Có nên thay đổi cách làm từ thiện?

Đã có biết bao nhiêu mảnh đời côi cút, khó khăn đã đứng dậy được thẳng bước tiến lên trong cuộc đời, biết bao nhiêu con người đã được học hành tử tế và đổi đời nhờ tấm lòng từ thiện của cộng đồng.

Nhưng, việc làm từ thiện của chúng ta cũng còn nhiều vấn đề cần phải bàn thêm. Đầu tiên đó là tính phong trào của công tác từ thiện. Đã có lúc chúng ta thấy hầu như ngày nào cũng có chương trình làm từ thiện bất kể hiệu quả của nó đến đâu.

Làm thế nào để cho công tác từ thiện phát triển theo đúng nghĩa của nó, không phải là công cụ đánh bóng tên tuổi của một đơn vị hay một vài nhân vật nào đó?

Chúng tôi đã chứng kiến những lần đi khám bệnh và phát thuốc miễn phí, tất cả già trẻ lớn bé bất kể có bệnh hay không đều được đưa đi khám cho đông và mọi người đều được cho một túi thuốc na ná như nhau. Những người bị bệnh mạn tính nếu điều trị đúng có khi phải hàng năm trời mới hết bệnh được phát cho một túi thuốc uống trong 7 ngày. Không hiểu bệnh có hết hay lại lờn thuốc.

Thuốc cho thì phần lớn là thuốc thông thường, có một số trường hợp thuốc tồn của các hãng dược và thế là nơi nơi đi khám bệnh phát thuốc miễn phí mọi người cứ ào ào chạy theo phong trào không có ai kiểm chứng xem hiệu quả của nó đến đâu?

Chúng tôi, với tấm lòng hảo tâm lá lành đùm lá rách, được sự hướng dẫn của một người phụ trách Hội Cựu chiến binh phường sở tại, đã tiến hành làm hơn 10 căn nhà tình nghĩa trong gần 10 năm. Lúc đầu, chúng tôi rất cảm động khi ngày 30 Tết đi ngang qua những căn nhà này thấy cả gia đình họ đang cúng bái ông bà, cha mẹ … rất thành kính và đầm ấm. Điều này khiến lòng tôi trào dâng niềm hạnh phúc và sung sướng vô biên, thầm nhủ lòng sang năm mình sẽ ủng hộ tiếp các hộ nghèo trong phường một vài căn nhà nhỏ nữa.

Bẵng đi một thời gian, khi tôi đi ngang qua những căn nhà ấy vào buổi chiều ngày cuối năm đã không còn cảnh đầm ấm năm xưa nữa. Các thành viên trong nhà, họ đã cùng nhau đồng ý và bán đi căn nhà nhỏ mà chúng tôi gom góp cóp nhặt từng chút một xây lên cho những người cùng khổ.

Cũng không trách họ được, tất cả đều vì nghèo khó, cuộc sống quẫn bách và không có đường ra. Không có việc làm, ốm đau, bệnh tật đã lấy đi của họ nhiều thứ trong đó có cả sức khỏe.

Thôi thì làm đường, cầu cống và xây trường học. Nghĩ là làm, đơn vị chúng tôi chuyển đổi phương pháp làm từ thiện. Chúng tôi thành lập quỹ từ thiện, chủ yếu dựa bản thân đơn vị và sự giúp sức của các mạnh thường quân. Thực hiện từ thiện là từ thiện không lồng ghép vào đấy các chương trình quảng cáo.

Ngoài việc làm đường, xây cầu, chúng tôi làm từ thiện bắt đầu từ việc giúp đỡ chính những nhân viên của đơn vị mình, giúp cho họ có một cuộc sống ấm no, hạnh phúc hơn, có nhà để ở, có xe để đi…

Từ ngày đổi mới quan điểm làm từ thiện, việc làm của chúng tôi càng có ý nghĩa hơn, thiết thực hơn. Những cây cầu và những con đường chúng tôi làm 10 năm rồi vẫn còn đó vì không ai bán được chúng, đó là tài sản chung của một quần thể dân cư và chúng tôi hy vọng nó sẽ còn mãi mãi với thời gian.

Đương nhiên, đây là cách làm rút ra từ đơn vị của chúng tôi. Mỗi đơn vị, cá nhân có cách làm khác nhau, nhưng cần hướng đến sự thiết thực.

Nguyễn Hoài Nam