Có thu lại thẻ căn cước công dân khi đổi sang thẻ căn cước?

Theo Luật Căn cước, từ ngày 1-7, người dân sẽ được cấp thẻ căn cước thay vì thẻ căn cước công dân (CCCD) trước đây.

Nhiều bạn đọc thắc mắc, vậy khi làm thủ tục cấp thẻ căn cước thì có phải nộp lại CCCD hay không?

Thẻ căn cước công dân sẽ bị thu hồi khi làm thủ tục đổi sang thẻ căn cước. Ảnh: HUỲNH THƠ

CCCD có bị thu hồi khi làm thẻ căn cước?

Trao đổi với PV về vấn đề này, Thượng tá Nguyễn Ngọc Hải, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC06) Công an TP.HCM, cho biết theo khoản 3 Điều 21 Nghị định 70/2024, trường hợp cấp đổi thẻ CCCD sang thẻ căn cước hoặc cấp đổi thẻ căn cước thì người tiếp nhận có trách nhiệm thu lại CMND, thẻ CCCD, thẻ căn cước đang sử dụng.

Như vậy, với quy định này thì công dân sẽ phải nộp lại CCCD khi đổi sang thẻ căn cước.

Không nộp lại CCCD có bị xử phạt?

Luật sư Hoàng Anh Sơn, Trưởng Văn phòng Luật sư Hoàng Anh Sơn, thuộc Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết trước đây theo quy định của pháp luật, công dân làm thủ tục đổi từ CMND sang thẻ CCCD, đổi thẻ CCCD sẽ phải thu hồi CMND. Khi đó, CMND sẽ không còn giá trị sử dụng dù còn nguyên vẹn và còn hạn sử dụng.

Việc thu lại CMND cũ khi làm CCCD mới là quy định bắt buộc. Nếu không thực hiện thu lại mà vẫn tiếp tục sử dụng CMND và CCCD cùng lúc sẽ bị xử phạt.

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền 300.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD. Cụ thể là hành vi sử dụng CMND cũ song song với CCCD được cấp mới.

Tương tự, đối với trường hợp làm thủ tục cấp thẻ căn cước, thẻ CCCD sẽ được thu lại theo quy định.

Dù hiện nay chưa có quy định cụ thể về việc xử phạt đối với trường hợp không nộp lại CCCD, tuy nhiên sắp tới nếu sử dụng song song cả hai thẻ này cũng có thể bị xử phạt.

Bộ Công an đang lấy ý kiến về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 144/2021, trong đó sửa đổi, bổ sung Điều 10, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước; cấp căn cước điện tử.

Nên chỉ sử dụng một loại thẻ

Luật sư Hoàng Anh Sơn cũng cho biết thêm, trường hợp sử dụng CCCD cũ hơn tham gia các hợp đồng, giao dịch hoặc thực hiện thủ tục hành chính, người dùng rất có thể sẽ gặp phải rủi ro pháp lý về sau. Bởi lẽ, khi đã có CCCD mới hơn (đối với trường hợp chưa được cấp thẻ căn cước) hoặc thẻ căn cước thì lúc này CCCD được cấp cũ hơn đã không còn giá trị sử dụng.

Khi ký kết các loại hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, giao dịch mua bán..., người dân sử dụng CCCD cũ (không còn giá trị sử dụng, thay vì dùng CCCD hoặc thẻ căn cước đã được cấp mới nhất) thì sau này nếu xảy ra tranh chấp, bên tranh chấp có thể sẽ lấy lý do "CCCD hết hạn, không có giá trị chứng minh nhân thân trong giao dịch" để đề nghị cơ quan thẩm quyền tuyên giao dịch vô hiệu, thậm chí còn yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Một trường hợp khác là khi giấy tờ này rơi vào tay người ngoài, hoặc chỉ cần họ có được thông tin CCCD cũ của bạn thì có thể dễ dàng làm giả để sử dụng vào mục đích lừa đảo, vay tiền...

Việc sử dụng CCCD cũ hơn để khai báo, đăng ký làm các thủ tục hành chính công có thể gây khó khăn cho người dân trong việc cập nhật thông tin về sau.

Vì vậy, người dân chỉ nên dùng CCCD (đối với trường hợp chưa cấp thẻ căn cước) hoặc thẻ căn cước được cấp mới nhất trong tất cả các giao dịch, thủ tục để đảm bảo thống nhất thông tin và tránh rủi ro, tranh chấp sau này.

HUỲNH THƠ