Cơ hội việc làm cho Gen Z biết ứng dụng AI

Ngày 15/12, tại Hà Nội, Cục Thương mại điện tửvà Kinh tế số tổ chức Hội thảo về ứng dụng các giải pháp và xu hướng mới trong thương mại điện tử cho sinh viên; giúp sinh viên tiếp cận sớm với xu hướng thị trường, rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và nhu cầu của doanh nghiệp.

Hội thảo về ứng dụng các giải pháp và xu hướng mới trong thương mại điện tử cho sinh viên.

Thương mại điện tử trong bối cảnh chuyển đổi số

Tại hội thảo, ông Nguyễn Hữu Tuấn - Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, chia sẻ bức tranh tổng quan về thực trạng và xu hướng phát triển thương mại điện tử Việt Nam trong bối cảnh kinh tế số toàn cầu.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn đánh giá, thương mại điện tử hiện nay không còn được nhìn nhận là một kênh bán hàng bổ sung, mà trở thành mô hình kinh doanh cốt lõi, mang tính chiến lược, đóng vai trò động lực then chốt trong quá trình chuyển đổi số của ngành bán lẻ trên phạm vi toàn cầu; mở ra nhiều cơ hội việc làm, khởi nghiệp và sáng tạo cho sinh viên trong tương lai gần.

Doanh thu bán lẻ thương mại điện tử toàn cầu năm 2025 được dự báo đạt khoảng 6,86 nghìn tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng 8,3%. Trong đó, Trung Quốc hiện chiếm khoảng 44% thị phần thương mại điện tử bán lẻ toàn cầu, tiếp theo là Hoa Kỳ với khoảng 16%.

Khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Indonesia và Thái Lan được đánh giá là khu vực có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, nhờ dân số trẻ, tỷ lệ sử dụng internet cao và sự bùng nổ của các nền tảng số.

Phân tích sâu hơn về các xu hướng giai đoạn 2024 - 2025, ông Nguyễn Hữu Tuấn cho rằng, thương mại điện tử đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của mua sắm trên thiết bị di động, khi giao dịch qua M-commerce chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giao dịch. Cùng với đó là sự ứng dụng ngày càng sâu rộng của trí tuệ nhân tạo tạo sinh trong tìm kiếm, gợi ý sản phẩm và cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm.

Các hình thức như livestream bán hàng, thương mại xã hội, thương mại điện tử xuyên biên giới và mô hình bán lẻ hợp nhất đa kênh (omnichannel) đang phát triển nhanh, làm thay đổi căn bản cách thức người tiêu dùng tiếp cận và ra quyết định mua sắm. Đây cũng chính là xu hướng mà sinh viên cần sớm nắm bắt để chủ động định hướng học tập, nghề nghiệp và khởi nghiệp trong tương lai.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn - Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX).

Tại Việt Nam, quy mô thị trường thương mại điện tử năm 2024 đạt khoảng 25 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trên 25%, đưa Việt Nam vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới.

Dự kiến trong năm 2025, quy mô thị trường sẽ vượt mốc 30 tỷ USD, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Mức chi tiêu thương mại điện tử bình quân đầu người đạt khoảng 400 USD/năm, với hơn 55% dân số đã tham gia mua sắm trực tuyến.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Hữu Tuấn cũng chia sẻ mô hình và xu hướng kinh doanh trực tuyến mới đang hình thành và phát triển mạnh tại Việt Nam, như kinh tế chia sẻ, du lịch trực tuyến, mô hình dropshipping và bán hàng trực tiếp từ doanh nghiệp tới người tiêu dùng.

Đặc biệt, xu hướng người tiêu dùng trẻ, nhất là thế hệ Gen Z, có thói quen tiếp cận nội dung giải trí trước khi ra quyết định mua sắm đã thúc đẩy mạnh mẽ các hình thức như livestream bán hàng, video mua sắm tương tác và gamification. Đây cũng là lợi thế rất lớn của sinh viên nếu biết tận dụng tư duy sáng tạo, khả năng làm nội dung và kỹ năng số để tham gia vào lĩnh vực thương mại điện tử.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn thông tin, Luật Thương mại điện tử đã được Quốc hội thông qua đã tạo hành lang pháp lý quan trọng cho sự phát triển của thương mại điện tử trong giai đoạn mới. Việc nắm bắt các quy định pháp luật mới, đặc biệt là trách nhiệm của người bán, nền tảng và các chủ thể tham gia thương mại điện tử, là yêu cầu cần thiết đối với cả doanh nghiệp và sinh viên - lực lượng lao động tương lai của nền kinh tế số.

Theo ông Tuấn, việc tiếp cận sớm kiến thức pháp lý sẽ giúp sinh viên hình thành tư duy kinh doanh bền vững, đúng pháp luật ngay từ khi bắt đầu tham gia môi trường số.

Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên

Trong khuôn khổ hội thảo, ông Cao Quý Long - giảng viên Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã giới thiệu các nội dung liên quan đến ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong thương mại điện tử, gồm tổng quan về AI, các ứng dụng của AI, hỗ trợ kinh doanh hiệu quả trên các sàn thương mại điện tử (như Shopee), các kỹ năng cần thiết vận hành gian hàng, lập kế hoạch và triển khai nội dung bằng AI.

Ông Cao Quý Long - giảng viên Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX).

Ông Cao Quý Long khẳng định, trí tuệ nhân tạo là một lĩnh vực công nghệ đột phá, đang định hình lại tương lai. Những mặt tích cực chính của AI là tự động hóa công việc (giảm thời gian thủ công), tiết kiệm thời gian, chi phí nhờ các chatbot hỗ trợ khách hàng 24/7, hỗ trợ ra quyết định nhanh và chính xác do khả năng xử lý dữ liệu nhanh hơn con người hàng ngàn lần.

Đặc biệt, trong thương mại điện tử, AI đóng vai trò thiết yếu trong chuyển đổi số, thông qua việc cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng (dựa trên hành vi mua sắm và lịch sử tìm kiếm), tối ưu hóa giá bán và khuyến mãi, cũng như tạo nội dung tự động (ảnh sản phẩm, mô tả, tiêu đề, video giới thiệu).

Để khai thác tối đa tiềm năng của AI, ông Long nhấn mạnh, Prompt (câu lệnh) chính là "cầu nối quan trọng" giữa con người và công nghệ. Một Prompt hiệu quả cần hội tụ đủ các thành phần cốt lõi: ngữ cảnh (vai trò, mục tiêu rõ ràng), nhiệm vụ cụ thể, phong cách/giọng văn,định dạng đầu ra và giới hạn (độ dài, số lượng).

Tại hội thảo, sinh viên tham dự có nhiều cơ hội tiếp cận kiến thức thực tiễn, cập nhật xu hướng mới của thị trường và được trao đổi trực tiếp với các chuyên gia về định hướng học tập, nghề nghiệp, khởi nghiệp trong lĩnh vực thương mại điện tử và kinh tế số.

Minh Trang