Còn đâu lũy tre làng

Cách đây ba bốn chục năm, làng tôi thấp thoáng sau lũy tre xanh, ôm quanh dòng sông nhỏ hiền hòa. Ngày ấy nhà nào cũng trồng tre, không phải chỉ lấy bóng mát mà tre hiện hữu trong sinh hoạt và sản xuất của người dân quê tôi. Từ đôi đũa ăn cơm đến rổ rá, đó, lờ hay lạt bó lúa đến hàng rào quanh vườn... đều từ tre mà ra.

Nay, một vùng heo hút quê tôi đã đổi đời nhờ xây dựng nông thôn mới. Những rặng tre quanh làng phải nhường chỗ cho những cột điện bê tông sừng sững, nếu không cũng vì che khuất tầm nhìn của những người đi ô tô, xe máy mà gây tai nạn. Đường làng, ngõ xóm ngày trước nhỏ hẹp, nếu trâu, bò đi thì người đi xe đạp phải dừng lại nhường lối thì giờ đây ô tô vào tận sân nhà. Nhiều nơi, bên đường trăm hoa khoe sắc ngỡ tưởng lạc vào công viên nào đó, đêm về ánh điện lung linh chả khác gì phố thị mà ngày còn bé tôi chả dám mơ ước.

Cảnh làng xóm thay đổi là vậy, đáng mừng lắm chứ. Thế nhưng tôi vẫn thấy tiếc nuối một điều gì đó trong quá khứ. Tôi vẫn ước giá như bờ rào tre còn đó, bọn trẻ con tung tăng chạy nhảy, có thể ào vào nhà ai đó rồi lại vụt đi như những đàn chim sẻ vô tư kia mà không phải bấm chuông đợi chủ nhà ra mở cổng. Giá như vẫn còn cảnh mấy ông bà đi làm đồng chân còn dính đầy bùn đất, thèm điếu thuốc lào hay bát nước chè xanh ghé qua cùng dăm ba câu chuyện đồng áng ấy thế mà rôm rả dứt mãi không ra. Thèm những khi hợp tác xã mổ trâu, mổ lợn chia cho xã viên, hay tết đến mấy nhà chung nhau mổ lợn mà bọn trẻ chúng tôi rạo rực từ mấy hôm trước, chầu chực suốt cả buổi chỉ để được ăn cái đuôi hay cái bong bóng…
Tất cả đã trở thành quá khứ. Trước mắt tôi, giờ là những bờ tường xây bao quanh mỗi căn hộ như những lô cốt, cánh cổng lạnh lùng đeo chiếc khóa to như cục gạch, phía sau kia là mấy con chó bị xích nhảy chồm chồm, sủa đến nhức óc, lại còn nhe nanh chỉ chờ cơ hội là bung ra nhảy bổ vào xé nát người lạ trong nháy mắt. Chó dữ mất khách. Từ đó, người ta cũng rất ít đến nhà nhau chơi, có gì gọi qua điện thoại cho nhanh, tình cảm cũng vì thế mà nhạt dần, kể cả anh em họ hàng.

Cũng phải thôi, khi kinh tế phát triển đi theo nó là các tệ nạn xã hội nảy sinh như nấm sau mưa. Giờ người nông dân có của ăn của để, từ tivi, tủ lạnh, xe máy đến vật nuôi, như con chó, con mèo, con gà... cứ hở ra là mất ngay. Chả bù cho ngày tôi còn ở quê, đêm đến cứ mở toang cửa cho thoáng mát, chả sợ mất trộm, mà trộm vào thì có gì mà lấy. Nhiều người bực quá mà bảo, giá cứ như ngày xưa lại sướng hơn! Tuy nghèo nhưng con người sống với nhau tình cảm lắm, có bát nước chè xanh, vài củ khoai lang luộc... cũng gọi nhau, quý lắm. Giờ nhà nào biết nhà nấy, ai đi xa về có mua gói bánh hàng trăm nghìn, thậm chí tiền triệu về làm quà thì trẻ con cũng chẳng đoái hoài, người lớn sợ ăn tăng cân nên cũng dửng dưng, bỏ đấy.

Về thăm quê sau bao nhiêu năm xa cách, không biết nên vui hay buồn?!

Thụy Bình

Nguồn Lào Cai: http://www.baolaocai.vn/van-hoa-van-nghe/con-dau-luy-tre-lang-z8n20191015100314006.htm