Cty Aqua One - Shark Liên làm nhà máy nước sạch Xuân Mai: Dân lại 'gánh' lãi vay 1.000 tỷ đồng?

Trong văn bản mới đây trả lời kiến nghị cử trị huyện Ứng Hòa, UBND TP Hà Nội cho biết, hiện đang giao cho công ty Aqua One của Shark Liên triển khai dự án nước sạch Xuân Mai.

Theo đó, Nhà máy nước mặt Xuân Mai là nhà máy có quy mô cấp nước vùng, với công suất: 600.000 m3/ngày đêm; tổng công suất dự kiến: 900.000 m3/ngày đêm. Dự án có tổng mức đầu tư 1.255 tỷ đồng, trong đó vốn của nhà đầu tư là 251 tỷ đồng (chiếm 20% tổng vốn đầu tư), còn 1.004 tỷ đồng là vay.

Dư luận đặt câu hỏi, liệu người dân các huyện Mỹ Đức, Ứng Hòa, Thường Tín, Thanh Oai có phải "gánh" mức giá nước sạch cao cho nhà đầu tư Aqua One trả lãi khoản vay hơn 1.000 tỷ đồng?

Bởi mới đây dư luận đang xôn xao về việc giá nước sạch sông Đuống được TP Hà Nội chấp thuận giá tạm tính là 10.246 đồng/m3.

Ảnh minh họa.

Lý giải điều này, ông Nguyễn Việt Hà - Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội cho biết, tổng mức đầu tư của nhà máy nước mặt sông Đuống gần 5.000 tỷ đồng, nhưng công ty này đi vay tới 80%, tương ứng gần 4.000 tỷ đồng. Chi phí lãi vay được tính vào giá nước.

Cụ thể, chi phí lãi vay trong giai đoạn đầu tư được tính vào tổng vốn đầu tư dự án và sau giai đoạn đầu tư được tính vào giá thành nước. Ước tính chi phí lãi vay chiếm khoảng 20% giá thành, tương đương 2.103 đồng/m3; chi phí khấu hao khoảng 2.100 đồng/m3.

Trao đổi với PV Kiến Thức, Luật sư Hoàng Tùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, dự án Nhà máy nước mặt Xuân Mai tái diễn “kịch bản” như Nhà máy nước mặt sông Đuống khi vốn Công ty Aqua One - Shark Liên chỉ có 20% và 80% là số vốn đi vay.

Như lời Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Nguyễn Việt Hà khi nói về giá nước sạch của Nhà máy nước Sông Đuống cho biết, chi phí lãi vay cũng tính vào giá nước. Theo báo cáo của công ty, phí lãi vay tính vào giá nước là 20%, theo đó là khoảng 2.003 đồng mỗi mét khối nước thì người dân lo ngại việc họ sẽ lại “gánh” lãi vay khi sử dụng nước từ Nhà máy nước sạch Xuân Mai cũng là điều dễ hiểu.

Luật sư Hoàng Tùng cho biết, về vấn đề các doanh nghiệp tiến hành vay vốn để thực hiện dự án đầu tư như Công ty Aqua One nên trên là hết sức bình thường. Bởi pháp luật không cấm chủ đầu tư đi vay vốn. Do đó việc công ty Aqua One có đến 80% vốn đầu tư dự án nước sạch Xuân Mai là vốn vay vẫn đúng quy định.

“Việc quyết định giá thành nước sạch là sự thỏa thuận giữa bên bán và bên mua (người dân). Giá thành nước sạch do bên nhà máy nước sạch Xuân Mai đưa ra dựa theo sự tính toán của chủ đầu tư thì số tiền lãi hoàn toàn có thể được đưa vào trong giá thành”, Luật sư Hoàng Tùng nêu ý kiến.

Luật sư Hoàng Tùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa.

Tuy nhiên, Luật sư Hoàng Tùng cho rằng, bản chất của sự mua bán nước sạch là một giao dịch dân sự bình thường, các bên có quyền thương lượng về giá cả. Nên thực tế người dân có quyền yêu cầu thỏa thuận về một mức giá hợp lý.

“Trong trường hợp các bên không thống nhất được mức giá thành hợp lý cho đôi bên thì theo quy định sở Tài chính sẽ đứng ra hiệp thương, thống nhất một mức giá cụ thể sao cho phù hợp”, Luật sư Hoàng Tùng cho hay.

Trước đó, thông tin người dân Hà Nội sử dụng nước của Công ty Nước mặt Sông Đuống phải gánh lãi vay hàng ngàn tỷ đồng khi doanh nghiệp này vay tới 80% trên tổng mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng khiến dư luận có nhiều ý kiến trái chiều, thậm chí làm nóng nghị trường Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Sinh, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, dịch vụ cung ứng nước sạch là một loại dịch vụ công, nên việc tăng giá cần có lý giải hợp lý và minh bạch thông tin.

"Người dân chỉ biết rằng mỗi khối nước sạch đạt tiêu chuẩn thì hết bao nhiêu tiền và giá đó không thể cao hơn mặt bằng chung. Mặt bằng chung hiện nay, giá nước sạch chỉ 7.000 đồng/m3, mà Nhà máy Nước mặt Sông Đuống lại tăng thêm hơn 3.000 đồng/m3 là quá cao, phải có giải thích hợp lý để người dân giám sát. Nếu tăng thì phải có lý giải thuyết phục và minh bạch", Đại biểu Sinh nói.

Đồng thời cho rằng, cần cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán về giá nước để làm rõ thông tin, cũng như cách tính giá nước hiện nay. Việc này sẽ góp phần tăng cường sự minh bạch, để nhận được sự tin tưởng, đồng thuận của người dân.

Tuy nhiên, Tổng Kiểm toán nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết với dự án xã hội hóa dịch vụ công như Nhà máy Nước mặt Sông Đuống không nằm trong phạm vi Kiểm toán nhà nước. Bởi đây là dự án do tư nhân đầu tư, quản lý và sử dụng, nên thuộc tài sản tư nhân.

Tuy nhiên, hiện tồn tại bất cập trong quản lý nhà nước với loại hình dịch vụ công được xã hội hóa là khi giá thành bán ra cao hơn mặt bằng chung. Tồn tại này là do quá trình đàm phán của cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền và nhà đầu tư. Cơ quan quản lý chuyên ngành về nước, cơ quan tài chính - Bộ Tài chính cần tiến hành thanh tra, kiểm tra làm rõ.

"Với loại hình dịch vụ công được xã hội hóa như nước sạch, nhà chức trách cần rà soát, quản lý chặt chẽ ngay từ khâu đầu khi triển khai quy hoạch tới khâu cuối là chất lượng sản phẩm, giá thành dịch vụ… Trường hợp nước sạch sông Đuống nếu kiểm soát chặt chẽ ngay từ đầu đã không xảy ra việc giá nước dự án này chênh tới vài ngàn đồng so với mặt bằng giá chung", ông Phớc nói.

Clip Chủ tịch Hà Nội: "Không bù giá nước sạch sông Đuống" - Nguồn VTC 1.

Tâm Đức