Công nghệ giống mới ở ngành dâu tằm tơ

Các hộ nuôi tằm con giống mới tại Lâm Đồng

Nghiên cứu, chọn tạo nhiều giống dâu, giống tằm mới

Thống kê cả nước có gần 40.000 hộ dân trồng dâu nuôi tằm trên tổng diện tích khoảng 13.900 ha, mỗi năm đạt sản lượng kén hơn 16.800 tấn, tơ tằm đạt khoảng 2.000 tấn. Trong đó tỉnh Lâm Đồng chiếm khoảng 74% diện tích dâu tằm, tương ứng trên 80% sản lượng kén tằm. Đây là kết quả của quá trình sản xuất thông qua các chương trình khuyến nông ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới, dự án chuyển giao công nghệ trên địa bàn. Theo đó, tại Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông Lâm Nghiệp Lâm Đồng đã chọn lọc và lai tạo các giống dâu S7-CB, VA-201, TBL-03, TBL-05, TN4 với năng suất đạt 30 - 40 tấn/ha/năm, tỷ lệ cây sống trên 90% trồng bằng hom, có khả năng chống chịu các loài sâu bệnh gây hại.

Với ưu thế về năng suất và chất lượng lá dâu thu hoạch tăng lên đáng kể, các giống dâu mới đã thay thế 90 - 100% giống dâu cũ trên các vùng trọng điểm của tỉnh Lâm Đồng. Riêng giống tằm, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông Lâm Nghiệp Lâm Đồng đã sản xuất các cặp lai tằm lưỡng hệ LĐ-09, LĐ-22 có khả năng thích ứng điều kiện khí hậu ở Lâm Đồng. Chuyển giao các hộ nuôi tằm cho thấy sức sống nhộng trên 80%; năng suất kén bình quân 42 - 45 kg/hộp trứng 20g; tơ đạt cấp 3A trở lên, đáp ứng được yêu cầu ươm tơ tự động.

“Quá trình chuyển giao tới người nông dân quy trình trồng và chăm sóc cây dâu giống mới kết hợp bón phân cân đối, tưới nước thông minh, phòng trừ sâu bệnh hại, đã góp phần tăng năng suất vượt trội cây dâu cũ 20,7% trong tỉnh Lâm Đồng. Bên cạnh đó, qua chuyển giao quy trình nuôi tằm con tập trung đã chuyên môn hóa khâu nuôi tằm tuổi nhỏ, giảm thời gian và chi phí sản xuất cho các hộ nuôi tằm. Đồng thời, bảo đảm chất lượng tằm giống cung cấp cho sản xuất từ 1 - 2 hộ tham gia nuôi tằm con ban đầu, nay đã nhân lên đến 100 hộ trong tỉnh Lâm Đồng…”, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông Lâm Nghiệp Lâm Đồng nhận định.

Triển vọng liên kết “4 nhà”

Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông Lâm Nghiệp Lâm Đồng còn tiếp tục chuyển giao kỹ thuật nuôi tằm lớn trên nền nhà và trên khay, đã giảm công lao động và các chi phí sản xuất khác nhưng vẫn bảo đảm năng suất kén trên từng lứa nuôi. Hiện nay, tỷ lệ hộ nuôi tằm lớn (tuổi 4, 5) bằng khay và nuôi trên nền nhà đã thay thế gần như hoàn toàn nuôi tằm trên nong. Ngoài ra, trung tâm còn chuyển giao quy trình phòng trừ bệnh hại cây dâu, con tằm, cung cấp các loại thuốc phòng trừ bệnh tằm; chuyển giao dụng cụ máy băm dâu, né gỗ thay né tre, qua đó nâng cao hiệu quả và chất lượng kén thu hoạch.

Giải pháp kỹ thuật mới phòng bệnh cho tằm con tại các hộ nuôi tằm ở Lâm Đồng

Đặc biệt, Trung tâm Nghiên cứu Dâu tằm tơ Trung ương được sự hỗ trợ từ các chuyên gia Hàn Quốc thuộc chương trình Nông nghiệp quốc tế Hàn Quốc tại Việt Nam đã nghiên cứu, chọn tạo thành công các giống tằm lai mới VH2020 được Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) công nhận giải pháp tiến bộ kỹ thuật vào ngày 19/5/2023. Kết quả chuyển giao cho người nuôi tằm Lâm Đồng, giống tằm VH2020 tỷ lệ nở cao, nhộng sống 92,19%, tằm con khỏe mạnh, phát dục nhanh và đồng đều. Khi thu hoạch kén đạt năng suất cao, trọng lượng kén tốt, có thể so sánh với giống tằm LQ2 của Trung Quốc…

Theo các chuyên gia ngành dâu tằm tơ Việt Nam, kết quả chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật đã góp phần giúp nghề trồng dâu nuôi tằm trong tỉnh đột phá phát triển, trở thành ngành sinh kế bền vững cho hàng vạn hộ dân trên địa bàn. Tuy nhiên, nguồn cung cấp giống tằm mới có nguồn gốc nội địa mới chỉ đáp ứng được 2 - 5% nhu cầu sản xuất. Trong khi đó, một số vùng trồng dâu nuôi tằm hình thành từ lâu thường có diện tích nhỏ lẻ, không tập trung, nên gặp không ít khó khăn trong việc áp dụng công nghệ, máy móc cơ giới hóa.

“Công tác chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và phổ biến giống dâu, giống tằm mới tại Lâm Đồng đã và đang mở ra hướng phát triển nông nghiệp hiệu quả, bền vững. Với sự chung tay của nhà nước, nhà khoa học, nhà nông, nhà doanh nghiệp, tin tưởng rằng nghề trồng dâu nuôi tằm ở Lâm Đồng sẽ ngày càng khởi sắc, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế, xã hội của địa phương...”, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông Lâm Nghiệp Lâm Đồng nhấn mạnh.

Văn Việt .