Công ty trốn đóng bảo hiểm, người lao động thiệt thòi
Mới đây, hàng chục người lao động (NLĐ) của Công ty TNHH KNA APPAREL SOURCING Việt Nam (gọi tắt là Công ty KNA, chuyên về may mặc, ở Cụm công nghiệp Thạnh Phú - Thiện Tân, xã Thiện Tân, H.Vĩnh Cửu) đã đến Báo Đồng Nai phản ảnh về tình trạng công ty trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), chiếm đoạt tiền đóng BHXH của NLĐ trong thời gian dài.
Công nhân Công ty KNA đến Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh nhờ hỗ trợ để kiện chủ sử dụng lao động ra tòa nhằm bảo vệ quyền lợi của mình. Ảnh: P.Liễu
Theo phản ảnh của các công nhân, công ty nợ tiền BHXH từ năm 2021 đến nay và không thực hiện thủ tục kết thúc hợp đồng, không chốt sổ BHXH cho công nhân…, dẫn đến tình trạng hàng trăm công nhân không thể tham gia BHXH ở công ty mới, không được nhận bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và các chế độ liên quan đến chính sách BHXH…
* Khổ vì không được chốt sổ BHXH
Bức xúc về cách làm việc thiếu trách nhiệm của Công ty KNA, chị Trần Thị Thúy Trinh, Tổ trưởng Tổ may mặc nói trong nước mắt: “Tôi đã làm việc và tham gia BHXH hơn 17 năm, riêng tại Công ty KNA là hơn 2 năm, bây giờ công ty cho nghỉ việc nhưng không làm thủ tục kết thúc hợp đồng thì tôi không thể tìm việc khác, cũng không thể tiếp tục tham gia BHXH ở công ty khác. Cuộc sống của tôi và gia đình tôi đang gặp khó khăn do cách làm tắc trách của công ty”.
Còn anh Lê Thanh Phụng, công nhân bộ phận ủi cho biết anh làm việc ở Công ty KNA được 3 năm và mới chuyển sang công ty mới. Lãnh đạo công ty mới yêu cầu anh về công ty cũ giải quyết thủ tục chốt sổ BHXH để công ty mới đóng tiếp BHXH cho anh, nhưng công ty cũ không chịu giải quyết.
Không hoàn tất các thủ tục kết thúc hợp đồng nên không thể ký hợp đồng mới, đóng BHXH tiếp tục ở công ty mới là nguyên nhân đang khiến hàng trăm công nhân lao động tại Công ty KNA điêu đứng, cuộc sống kinh tế gia đình gặp khó khăn.
Cũng như nhiều công nhân khác, anh Nguyễn Tất Tuấn, nhân viên bộ phận cơ điện bức xúc nói: “Là một công nhân, chúng tôi đâu thể biết được công ty có nộp tiền BHXH của chúng tôi về cơ quan BHXH hay không, chỉ theo dõi trên app BHXH, thấy trong danh sách công ty vẫn có tên mình ở “chế độ” đang tham gia BHXH tới thời điểm hiện tại thì yên tâm quyền lợi và chế độ BHXH của mình được bảo đảm. Đến khi đi làm thủ tục chốt sổ BHXH để nhận BHTN, tôi mới biết các khoản tiền tham gia BHXH của mình và các công nhân khác đã bị công ty chiếm đoạt. Công ty không đóng BHXH thì NLĐ không được hưởng”.
* Cần bảo vệ quyền lợi chính đáng của công nhân
Để bảo vệ quyền lợi của mình, hàng chục công nhân của Công ty KNA đã đến Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh (thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh) nhờ hướng dẫn các thủ tục pháp lý liên quan đến sự việc nói trên.
Về vấn đề NLĐ xem trên app vẫn thấy tên mình đang tham gia BHXH tại thời điểm mới nhất, Giám đốc BHXH Phạm Minh Thành giải thích: Khi NLĐ chưa chốt sổ, chưa nhận BHXH một lần thì trên hệ thống vẫn thể hiện đang tham gia BHXH theo danh sách công ty gửi về cơ quan BHXH. Để biết chính xác công ty đóng BHXH cho mình đến thời điểm nào, người lao động nên tải ứng dụng VssID để theo dõi và giám sát việc tham gia BHXH của chủ sử dụng lao động đối với mình như thế nào.
Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh, luật sư Vũ Ngọc Hà cho biết, đây là sự việc Công ty KNA không chốt và trả sổ BHXH cho NLĐ, việc này các cơ quan chức năng cũng đã nắm được. Những ngày qua, Liên đoàn Lao động và Phòng LĐ-TBXH H.Vĩnh Cửu đã nhiều lần làm việc và yêu cầu Công ty KNA thực hiện nghĩa vụ đối với NLĐ, nhưng công ty đều trốn tránh việc đóng BHXH cho NLĐ.
Tương tự, BHXH tỉnh và Thanh tra Sở LĐ-TBXH đã xử phạt công ty về hành vi trốn đóng BHXH cho NLĐ và buộc công ty làm cam kết đóng, chốt sổ BHXH cho NLĐ, nhưng công ty vẫn cố tình chây ì không thực hiện… Không còn cách nào khác, NLĐ đã quyết định khởi kiện chủ sử dụng lao động ra tòa về hành vi trốn đóng BHXH, chiếm đoạt tiền BHXH của NLĐ.
Luật sư Vũ Ngọc Hà cho biết thêm, sự chây ì trong việc đóng BHXH của Công ty KNA là hành vi vi phạm pháp luật. Về khả năng “thắng kiện”, luật sư Hà cho hay, bản chất vụ việc là Công ty KNA vi phạm pháp luật và quyền lợi hợp pháp của NLĐ bị xâm phạm… Kết quả thế nào sẽ do tòa án quyết định, nhưng thắng lợi bao giờ cũng nghiêng về lẽ phải.
Khoản 5 và 6, Điều 38 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực lao động, BHXH, đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định phạt tiền từ 18-20% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính, nhưng tối đa không quá 75 triệu đồng đối với người sử dụng lao động không đóng BHXH bắt buộc cho toàn bộ NLĐ thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc; phạt tiền từ 50-75 triệu đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc, BHTN mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, hành vi trốn đóng BHXH có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2017.
Tình trạng công ty trốn đóng BHXH cho NLĐ vẫn còn xảy ra, gây thiệt thòi và làm ảnh hưởng đến đời sống của nhiều công nhân lao động. Theo nhiều NLĐ, trong đó có NLĐ của Công ty KNA, các cơ quan chức năng cần thông báo để họ biết được những công ty nợ đọng BHXH, từ đó NLĐ chủ động bảo vệ quyền lợi của mình; phải xử lý nghiêm đối với những chủ sử dụng lao động trốn đóng BHXH; có biện pháp chủ động, ngăn ngừa không để xảy ra các vụ doanh nghiệp nợ đọng BHXH kéo dài khiến quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng.
