Có nên tích hợp giấy phép về môi trường?

Tại phiên họp, việc tích hợp giấy phép về môi trường là nội dung lớn trong dự thảo luật là nội dung được các đại biểu quan tâm, thảo luận. Một số ý kiến đề nghị giải trình, làm rõ việc tích hợp các loại giấy tờ thủ tục hành chính trong một giấy phép về môi trường, trong đó bao gồm cả giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi.

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình 2 phương án liên quan giấy phép về môi trường.

Theo đó, phương án 1 do Chính phủ trình là chỉ dùng 1 loại giấy phép môi trường, trong đó bao gồm cả nội dung cấp phép xả nước thải vào công trình thủy lợi, thay thế cho 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính (TTHC) cấp phép về môi trường. Còn phương án 2 vẫn có giấy phép “Xả nước thải vào công trình thủy lợi” như đã được quy định trong Luật Thủy lợi.

Cho ý kiến về nội dung này, đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (đoàn Bến Tre) đồng tình với phương án 1, tức là quan điểm tích hợp các loại giấy phép về môi trường, trong đó bao gồm cả giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi.

Theo đại biểu tỉnh Bến Tre, nguyên tắc cấp giấy phép đều dựa trên đánh giá tác động môi trường. Mặt khác, hiện nay việc phân cấp cấp phép vào công trình thủy lợi đang theo công trình chứ không theo quy mô, chưa tương thích với việc quản lý.

Bên cạnh đó, trên thực tế, việc xả thải vào các công trình thủy lợi chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ, do đó việc phân nhỏ cấp giấy phép là chưa phù hợp. Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy tán thành việc dùng 1 loại giấy phép thay thế 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính về môi trường. Tuy nhiên, đề nghị cần có quy định cụ thể từ xét duyệt đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép đến hậu kiểm, bảo đảm thống nhất, không chồng chéo.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN.

Nêu quan điểm về nội dung này, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) nhấn mạnh việc tích hợp từ 7 giấy tờ thủ tục thành 1 giấy phép mang nhiều ý nghĩa trong bối cảnh Chính phủ đang quyết tâm thực hiện cải cách hành chính.

“Điều này giúp giảm thủ tục hành chính, bảo đảm tính thống nhất, rõ trách nhiệm cũng như tuân thủ những nguyên tắc về một cơ quan chịu trách nhiệm chính về việc này. Ngoài ra, quy định này cũng bảo đảm tiếp cận tổng hợp về việc cấp giấy phép xả thải môi trường”, đại biểu nêu rõ.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương đề nghị cần phải làm rõ hơn, nhất chức năng các Bộ liên quan tới các dự án luật trước.

Cùng với đó, theo đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, tất cả các giấy phép xả thải vào nguồn nước và xả thải vào công trình thủy lợi đều dựa trên báo cáo đánh giá tác động môi trường. Do đó, đại biểu đề nghị cần có cơ chế để bảo đảm tính minh bạch, chống tiêu cực trong việc này.

Đồng quan điểm, đại biểu Dương Minh Tuấn (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) ủng hộ phương án Chính phủ trình về tích hợp các giấy phép với 3 lý do: Tất cả giấy phép đều được cấp dựa trên báo cáo đánh giá tác động môi trường, bản chất giống nhau và góp phần giảm thủ tục hành chính.

Ngoài ra, cũng tại phiên họp, nguyên tắc bình đẳng trong bảo vệ môi trường và nguồn lực bảo vệ môi trường cũng là nội dung được các đại biểu quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (đoàn Lạng Sơn) quan tâm đến nguyên tắc bình đẳng trong bảo vệ môi trường. Theo đại biểu, điều 4 dự thảo luật chỉ quy định những tổ chức, hộ gia đình, cá nhân gây ô nhiễm, sự cố và suy thoái môi trường phải chi trả, khắc phục, xử lý và thực hiện trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, lại chưa có quy định đối với những trường hợp có đóng góp, làm giàu cho môi trường hoặc bảo vệ môi trường.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành phát biểu. Ảnh: TTXVN

Do vậy, đại biểu đề nghị cần có quy định rõ những trường hợp tổ chức, cộng đồng, hộ gia đình, cá nhân được hưởng lợi từ việc đóng góp, duy trì, bảo vệ tài nguyên môi trường. Đại biểu dẫn chứng, thực tế này diễn ra nhiều ở vùng đồng bào miền núi, nhiều người tham gia giữ rừng, bảo vệ rừng nhưng lại không có chính sách quy định vấn đề này. Đại biểu đề nghị cần có nguyên tắc bình đẳng, theo đó, địa phương nào xả thải, gây ô nhiễm môi trường (nước, không khí...) phải có trách nhiệm đóng góp; ngược lại, địa phương nào có đóng góp cho việc giữ gìn, bảo vệ môi trường sẽ được hưởng lợi.

Quan tâm đến nguồn lực bảo vệ môi trường, đại biểu Dương Minh Tuấn (đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) đồng tình với quan điểm của nhiều đại biểu Quốc hội là tăng chi cho bảo vệ môi trường. Thực tế, thời gian qua, Nhà nước đã rất quan tâm đến chủ trương bảo vệ môi trường, xem môi trường là một trong ba trụ cột của phát triển bền vững, với tỷ lệ chi hơn 1% tổng chi ngân sách nhà nước. Để bảo đảm công tác bảo vệ môi trường tốt hơn, đại biểu đề nghị, ngoài nguồn lực từ xã hội cần có thêm cơ chế đặc thù để có thể có thêm nguồn lực nhằm chi đầu tư, bảo vệ môi trường, xử lý các khu vực ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, theo phương châm: Đầu tư cho môi trường là đầu tư cho phát triển.

PHƯƠNG HẰNG