Công khai dự án nghiên cứu khoa học kỹ thuật để xã hội giám sát
Các dự án nghiên cứu khoa học kỹ thuật được chọn tham dự cấp quốc gia sẽ được công bố công khai, đảm bảo có sự giám sát của xã hội.
Đây là một nội dung đáng chú ý trong Thông tư số 24/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế cuộc thi nghiên cứu khoa học kĩ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024.
Thí sinh chia sẻ về đề tài nghiên cứu của mình tại cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp TP.HCM năm 2025. ẢNH: NGUYỄN QUYÊN
Tại thông tư này, việc bổ sung, sửa đổi tập trung vào 3 nội dung, gồm: cách thức lựa chọn các dự án dự thi cuộc thi cấp quốc gia; các vấn đề liên quan đến việc tổ chức cuộc thi và các vấn đề liên quan đến việc tổ chức cuộc thi ở cấp đơn vị dự thi.
Công khai các dự án nghiên cứu khoa học
Theo đó, việc sửa đổi quy định về tổ chức cuộc thi cấp đơn vị dự thi hướng tới các đơn vị dự thi phải thực hiện lựa chọn dự án dự thi thông qua hình thức tổ chức cuộc thi, vận dụng Quy chế được ban hành. Điều này giúp các dự án dự thi khi được lựa chọn tham dự cấp quốc gia không bỡ ngỡ khi tham dự Cuộc thi.
Các đơn vị được yêu cầu nâng cao tính trung thực trong nghiên cứu khoa học thông qua việc cụ thể hóa các yêu cầu như công bố dự án được chọn tham dự cấp quốc gia, làm rõ thêm trách nhiệm của người hướng dẫn nghiên cứu khoa học.
Theo Bộ GD&ĐT, mặc dù điều này đã được quy định trước đó nhưng trong Thông tư sửa đổi, bổ sung, nội dung này được nhấn mạnh hơn và đưa vào các đối tượng cụ thể nhằm nâng cao liêm chính khoa học trong công tác nghiên cứu khoa học, kĩ thuật. Các dự án dự thi được chọn tham dự cấp quốc gia khi được công bố công khai, đảm bảo có sự giám sát của xã hội, đảm bảo tính trung thực trong nghiên cứu.
Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung một số nội dung khác để công tác tổ chức cuộc thi được hoàn thiện hơn, hướng tới việc đưa công tác tổ chức công khai, minh bạch và công bằng hơn.
Điều chỉnh cách tính số lượng dự án dự thi
Tại Thông tư sửa đổi, bổ sung, quy định cách tính số lượng dự án dự thi được tham dự cấp quốc gia căn cứ vào tỷ lệ của số lượng dự án được dự thi cấp sở GD&ĐT so với tổng số lượng các dự án dự thi của các sở GD&ĐT trên toàn quốc. Việc quy định này, theo Bộ GD&ĐT nhằm hướng đến cuộc thi công bằng hơn.
Theo đó, các sở GD&ĐT có quy mô và phong trào cuộc thi tốt sẽ được cử số lượng dự án dự thi cuộc thi cấp quốc gia tương xứng, tránh việc cào bằng và không thực sự khuyến khích phong trào.
Những sở GD&ĐT chưa có phong trào sâu rộng nếu muốn tăng số lượng dự án dự thi cấp quốc gia sẽ phải cân nhắc việc khuyến khích, đẩy mạnh phong trào để có thể có thêm đại diện ở cấp quốc gia.
Cụ thể, các đơn vị dự thi có quy mô nhỏ được cử tối đa 03 dự án dự thi cấp quốc gia.
Các đơn vị có quy mô lớn hơn, với tỉ lệ dự án tham dự cuộc thi ở cấp đơn vị lớn hơn 1% và nhỏ hơn hoặc bằng 5% sẽ được đăng kí tối đa 06 dự án; với tỉ lệ dự án dự thi lớn hơn 5% và nhỏ hơn hoặc bằng 10% sẽ được đăng kí tối đa 09 dự án; với tỉ lệ dự án dự thi lớn hơn 10% được đăng ký tối đa 12 dự án.
Đối với các đơn vị dự thi là trường phổ thông trực thuộc Bộ và cơ quan ngang Bộ, đại học, trường đại học, viện, học viện, mỗi đơn vị được đăng kí tối đa 03 dự án dự thi, tăng 01 dự án so với quy định trước đó.
Thông tư cũng quy định đơn vị dự thi được cử thêm 1 dự án dự thi trên mỗi dự án đoạt giải Tư trở lên tại cuộc thi quốc tế trong năm liền kề trước đó.
Để bảo đảm tính ổn định, Thông tư sửa đổi, bổ sung có điều kiện chuyển tiếp đối với cuộc thi năm học 2025-2026 số lượng dự án dự thi của các đơn vị dự thi là Sở GD&ĐT tạo sau sáp nhập tỉnh, thành phố, số dự án dự thi tối đa là tổng số dự án dự thi của các đơn vị dự thi trước khi sáp nhập.
