Công ty Trung Quốc chuyển hàng qua Campuchia 'né' thuế Mỹ?

"Cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc và nhiều người bạn của tôi ở Trung Quốc đại lục đang xem xét liệu họ có thể sử dụng Campuchia làm điểm trung chuyển để thoát khỏi những loại thuế đó hay không", ông Kong Linghu, quản lý Công ty công nghiệp Enterex, một công ty Đài Loan thành lập cơ sở tại Đặc khu kinh tế Sihanoukville (SSEZ), Campuchia vào năm 2015 nói.

"Mặc dù Giấy chứng nhận xuất xứ của Campuchia chỉ yêu cầu 40% sản phẩm có nguồn gốc từ nước này, nhưng nó vẫn là một tiêu chuẩn tương đối cao", ông Kong nói thêm. Công ty ông chủ yếu sản xuất phụ tùng xe hơi để xuất khẩu sang châu Âu.

Xuất khẩu của Trung Quốc sang Campuchia đã tăng đều đặn kể từ khi bắt đầu cuộc chiến thương mại. Ảnh: AP

SSEZ cách 210km về phía Tây thủ đô Phnom Penh và được xây dựng như một liên doanh giữa Trung Quốc và Campuchia theo sáng kiến Vành đai và Con đường - kế hoạch thương mại và phát triển cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của Bắc Kinh. Hầu hết trong số 165 công ty trong khu vực là của Trung Quốc.

Vào tháng 6, Mỹ kiểm tra và phạt một số công ty có trụ sở tại SSEZ vì trốn thuế bằng cách định tuyến lại cho hàng hóa đi qua Campuchia. Mặc dù Mỹ không tiết lộ số lượng các công ty Trung Quốc bị phạt hoặc số tiền phạt lớn như thế nào, sự việc diễn ra trong bối cảnh xuất khẩu Trung Quốc sang Campuchia tăng cao.

"Các doanh nghiệp Trung Quốc đang lo lắng rằng Mỹ có thể áp thuế nhiều hơn đối với các sản phẩm và công ty Trung Quốc tại Campuchia khi cuộc chiến thương mại căng thẳng hơn", ông Kong nói.

Zhao Shanshan, một quản lý khác tại SSEZ cho biết, "nhiều sản phẩm được lắp ráp tại khu công nghiệp này được xuất khẩu sang châu Âu và Mỹ".

Sau khi Mỹ áp đặt thuế quan trừng phạt đối với Trung Quốc vào năm 2018, xuất khẩu của Trung Quốc sang Campuchia tăng đều đặn. Trong nửa đầu năm 2019, các chuyến hàng tăng 30,7% lên 3,77 tỷ USD, theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Tương tự, xuất khẩu từ Campuchia sang Mỹ trong quý đầu năm 2019 đã tăng 22,4% so với cùng kỳ lên 820,66 triệu USD.

Xu Liping, một chuyên gia về các vấn đề châu Á của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng trong khi một số công ty Trung Quốc có thể đang cố gắng sử dụng các trụ sở Campuchia để đi đường vòng né thuế quan Mỹ, việc quốc gia Đông Nam Á này có thể hỗ trợ bao nhiêu trong số đó là có giới hạn.

"Việc tất cả các công ty Trung Quốc chuyển đến Campuchia là không thực tế bởi vì họ (Campuchia) không có sự hỗ trợ sản xuất tốt hoặc các ngành công nghiệp được thành lập tốt", ông nói. "Các công ty di chuyển đến đó chỉ để trốn thuế của Mỹ có thể sẽ gặp nhiều rắc rối hơn".

Phương Anh