Công khai thu 'lụi' phí đỗ ô tô dưới lòng đường

Nửa đầu tháng 12-2024, Báo Người Lao Động nhận được nhiều phản ánh của bạn đọc về tình trạng thu "lụi" phí đỗ ô tô tại một số tuyến đường trung tâm TP HCM, thậm chí những người này còn thay cả thanh niên xung phong (TNXP) tự lập bãi dưới lòng đường ở nơi cấm đỗ ô tô rồi thu phí. Phóng viên đã đi thực tế và ghi nhận thực trạng này.

"Ở đây tui làm, app không liên quan" (?)

8 giờ 57 phút ngày 14-12-2024, hai bên đường Hồ Huấn Nghiệp, phường Bến Nghé, quận 1, ô tô đỗ kín. Đây là tuyến đường có đặt bảng thu phí do TNXP quản lý.

Khi ô tô của chúng tôi vừa trờ tới, một người đàn ông ngoài 45 tuổi lập tức tiếp cận: "Có đậu xe không? Để đó đi, lát ra gửi tiền sau". Chúng tôi thắc mắc: "Tuyến đường này do TNXP giữ mà?". Người đàn ông trả lời: "Bữa nay không có ai coi nên chú coi xe ở đây, 30.000 đồng nha con!".

Tại đường Ngô Đức Kế (điểm đầu Công trường Mê Linh đến điểm đường Đồng Khởi), phường Bến Nghé, quận 1, khi chúng tôi vừa rà xe, đã có người đàn ông đến đòi thu tiền đỗ xe, báo giá 30.000 đồng cho 30 phút. Trả lời câu hỏi: "Bình thường TNXP thu tiền qua app, sao hôm nay người khác thu?", người này nói: "Người ta thu tiền cho nhà nước thì trả qua app. Nay có ai thu và giữ xe cho đâu". Quả thật nhìn quanh, chúng tôi không thấy "bóng dáng" lực lượng TNXP, chỉ có một nhóm người thu tiền công khai, chèo kéo người có nhu cầu đỗ xe.

Tương tự, tại đường Đông Du, phường Bến Nghé, quận 1 vào chiều 14-12, hàng chục ô tô đỗ kín, thậm chí lấn ra khỏi vạch kẻ. Tại đây, có nhóm người đứng xuống lòng đường mời chào đỗ ô tô. Giá đỗ xe ở đây là 50.000 đồng/giờ, trên 1 giờ giá 70.000 đồng.

Đường Phan Chu Trinh (cửa Tây chợ Bến Thành), phường Bến Thành, quận 1 có khu vực đỗ xe dài 300 m do lực lượng TNXP quản lý và thu phí qua ứng dụng My Parking. 9 giờ 45 phút ngày 14-12, khi ô tô chúng tôi vừa tấp vào, một người đàn ông ngoài 50 tuổi lăng xăng chạy đến: "Xe em có app không? Không thì đi theo anh, ở kia có chỗ giữ xe 1 giờ 50.000 đồng". Qua quan sát, có khoảng 3-4 người liên tục hướng dẫn các phương tiện ra vào khu vực này rồi thu tiền. Dù có một người thuộc lực lượng TNXP đang thu tiền qua app nhưng phần lớn phương tiện bị nhóm người này lôi kéo, thu "lụi" tiền đỗ xe.

Lúc 10 giờ 36 phút cùng ngày, ô tô chúng tôi tới đường Tản Đà, phường 11, quận 5, một nữ TNXP đang làm nhiệm vụ thu phí nhưng trước cổng Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, một người đàn ông đã đứng chờ, hỏi chúng tôi có muốn đỗ ô tô không? Trước câu trả lời "có", người này dẫn chúng tôi đến một con đường nhỏ gần đó (đường vào chung cư Hùng Vương) để đỗ dù đoạn này đặt biển cấm đỗ xe. Xung quanh đã có cả chục ô tô khác đang đỗ. Vừa tắt máy xe, một thanh niên khoảng 30 tuổi đến đập cửa, báo giá 70.000 đồng. Chúng tôi nói muốn đỗ xe ở ngoài khu vực có thu phí của TNXP, người này liền nói: "Ngoài đó không còn chỗ đâu, lòng vòng một hồi là khỏi có chỗ đậu xe luôn!".

Cũng trong ngày 14-12, lúc 12 giờ, chúng tôi đến đường Sư Thiện Chiếu, phường Võ Thị Sáu, quận 3. Đây không phải là đoạn đường đỗ ô tô có thu phí. Vừa thấy xe chúng tôi trờ tới, một thanh niên chừng 30 tuổi tay phì phèo điếu thuốc đến gõ cửa hỏi: "Ăn lẩu hả anh?". Khi chúng tôi nói muốn đỗ xe một chút để đi công chuyện, anh ta hướng dẫn chúng tôi đỗ xe sát lề đường rồi tiến tới đòi 50.000 đồng. "Đậu ở đây bao nhiêu giờ cũng được, không cần lo gì, cứ an tâm đi, em ở ngay đây mà" - anh ta khẳng định giọng chắc nịch.

Tại đường Phan Chu Trinh, phường Bến Thành, quận 1, không chỉ giữ ô tô, một nhóm người còn tận dụng vỉa hè để giữ xe máy, thu từ 10.000- 20.000 đồng/xe.

Anh Đình Hoàng (ngụ TP Thủ Đức) cho biết thường xuyên đỗ ô tô ở khu vực chợ Bến Thành. Mỗi lần đến, anh bị nhóm người lạ bắt đưa 30.000 đồng dù chỉ đỗ 10 phút để chờ khách. "Tôi không trả thì họ đứng chặn trước xe, không cho đi" - anh Hoàng bức xúc.

Một tài xế tên Long chia sẻ: "Tôi nói sẽ thanh toán qua app nhưng họ không cho, nói muốn thanh toán qua app thì đi chỗ khác. "Ở đây tui làm, app không liên quan". Họ nói thẳng như vậy luôn".

Theo người đàn ông thu tiền ở chợ Bến Thành, mỗi ngày họ chia ca theo giờ, ai làm giờ nào thì thu tiền giờ đó. "Miễn có xe là có tiền" - ông này nói.

Người thanh niên tiến tới đòi 50.000 đồng phí đỗ xe trên đường Sư Thiện ChiêúẢnh: Anh Vũ

Làm gì để tránh thất thu?

Ông Đỗ Ngọc Hải, Trưởng Phòng Quản lý khai thác hạ tầng Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP HCM, cho biết hiện tại Công ty Dịch vụ công ích TNXP tổ chức thu phí đỗ ô tô trên 20 tuyến đường gồm quận 1 (12 tuyến), quận 5 (3 tuyến), quận 10 (5 tuyến) với tổng cộng 822 ô đỗ xe. Từ tháng 8-2018 đến tháng 12-2024, số phí thu được là 26,9 tỉ đồng, tăng dần sau mỗi năm. Tuy số lượt vi phạm về phí được ghi nhận có giảm so với cùng kỳ nhưng vẫn còn cao, tập trung trên một số tuyến đường như Lê Lai, Nguyễn Cư Trinh, Thủ Khoa Huân, Ngô Đức Kế, Phan Chu Trinh, Hồ Huấn Nghiệp, Đông Du, An Dương Vương. Ngoài ra, công tác phối hợp, xử lý vi phạm giữa đơn vị thực hiện thu phí và lực lượng chức năng thuộc UBND quận, lực lượng công an vẫn chưa xử lý triệt để nhiều trường hợp vi phạm.

Ông Đỗ Ngọc Hải cũng cho biết để công tác tổ chức thu phí đỗ ô tô lòng đường hiệu quả hơn, lãnh đạo Sở GTVT chỉ đạo Thanh tra sở theo dõi tình hình xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ tại 12 vị trí (có 5 vị trí trên địa bàn quận 5), để đề xuất lắp đặt bổ sung camera giám sát, trong đó đề xuất bổ sung thực hiện lắp đặt trên một số tuyến đường đỗ xe có thu phí.

Song song đó, Sở GTVT sẽ phối hợp với Công ty TNXP tiến hành đối soát số thu, số chi để kịp thời báo cáo, tham mưu UBND, HĐND thành phố đề xuất tỉ lệ để lại theo quy định.

Sắp tới, Công ty TNXP sẽ thí điểm giải pháp thu phí tự động công nghệ RFID trong quản lý và đỗ ô tô có thu phí trên 3 tuyến đường gồm: Hai Bà Trưng, Lê Lai (quận 1) và Phạm Hữu Chí (quận 5) để nhân rộng.

"Trên các tuyến đường cho phép đỗ ô tô có thu phí trên địa bàn thành phố, Sở GTVT nghiên cứu, tích hợp thống nhất các ứng dụng quản lý, thu phí sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố và hiện đang được các địa phương triển khai" - ông Đỗ Ngọc Hải thông tin.

Đại diện Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích TNXP, đơn vị tổ chức, quản lý thu phí đỗ ô tô ở lòng đường trên 20 tuyến đường ở thành phố, cho biết công tác thu phí qua nhiều năm triển khai dần đi vào ổn định, số phí thu được năm sau cao hơn năm trước cũng như số lỗi vi phạm giảm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn như công tác phối hợp của Tổ xử lý vi phạm chưa thường xuyên, triệt để, hiệu quả không cao. Từ ngày 1-1 đến 30-11-2024, trong số 55.874 lỗi vi phạm, đơn vị đã chụp hình và gửi lên nhóm Tổ xử lý vi phạm 1.659 lần, được lực lượng chức năng địa phương hỗ trợ 28/1.659 lần. Phần lớn số lần cơ quan chức năng có mặt hỗ trợ xử lý chỉ là nhắc nhở và yêu cầu khách hàng trả tiền (qua app) cho lần đỗ hiện hữu.

"Để nâng cao hiệu quả công tác thu phí, công ty sẽ thực hiện thu phí thông qua công nghệ RFID. Đây là hình thức thu phí bằng công nghệ nhận diện phương tiện đỗ xe qua sóng vô tuyến rồi trừ tiền vào tài khoản ví điện tử của tài xế. Dự kiến sẽ triển khai từ ngày 1-1-2025" - đại diện Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích TNXP cho hay.

ANH VŨ - NGỌC QUÝ - THU HỒNG