Công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM: Phát triển đô thị đa trung tâm
Sáng 25/6, UBND TP.HCM tổ chức hội nghị công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Nguyễn Tường Văn cho biết: Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 của Bộ Chính trị đã xác định phương hướng phát triển Thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo hướng trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á, ngang tầm với các đô thị lớn trên thế giới; là điểm đến hấp dẫn toàn cầu, với nền kinh tế - văn hóa phát triển đặc sắc, chất lượng sống cao và là hạt nhân của vùng đô thị TP.HCM, vùng Đông Nam Bộ, cực tăng trưởng của cả nước.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại Hội nghị công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Bốn mục tiêu phát triển
Theo Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn, thời gian qua, công tác quy hoạch đô thị của TP.HCM được thực hiện theo Quyết định số 24/QĐ-TTg ngày 6/1/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng TP.HCM đến năm 2025. Sau gần 15 năm thực hiện, Quy hoạch đã phát huy tác dụng là cơ sở để đầu tư xây dựng, nâng cao trình độ phát triển hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội các khu vực trong Thành phố; là đô thị đặc biệt trực thuộc Trung ương có quy mô dân số lớn nhất cả nước, diện mạo đô thị ngày càng khang trang, hiện đại; với nhiều khu đô thị, công trình kiến trúc mang tính điểm nhấn và có tính biểu tượng cao đang dần được hình thành.
"Sau thời gian dài thực hiện, Quy hoạch và phát triển đô thị tại Thành phố cũng đã bộc lộ những tồn tại, bất cập như: Kinh tế phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; khai thác, sử dụng quỹ đất cho các hoạt động kinh tế chưa cân đối và hiệu quả; vai trò trung tâm, động lực và sức lan tỏa, dẫn dắt của Thành phố đối với các đô thị, các tỉnh trong vùng còn chưa như mong muốn, chất lượng hạ tầng chưa đồng bộ, đã xuất hiện các hiện tượng quá tải hạ tầng kỹ thuật đô thị, tắc nghẽn giao thông, các vấn đề về ngập úng; khả năng xử lý và kiểm soát ô nhiễm môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu... còn nhiều bất cập. Bên cạnh đó, các định hướng tại quy hoạch cấp quốc gia, vùng Đông Nam Bộ cũng đặt ra các bối cảnh phát triển mới, dẫn đến việc nhìn nhận, đánh giá, xác định quan điểm phát triển và định hướng quy hoạch chung của Thành phố cũng cần được nghiên cứu, điều chỉnh để phù hợp hơn nhằm phát huy được một cách toàn diện các tiềm năng, lợi thế khu vực", Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đánh giá.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn, đây là một đồ án quy hoạch có chất lượng cao, đầu tư nhiều công sức, trí tuệ nhằm đạt được nhiều mục tiêu quan trọng, trong đó có bốn mục tiêu nổi bật, đó là: Phát triển không gian đô thị theo hướng thúc đẩy sáng tạo, tương tác cao gắn với phát triển kinh tế tri thức, công nghệ cao, nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội. Hình thành các khu vực động lực để phát huy vai trò trung tâm vùng và cực tăng trưởng của cả nước;
Tổ chức hệ thống hạ tầng kết nối vùng giữa các phân vùng phát triển đô thị với các địa phương lân cận, với cả nước và quốc tế theo chiến lược và trọng điểm;
Tập trung tái phát triển các khu đô thị hiện hữu, mở rộng không gian phát triển đô thị gắn với nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tối ưu hóa trong tổ chức hệ thống hạ tầng kỹ thuật;
Bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc không gian kiến trúc, cảnh quan, sinh thái đa dạng của thành phố, đặc biệt là các giá trị đặc trưng của đô thị vùng sông nước, cửa biển và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đại biểu tham quan triển lãm quy hoạch tại lễ công bố quy hoạch sáng 25/6.
Theo ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, việc điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM là một sự cần thiết khách quan và mang tính chiến lược nhằm đáp ứng những thay đổi nhanh chóng của tình hình kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh, thách thức biến đổi khí hậu, yêu cầu phát triển kinh tế tri thức, hội nhập quốc tế, tốc độ đô thị hóa, bối cảnh phát triển mới và tầm nhìn dài hạn trong thực hiện các chiến lược của quốc gia và của toàn vùng.
Quy hoạch được phê duyệt lần này không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn tạo cơ sở, nền tảng vững chắc, quan trọng, kim chỉ nam cho thành phố cụ thể hóa các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới.
Đồ án giúp phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, khai thác hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển đột phá bền vững của thành phố và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Đồ án xác định tầm nhìn đến năm 2060, TP.HCM sẽ trở thành đô thị toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, có trình độ phát triển ngang tầm các thành phố lớn trên thế giới.
Đồng thời, thành phố sẽ là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; là cực tăng trưởng, động lực phát triển vùng phía Nam và cả nước; có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, văn hóa đặc sắc, thu hút các định chế tài chính và tập đoàn quốc tế.
Nội dung của đồ án quy hoạch chung đã được nghiên cứu trong tổng thể kết nối toàn vùng, có tính đến liên hệ vùng giữa thành phố với các tỉnh thành trong vùng nội bộ, bao gồm mô hình phát triển về dân số, phát triển đô thị, sử dụng đất, hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật đặt trong một cấu trúc hệ thống của đô thị toàn vùng.
Như vậy, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung của TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 được duyệt là cơ sở quan trọng để làm căn cứ tổ chức lập ngay các đồ án quy hoạch phân khu, các quy hoạch chi tiết, kịp thời phục vụ công tác quản lý và tiếp nhận, chấp thuận đầu tư, đảm bảo không có khoảng trống, khoảng chờ trong công tác quản lý phát triển đô thị, phục vụ cho người dân, doanh nghiệp và xã hội.
Quy hoạch là cơ sở để điều chỉnh quy hoạch phân khu
Ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết: Việc triển khai đồng bộ, có hiệu quả Đồ án quy hoạch là tiền đề quan trọng để TP.HCM phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, thực hiện đúng chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khi hợp nhất TP.HCM với Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương về việc tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển, nơi ba cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ thành một siêu đô thị tài chính - công nghiệp công nghệ cao - kinh tế biển có mật độ phát triển cao bậc nhất Đông Nam Á, với tầm nhìn phấn đấu vào Top 100 thành phố đáng sống trên thế giới.
Đồ án sẽ là nền tảng cho việc lập quy hoạch của TP.HCM hợp nhất ngay trong thời gian tới, khi TP.HCM đang cùng cả nước chuẩn bị việc sắp xếp, tổ chức bộ máy đơn vị hành chính và tập trung toàn lực để bắt tay ngay vào chương trình vận hành, phát triển một TP.HCM mới hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM phát biểu tại lễ công bố Quy hoạch sáng 25/6.
Đây là cơ sở để từng cấp, từng ngành, từng địa phương chủ động xây dựng chương trình hành động, kế hoạch triển khai, cụ thể hóa quy hoạch vào thực tiễn, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, phát huy tối đa nguồn lực, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển đô thị, phát triển kinh tế xã hội của thành phố.
Việc công bố công khai quy hoạch cũng thể hiện cam kết của thành phố về tính minh bạch, trách nhiệm giải trình, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp, người dân chủ động nắm bắt cơ hội, tham gia đóng góp, đồng hành cùng chính quyền trong quá trình phát triển của thành phố.
Để triển khai quy hoạch, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn, mong muốn UBND TP.HCM, các sở ngành khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện, tổ chức rà soát lập, điều chỉnh, phê duyệt các quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật, quy hoạch không gian ngầm, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị, rà soát các dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt là các dự án kỹ thuật hạ tầng khung;
Sớm xây dựng và ban hành chương trình phát triển đô thị, quy chế quản lý kiến trúc để quản lý, tạo dựng các công trình kiến trúc có tính đặc trưng, tính tiêu biểu đặc sắc, làm cơ sở để tập trung đầu tư xây dựng nhằm nâng cao chất lượng đô thị và môi trường sống của người dân trong thành phố; quản lý chặt chẽ đầu tư phát triển phù hợp với định hướng không gian, các chỉ tiêu chức năng sử dụng đất, quy hoạch yêu cầu về kiến trúc cảnh quan cho đồ án quy hoạch.
Bảo đảm việc xây dựng đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, văn minh, hiện đại. Đồng thời quan tâm quản lý chặt chẽ trật tự xây dựng, đáp ứng yêu cầu đơn giản hóa giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho người dân nhưng cũng cần đảm bảo nguyên tắc quản lý nhà nước trong quá trình tổ chức thực hiện quy hoạch;

Một trong những đồ án quy hoạch được công bố.
Kế thừa kinh nghiệm phát huy thành quả quá trình thực hiện quy hoạch chung TP.HCM năm 2010 và cần phải bảo vệ nghiêm ngặt vùng sinh thái tự nhiên, hệ thống sông kênh rạch, không gian công viên cây xanh, không gian sinh sống công cộng, các giá trị thiên nhiên và các công trình di tích mang bản sắc riêng của thành phố.
Ưu tiên tập trung tái thiết đô thị nhằm khai thác hiệu quả dư địa về đất đai cho các hoạt động sản xuất phát triển kinh tế theo hướng phát triển kinh tế tri thức, khoa học công nghệ mới, sáng tạo ứng dụng chuyển đổi số, đô thị thông minh;
Việc triển khai thực hiện quy hoạch cần đặc biệt chú ý đến vấn đề bảo vệ môi trường, phòng chống ngập lụt, thích ứng với biến đổi khí hậu, quốc phòng an ninh, sử dụng đất tiết kiệm hiệu quả, bảo đảm phát triển bền vững kinh tế - xã hội và môi trường đô thị…
Đồ án quy hoạch xác định tầm nhìn đến năm 2060: "TP.HCM - Thành phố toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình - có trình độ phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới; là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; có vai trò cực tăng trưởng, động lực thúc đẩy phát triển vùng phía Nam và cả nước; là nơi có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hóa phát triển đặc sắc, thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế".
Các mục tiêu trọng tâm của quy hoạch hướng tới phát triển không gian đô thị đa trung tâm, thúc đẩy sáng tạo, tương tác cao, gắn với phát triển kinh tế tri thức, công nghệ cao; tổ chức hệ thống hạ tầng kết nối vùng, tăng cường kết nối nội thành và với quốc tế, phát triển đô thị theo hướng giao thông công cộng; bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc không gian kiến trúc, cảnh quan, sinh thái đa dạng của thành phố, đặc biệt là các giá trị đặc trưng của đô thị vùng sông nước, cửa biển, thích ứng với biến đổi khí hậu.