Có tin ông Trump cân nhắc nới lỏng hạn chế vũ khí tầm xa cho Ukraine

Tờ Telegraph ngày 26-9 đưa tin Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky đã đề nghị Tổng thống Mỹ Donald Trump cung cấp cho Kiev tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk, trong cuộc gặp kín bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 tại New York.

Ukraine nhiều lần kêu gọi Washington hỗ trợ năng lực tấn công tầm xa kể từ khi chiến sự với Nga nổ ra, nhưng Mỹ cho đến nay vẫn từ chối.

Theo nhiều nguồn tin của Telegraph, ông Zelensky nói với ông Trump rằng tên lửa Tomahawk có thể tạo sức ép buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải bước vào đàm phán hòa bình.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky gặp nhau hôm 23-9 bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 tại New York. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Sau cuộc gặp, ông Zelensky cho biết ông Trump tỏ ra cởi mở với đề nghị này. Nếu được chấp thuận, Kiev sẽ có khả năng tấn công sâu trong lãnh thổ Nga.

Tờ The Washington Post cùng ngày cũng đưa tin ông Zelensky trong cuộc gặp với ông Trump đã đề nghị Washington cung cấp thêm tên lửa tầm xa và cho phép sử dụng các loại vũ khí này để tấn công mục tiêu trên lãnh thổ Nga.

The Washington Post dẫn lời một quan chức cấp cao Mỹ và một quan chức Ukraine rằng ông Trump nói sẵn sàng cân nhắc dỡ bỏ hạn chế đối với việc Kiev sử dụng vũ khí tầm xa do Mỹ sản xuất để tấn công vào lãnh thổ Nga, nhưng chưa đưa ra cam kết cụ thể.

Tuy nhiên, cả hai nguồn tin của The Washington Post đều nhấn mạnh chủ nhân Nhà Trắng chưa cam kết đảo ngược lệnh cấm của Mỹ về các cuộc tấn công như vậy.

Hiện vẫn chưa rõ Ukraine có được Mỹ chấp thuận cung cấp loại vũ khí này hay không.

Mỹ và Ukraine chưa lên tiếng về các thông tin trên.

Tên lửa Tomahawk có tầm bắn tới 2.500 km, mang đầu đạn nặng 450 kg, vượt xa mọi hệ thống tầm xa mà Ukraine từng nhận từ các đồng minh phương Tây.

Trước đó, cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden từng từ chối một đề nghị tương tự, cho rằng rủi ro quá lớn vì Tomahawk có khả năng vượt qua hệ thống phòng không Nga và làm leo thang xung đột.

Đề nghị trên được đưa ra trong bối cảnh có dấu hiệu thay đổi trong cách tiếp cận chiến sự của ông Trump. Sau cuộc gặp với ông Zelensky tại New York hôm 23-9, ông Trump viết trên mạng Truth Social rằng Kiev có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát.

Tuyên bố mới này đánh dấu sự thay đổi lớn so với những phát biểu trước đó của ông Trump, như hồi tháng 4 ông từng nói “bán đảo Crimea sẽ thuộc về Nga” hay hồi tháng 8 đưa ra một đề xuất hòa bình có nội dung nhượng bộ lãnh thổ cho Moscow.

Sau đó, ông Trump bắt đầu giám sát một chương trình do NATO tài trợ để cung cấp vũ khí Mỹ cho Ukraine. Những gói viện trợ đầu tiên gồm hệ thống phòng không Patriot và pháo phản lực HIMARS. Ông Trump cũng khẳng định với các lãnh đạo châu Âu rằng Washington sẽ tiếp tục chuyển giao vũ khí để các đồng minh NATO chuyển cho Kiev.

Ngày 16-9, chính quyền ông Trump đã phê duyệt gói viện trợ vũ khí đầu tiên cho Ukraine trong khuôn khổ cơ chế tài chính mới do NATO thiết lập. Vài ngày sau, lô thiết bị quân sự đầu tiên thuộc chương trình “Danh mục ưu tiên yêu cầu của Ukraine” (PURL) đã được chuyển đến thực địa.

DƯƠNG KHANG