Cổ phiếu ngân hàng rộng đường đón vốn ngoại

Vốn ngoại đổ vào những cổ phiếu nào?

Từ đầu tháng 7 đến nay, khối ngoại quay lại mua ròng tại nhiều thị trường mới nổi ở châu Á. Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, nhiều mã cổ phiếu ngân hàng cũng cho thấy sức hút dòng vốn ngoại mạnh mẽ.

Theo các chuyên gia, với kỳ vọng thị trường chứng khoán sắp được nâng hạng, dòng vốn ngoại sẽ tiếp cận trước. Sau khi thị trường được nâng hạng, dự kiến, Việt Nam có thể đón khoảng 1 tỷ USD dòng vốn ETF (quỹ hoán đổi danh mục), chưa kể dòng vốn lớn hơn từ các quỹ chủ động.

Tuy nhiên, cơ hội không san đều cho tất cả. Bên cạnh “sức khỏe” tài chính và câu chuyện riêng của mỗi ngân hàng, dư địa cho nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia ở mỗi nhà băng là khác nhau, thể hiện rõ ở tỷ lệ room ngoại còn trống.

Sự quay lại của nhà đầu tư ngoại trong tháng 7, cùng với chuỗi ngày mua ròng liên tiếp đã lấp đầy khoảng trống room ngoại ở nhiều nhà băng.

Số liệu thống kê đến ngày 14/8/2025 cho thấy, nhiều ngân hàng lớn đã cạn room ngoại, như Techcombank, MB, VIB, HDBank và ACB. Nhiều ngân hàng khác cũng gần cạn room ngoại, với tỷ lệ chỉ còn dưới 5%, như BVBank, SeABank, LPBank, VPBank, VietinBank, OCB, MSB.

Xét về số lượng cổ phiếu nhà đầu tư nước ngoài có thể mua thêm, hiện nay, SHB đang là nhà băng còn nhiều dư địa nhất. Room ngoại còn trống tại SHB là hơn 24%, với số lượng cổ phiếu còn mua được là hơn 990 triệu cổ phần. Tỷ lệ room ngoại còn trống tại ngân hàng này giảm liên tục (từ mức 27% vào đầu tháng 7), cho thấy lượng lớn cổ phiếu đã được nhà đầu tư ngoại hấp thụ ròng.

Hút ròng 2.520 tỷ đồng vốn ngoại từ đầu tháng 7 đến nay, cổ phiếu VPB của VPBank có thể xem là cổ phiếu ngân hàng hấp dẫn vốn ngoại hàng đầu hiện nay. Tỷ lệ room ngoại còn trống của VPBank không còn nhiều, khi đã giảm mạnh từ 5,4% (vào đầu tháng 7), xuống còn 3,9%. Tuy nhiên, xét về giá trị số lượng cổ phiếu còn được mua, với hơn 316 triệu cổ phiếu, lớn hơn thanh khoản trung bình hằng ngày, dư địa đón vốn ngoại của VPBank vẫn còn khá tích cực.

Mở rộng dư địa đón dòng vốn ngoại

Khi trần room ngoại sắp cạn, Nghị định số 69/2025/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 18/3/2025 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam) đã thay đổi cuộc chơi, mở rộng dư địa cho cuộc đua hút vốn ngoại.

Nghị định số 69/2025/NĐ-CP đã nới tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại (NHTM) nhận chuyển giao bắt buộc (không bao gồm các NHTM do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) được vượt 30%, nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ của NHTM nhận chuyển giao bắt buộc theo phương án chuyển giao bắt buộc đã được phê duyệt và được thực hiện trong thời hạn của phương án chuyển giao bắt buộc.

Các chuyên gia đánh giá, nghị định này cho phép thử nghiệm việc nới room ngoại ở nhóm ngân hàng trong một phạm vi hẹp, từ đó đánh giá tác động đến năng lực tài chính, quản trị và ổn định hệ thống ngân hàng.

Mới đây, ngày 12/8, HDBank công bố lấy ý kiến cổ đông về nhiều nội dung. Trong đó, với nội dung sửa đổi, bổ sung Điều lệ, HDBank trình nội dung thay đổi tỷ lệ sở hữu cổ phần đối với nhà đầu tư nước ngoài từ mức tối đa 17,5% hiện tại, lên tối đa 27%.

Việc xin nới room này được thực hiện trong bối cảnh HDBank đã cạn hoàn toàn room ngoại, trong khi thời điểm trái phiếu chuyển đổi mà HDBank phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài vào năm 2020 đã đến hạn và cần thực hiện chuyển đổi thành cổ phiếu. Có 3 nhà đầu tư trong danh sách thực hiện chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu, gồm Sky Capital Advisor Pte.Ltd., Clarendelle Investment Pte.Ltd. và Core Capital Pte.Ltd., với tỷ lệ sở hữu dự kiến sau phát hành chuyển đổi là 2,044%, 3,689% và 3,689%.

Bên cạnh “tỷ lệ cứng” được sở hữu bởi cổ đông ngoại lâu năm, các nhà băng còn đứng trước cơ hội thu hút thêm dòng tiền lớn khi thị trường chứng khoán Việt Nam tiến tới ngưỡng cửa nâng hạng.

Theo ước tính của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), có 7 cổ phiếu dự kiến được đưa vào bộ chỉ số FTSE Emerging Markets, FTSE All-World, FTSE Global All-Cap và sẽ thu hút hơn 1,1 tỷ USD. Trong đó, cổ phiếu ngân hàng VCB dự kiến sẽ được mua thêm 99 triệu USD.

Đồng thời, nhiều cổ phiếu của doanh nghiệp Việt khác cũng có triển vọng lọt vào danh sách FTSE EM và FTSE All. Trong đó, có thể “điểm danh” một số mã cổ phiếu ngân hàng nhóm vốn hóa lớn và vừa, như VCB, BID, TCB, CTG, VPB, MBB, ACB.

Trong khi đó, một số nhà băng dường như vẫn đang chờ đợi, thậm chí chưa sử dụng nhiều đến room ngoại, như Bắc Á Bank (0%), PGBank (0,01%), VietBank (0,02%), Kiên Long Bank (1,36%), Nam Á Bank (1,89%). Tỷ lệ room ngoại thấp không đồng nghĩa với việc cổ phiếu không hấp dẫn, mà có thể do quan điểm kiểm soát tỷ lệ cổ đông, “giữ chỗ” chờ đợi nhà đầu tư chiến lược…

Gần đây, ở nhóm các nhà băng nhỏ, VietABank, Kiên Long Bank, BVBank hay SaigonBank đã công bố chủ trương niêm yết cổ phiếu trên HoSE giai đoạn 2025 - 2026. Mới đây nhất, vào ngày 22/7, VietABank đã chính thức đưa cổ phiếu lên HoSE. Theo VIS Rating, đây là động thái nhằm nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn mới, đặc biệt từ nhà đầu tư nước ngoài, từ đó tăng cường bộ đệm hấp thụ rủi ro và hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao.

Nguyên Minh