Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân đã đạt nhiều thành tựu quan trọng

Ngày 22/7/2019 tại Côn Đảo - Bà Rịa - Vũng Tàu, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị đổi mới hoạt động và cơ chế tài chính của 26 trạm y tế xã, phường điểm và các trạm y tế xã, phường thụ hưởng các Dự án hỗ trợ y tế cơ sở giai đoạn 2019 - 2024.

Hệ thống y tế Việt Nam có mạng lưới rộng khắp từ Trung ương đến xã, phường, trong đó riêng tuyến xã, phường có hơn 11 nghìn trạm y tế. Ảnh: YT.

Phát biểu khai mạc tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh: hệ thống y tế Việt Nam có mạng lưới rộng khắp từ Trung ương đến xã, phường, trong đó riêng tuyến xã, phường có hơn 11 nghìn trạm y tế.

Theo đánh giá của Bộ Y tế, công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, nhưng chất lượng công tác khám, chữa bệnh còn hạn chế, nhất là ở các tỉnh miền núi, Tây Nguyên, vùng sâu, vùng xa do thiếu cán bộ y tế.

Cả nước vẫn còn khoảng 20% tổng số xã chưa có bác sĩ, phải luân phiên bác sĩ từ tuyến huyện về khám, chữa bệnh một số ngày trong tuần để người dân dễ dàng tiếp cận và thụ hưởng các dịch vụ y tế, nâng cao chất lượng khám bệnh.

Bên cạnh đó vẫn còn nhiều trạm y tế xã năng lực chuyên môn của thầy thuốc còn yếu, chưa thực hiện hết danh mục kỹ thuật theo quy định, nên chưa đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.

Dự án hỗ trợ y tế cơ sở giai đoạn 2019 – 2024 tuy đã đạt được nhiều kết quả nhưng y tế cơ sở vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, chất lượng và hiệu quả hoạt động chưa cao.

Rất nhiều bệnh nhân vượt tuyến lên bệnh viện Trung ương điều trị không cần thiết vì bệnh hoàn toàn có thể điều trị ở tuyến dưới. Nguyên nhân của tình trạng trên là do y tế cơ sở chưa làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhiều người dân chưa quan tâm đến dự phòng, nâng cao sức khỏe, chỉ đến khi có bệnh mới chịu đi chữa.

Bên cạnh đó, phần lớn các trạm y tế chưa quản lý bệnh mạn tính, quản lý sức khỏe một số đối tượng ưu tiên.

Số lượng và chất lượng dịch vụ còn hạn chế, danh mục thuốc còn ít. Bình quân các trạm y tế xã mới chỉ thực hiện được 50-70% các dịch vụ kỹ thuật, khoảng 40% danh mục thuốc thuộc gói dịch vụ y tế cơ bản và số lượng cũng rất hạn chế…

Vai trò của y tế cơ sở là rất quan trọng, được coi là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế; đồng thời là tuyến đầu, “người gác cổng” của hệ thống y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu, trực tiếp gần dân nhất. Ảnh: YT.

Một trong những nguyên nhân nữa dẫn đến bệnh nhân vượt tuyến là danh mục thuốc bảo hiểm y tế ở trạm y tế rất ít, thiếu nhiều loại thuốc. Một số trạm y tế không có bác sĩ nên hạn chế việc chỉ định sử dụng các loại thuốc.

Một số thuốc huyết áp tiểu đường được chỉ định ở tuyến huyện trở lên, tuyến xã chưa được chỉ định. Thuốc không có trong danh mục trúng thầu…

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, vai trò của y tế cơ sở là rất quan trọng, được coi là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế; đồng thời là tuyến đầu, “người gác cổng” của hệ thống y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu, trực tiếp gần dân nhất.

Y tế cơ sở là nơi dễ tiếp cận với chi phí thấp, công bằng xã hội, giảm quá tải bệnh viện tuyến trên. Để triển khai đổi mới hoạt động của trạm y tế xã, Bộ Y tế đã khảo sát, lựa chọn 26 xã, phường, thị trấn thuộc 8 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng để triển khai mô hình điểm.

Tuy nhiên, qua khảo sát, mặc dù đã lựa chọn các trạm y tế có nhà, cửa tương đối nhưng việc bố trí các phòng, công năng sử dụng chưa phù hợp, hầu hết các trạm này phải được cải tạo, nâng cấp cho khang trang sạch sẽ, bổ sung trang thiết bị cho đồng bộ.

Bên cạnh đó, các trạm y tế vẫn còn nhiều hạn chế về nhân lực. Các dự án hỗ trợ y tế cơ sở giai đoạn 2019 - 2024 triển khai tại 26 trạm y tế điểm sẽ được trang bị đồng bộ từ giường tủ, tủ quầy thuốc, biển tên phòng, tên trạm y tế.

Được cử bác sĩ luân phiên về làm việc khoảng 2-3 ngày/tuần/trạm; điều chuyển đi và đến một số y sĩ, điều dưỡng, dược sĩ trung học theo yêu cầu của các trạm cùng với tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cho viên chức tại trạm…

Bộ Y tế cũng cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến Trung ương, bệnh viện tuyến cuối của thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh về hỗ trợ các trạm y tế xã, phường, thị trấn nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh giai đoạn 2018-2020.

Bộ Y tế cũng đề nghị Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bảo hiểm xã hội các tỉnh thành phố tính toán, giao thí điểm định suất cho số thẻ đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại các trạm y tế xã thí điểm; đảm bảo đủ thuốc…

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe một số tham luận như: Xây dựng các chỉ số điểm đánh giá hoạt động của mô hình trạm y tế xã điểm đại diện Vụ Kế hoạch - Tài chính trình bày.

Triển khai Đề án: “Tăng cường đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, nâng cao năng lực chuyên môn y tế xã phường giai đoạn 2019-2025” đại diện Cục Quản lý - Khám chữa bệnh trình bày.

Hướng dẫn bố trí phòng làm việc, trang thiết bị theo nhiệm vụ, chức năng cho trạm y tế xã phường mô hình điểm đại diện Ban Quản lý dự án HPET.

Về ứng dụng công nghệ thông tin cho trạm y tế xã, đại diện Cục Công nghệ thông tin trình bày: Xây dựng danh mục, giá, cơ chế tài chính cho các hoạt động về nâng cao sức khỏe, chăm sóc sức khỏe ban đầu, y tế dự phòng, sàng lọc, phát hiện sớm cho trạm y tế xã phường do ngân sách nhà nước chi trả.

Đại diện Cục Y tế dự phòng và Vụ Kế hoạch tài chính trình bày về: Bảo hiểm Y tế chi trả, dịch vụ theo yêu cầu do người dân chi trả

Cục Y tế dự phòng trình bày: Xây dựng Bộ tiêu chí xã sức khỏe .

Tùng Dương