Công bố kịch bản nguồn nước vào mùa khô trên lưu vực sông Đồng Nai

UBND tỉnh Bình Thuận vừa có công văn gởi các tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin, số liệu và phối hợp với Bộ TN&MT để xây dựng, cập nhật Kịch bản nguồn nước trên lưu vực sông Đồng Nai.

Sông Đồng Nai chụp từ Google Map.

Theo đó, giao Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công Thương, Sở Xây dựng đôn đốc các tổ chức quản lý, vận hành công trình khai thác, sử dụng nước lập kế hoạch khai thác, sử dụng tài nguyên nước theo kỳ công bố Kịch bản mùa cạn năm 2025.

Kế hoạch sử dụng nước phải trên nguyên tắc tiết kiệm nước, tránh thất thoát, lãng phí, dự phòng nguy cơ xảy ra thiếu nước trong các tháng cuối mùa cạn.

Điều chỉnh kế hoạch sử dụng nước phù hợp nguồn nước các hồ chứa thủy điện Đại Ninh, Hàm Thuận - Đa Mi; điều chỉnh quy trình vận hành hệ thống thủy lợi Phan Rí - Phan Thiết, Châu Tá - 812 để nâng cao hiệu quả điều tiết cấp nước cấp cho hạ du, ưu tiên các tiểu vùng có nguy cơ xảy ra hạn hán, thiếu nước (lưu vực sông La Ngà và vùng phụ cận ven biển thuộc tỉnh Bình Thuận)…

Trước đó, Bộ TN&MT đã ban hành quyết định công bố Kịch bản nguồn nước (lần đầu) trên lưu vực sông Đồng Nai.

Kỳ công bố Kịch bản nguồn nước trong mùa cạn năm 2025 (từ tháng 1-2025 đến tháng 6-2025) và Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM và các tỉnh: Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đắk Nông, Lâm Đồng, Ninh Thuận và Bình Thuận trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chỉ đạo việc lập kế hoạch khai thác, sử dụng tài nguyên nước phù hợp với Kịch bản nguồn nước đã ban hành.

Một đoạn sông Đồng Nai.

Phạm vi xây dựng kịch bản nguồn nước trên toàn bộ lưu vực sông Đồng Nai và vùng phụ cận, được phân chia thành 6 tiểu lưu vực sông theo Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Đồng Nai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo Bộ TN&MT, trong kỳ công bố kịch bản, về tổng thể nguồn nước đều ở trạng thái bình thường, lượng nước có thể khai thác đảm bảo đủ cho các nhu cầu sinh hoạt, an sinh xã hội, các ngành kinh tế, bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, nguồn nước trên lưu vực trong kỳ công bố kịch bản vẫn tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt nguồn nước (lượng nước và chất lượng nước) cấp cho các mục đích nếu không khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả.

Chất lượng nguồn nước mặt hạ lưu các sông Đồng Nai, Sài Gòn chịu ảnh hưởng lớn bởi các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội, xả nước thải vào nguồn nước và xâm nhập mặn nguy cơ mất an ninh nguồn nước cấp cho sinh hoạt. Diễn biến xâm nhập mặn khu vực hạ lưu sông Đồng Nai, Sài Gòn ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến việc khai thác nước của các nhà máy nước lớn (như Nhà máy nước Tân Hiệp, Bình An, Thủ Đức,...).

Thiếu nước cục bộ vẫn có khả năng xảy ra ở một số xã, huyện thuộc các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Phước, Bình Thuận, Bình Dương nguyên nhân chính là do thiếu các công trình khai thác nước, công trình, hệ thống công trình thủy lợi.

Kịch bản đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo đơn vị quản lý vận hành hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa giám sát chặt chẽ việc khai thác nguồn nước hồ Dầu Tiếng phục vụ cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và các mục đích khác, đảm bảo tránh thất thoát, lãng phí nước. Đồng thời, chỉ đạo việc phối hợp trong vận hành xả nước phục vụ đẩy mặn, nâng cao khả năng lấy nước cho các công trình cấp nước sinh hoạt quan trọng ở hạ lưu sông Sài Gòn và sông Vàm Cỏ.

UBND TP.HCM, Đồng Nai chỉ đạo thực hiện các giải pháp bảo đảm an ninh nguồn nước cấp cho sinh hoạt, trong đó theo dõi chặt chẽ diễn biến xâm nhập mặn trên các sông để xây dựng kế hoạch khai thác nước sông Đồng Nai, Sài Gòn phục vụ cấp nước cho sinh hoạt phù hợp với diễn biến xâm nhập mặn và chế độ điều tiết nước của các hồ chứa thượng lưu.

Chỉ đạo xây dựng phương án, giải pháp cấp nước an toàn cho các nhà máy cấp nước lớn khai thác nguồn nước hạ lưu sông Đồng Nai và sông Sài Gòn. Về lâu dài, nghiên cứu, đầu tư giải pháp khai thác nước trực tiếp từ các hồ thủy lợi, hệ thống công trình thủy lợi để cấp nước cho sinh hoạt, giảm dần việc khai thác nước trực tiếp trên đoạn hạ lưu sông Sài Gòn, Đồng Nai.

Khẩn trương rà soát, báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh quy mô, công suất và lộ trình điều chỉnh quy hoạch các nhà máy nước (nếu cần thiết) trong trường hợp các nhà máy nước mặt, mạng lưới cấp nước không đảm bảo tiến độ để cấp nước liên tục, ổn định cho nhân dân…

PHƯƠNG NAM