trị hàng hóa xuất - nhập khẩu, với khối lượng nông sản xuất - nhập khẩu 2 bên đạt gần 2 triệu tấn/năm.
Điều đó càng cho thấy tầm quan trọng của việc khôi phục hoàn toàn hoạt động thông quan hàng hóa tại Cửa khẩu Kim Thành.