Cụ bà ở TP.HCM bị đột quỵ suýt chết, vì đưa nhầm nơi cấp cứu

Đột quỵ xảy ra ngay tại sân nhà, nhưng hành trình cấp cứu lại vòng vèo

Trong lúc đang quét dọn trước sân nhà, bà N.T.S (80 tuổi, ngụ TP.HCM) bất ngờ loạng choạng rồi té xuống nền gạch. Người nhà phát hiện bà méo miệng, nói khó và tay trái gần như không cử động được. Nhận thấy có khả năng đột quỵ, gia đình lập tức đưa bà đến bệnh viện gần nhà.

Sau khi đưa vòng vèo, bà N.T.S (80 tuổi, ngụ TP.HCM) đã may mắn được cứu sống trong gang tấc - Ảnh: BV

Tuy nhiên, cơ sở y tế đầu tiên không có đơn vị đột quỵ, cũng không đủ thiết bị để chụp CT, CTA (CT mạch máu não), hoặc triển khai thuốc tiêu sợi huyết. Việc phải chuyển viện ngay lập tức khiến “giờ vàng” của bà bị thu ngắn đi đáng kể.

Các chuyên gia y tế cho biết: trong điều trị đột quỵ, mỗi phút trôi qua não có thể mất gần 2 triệu tế bào. Với các ca tắc mạch lớn như của bà S., nguy cơ tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề luôn ở mức rất cao nếu không được tái thông kịp thời.

Sau đó, bà S. được đưa đến Bệnh viện đa khoa Xuyên Á TP.HCM, và chuyển thẳng vào cấp cứu. Tại đây, các bác sĩ nhanh chóng ghi nhận tình trạng lâm sàng của bà S. là yếu liệt hoàn toàn nửa người trái, kèm theo nói đớ và méo miệng. Các bác sĩ khai thác thông tin tiền sử bệnh lý và nhận thấy cụ bà có tiền sử rung nhĩ và bệnh lý tăng huyết áp.

Qua thăm khám lâm sàng, nhận định ban đầu khẳng định đây là một cơn đột quỵ cấp.

Tiến hành chụp CT, kết quả cho thấy một vùng nhồi máu não đang chiếm diện tích rất lớn kèm theo dấu hiệu tăng quang động mạch não giữa. Dấu hiệu tăng quang này là bằng chứng rõ ràng cho thấy có một mạch máu rất lớn đang bị tắc nghẽn, gây thiếu máu đến hơn 2/3 bán cầu não. Với chẩn đoán hình ảnh và lâm sàng này, tiên lượng của bệnh nhân là cực kỳ nặng, có nguy cơ tử vong trong vòng 1 đến 2 ngày, và những trường hợp may mắn sống sót cũng có thể phải đối diện với di chứng rất nặng nề. Bác sĩ Võ Minh Thiện - Khoa Nội thần kinh chia sẻ: Nguyên nhân đột quỵ của cụ S. có khả năng xuất phát từ các cơn rung nhĩ, tức là tim đập không đều.

“May mắn lớn nhất trong trường hợp này là bà S. được đưa đến bệnh viện vào giờ thứ 4, một thời điểm vẫn còn nằm trong "thời gian vàng" để sử dụng thuốc tiêu sợi huyết – loại thuốc có khả năng giúp tái thông các mạch máu đang bị tắc nghẽn”, bác sĩ Thiện nói.

Sau khi tiêm thuốc tiêu sợi huyết, bệnh nhân được tiếp tục chụp CTA để khảo sát chi tiết tình trạng mạch máu. Kết quả CTA xác định vị trí tắc nghẽn nằm ngay đoạn đầu của động mạch não giữa.

Đứng trước tình huống cấp bách này, ekip đơn vị đột quỵ của bệnh viện, bao gồm các chuyên khoa Nội thần kinh, Ngoại thần kinh và Chẩn đoán hình ảnh, đã phối hợp nhịp nhàng, nhanh chóng tiến hành hội chẩn và thống nhất phương án can thiệp mạch máu não khẩn cấp.

Được sự nhất trí của người nhà, lập tức bệnh nhân được chuyển đến phòng Can thiệp mạch. Mọi thao tác diễn ra vô cùng khẩn trương, và chỉ sau 20 phút, mạch máu đã được tái thông hoàn toàn. Một điều đặc biệt là ca mổ được thực hiện bằng phương pháp gây tê, do đó, trong suốt quá trình can thiệp bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo.

Hồi phục thần kỳ và bài học chuyên môn sâu sắc

Ngay sau can thiệp, kết quả ghi nhận là sức cơ của bà S. đã cải thiện rõ rệt, ngay trên bàn mổ cụ đã có thể tự cử động tay, chân và giọng nói cũng trở nên rõ hơn. Sau đó, cụ được chuyển đến khoa Nội thần kinh để tiếp tục theo dõi.

“Trải qua 10 ngày nằm viện với sự chăm sóc sát sao của đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng cùng người nhà, bệnh nhân đã hồi phục rất tốt, đi lại bình thường và được xuất viện trong niềm hân hoan của gia đình”,bác sĩ Thiện thông tin.

Phân tích của bác sĩ Thiện cho thấy, việc điều trị hiệu quả này không chỉ nhờ vào sự can thiệp kịp thời mà còn nhờ 2 yếu tố chuyên môn thuận lợi khác. Thứ nhất, hệ thống tuần hoàn bàng hệ của cụ đã giúp "nuôi dưỡng" vùng não bị thiếu máu thêm vài giờ, duy trì chức năng cho đến khi mạch máu tắc nghẽn được tái thông. Thứ hai, mạch máu của bệnh nhân không bị xơ vữa hay hẹp, điều này đã giúp quá trình tái thông diễn ra hết sức thuận lợi.

Để ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ tái phát, đặc biệt là do tiền sử rung nhĩ, bác sĩ Thiện – cho biết bệnh nhân phải thủ nghiêm ngặt việc sử dụng thuốc kháng đông – loại thuốc làm loãng máu, hạn chế hình thành cục máu đông.

Qua trường hợp trên, bác sĩ Thiện khuyến cáo người dân cần chú ý đến những dấu hiệu của đột quỵ theo quy tắc F.A.S.T. F (Face) là dấu hiệu méo miệng hoặc mặt bị lệch sang một bên. A (Arms) là liệt hoặc yếu tay, khiến người bệnh không thể giơ hoặc giữ thẳng cả hai tay. S (Speech) là nói khó, nói đớ hoặc không thể nói được. Cuối cùng, T (Time) nhắc nhở về việc xác định thời gian và đưa bệnh nhân đến bệnh viện sớm nhất có thể.

“Đối với người cao tuổi và những người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, suy tim, rung nhĩ, đây là những đối tượng có nguy cơ đột quỵ rất cao, cần đặc biệt lưu tâm. Khi phát hiện dấu hiệu, cần giữ bệnh nhân an toàn, tránh té ngã và nghiêng đầu khi có tình trạng nôn ói, sau đó phải đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất có trung tâm đột quỵ”, bác sĩ Thiện khuyên.

Theo các chuyên gia y tế đột quỵ là bệnh lý mạch máu não như tắc, vỡ mạch máu não, hoặc xuất huyết não, với các dấu hiệu điển hình là yếu nửa người, méo miệng, nói đớ, và đôi khi là rối loạn tri giác, lơ mơ. Trong khi đó, nhồi máu cơ tim là tắc mạch máu nuôi cơ tim, thường có dấu hiệu mệt, đừ, đau ngực, nhưng không có triệu chứng yếu liệt. Còn đột tử lại là một tình trạng tử vong đột ngột do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Bình Thuận