Cú sốc của Hoàng Nam

Đầu năm nay, Hoàng Nam từng chiếm sóng truyền thông khi trở thành “ca lạ” của điện ảnh Việt. Lần đầu làm phim điện ảnh sau thời gian sáng tạo nội dung trên YouTube, Đèn âm hồn của anh vướng hàng loạt tranh luận, nhưng vẫn thu hút đông đảo người xem. Kết quả, Hoàng Nam một bước thành đạo diễn trăm tỷ ngay lần chạm ngõ màn bạc, trước sự ngỡ ngàng của giới quan sát.

Đến cuối năm, anh nhanh chóng tung ra tác phẩm điện ảnh thứ hai, mang tên Thế hệ kỳ tích. Phim tiếp tục trở thành tâm điểm bàn tán, nhưng lần này tình cảnh hoàn toàn trái ngược. Vừa ra mắt với các suất đặc biệt, Thế hệ kỳ tích đã vấp ngã ở phòng vé với doanh thu ảm đạm.

Tối 12/12, tức ngay trong ngày tác phẩm công chiếu chính thức, Hoàng Nam lên tiếng tự nhận đây là thất bại, một “cú ngã đau” khiến anh cảm thấy suy sụp.

Phim có ý tưởng nhưng rời rạc

Thế hệ kỳ tích theo chân Tiến (Trần Tú), một chàng trai mang trong mình giấc mơ tạo ra trò chơi điện tử vươn tầm thế giới. Hành trình chinh phục giấc mơ này gặp không ít trở ngại, nhất là khi Tiến bị chính người thân nghi hoặc, xem thường trên hành trình khởi nghiệp.

Chuyện phim mở ra bằng một tai nạn kinh hoàng, cướp đi mạng sống của bố và mẹ Tiến. Cậu được bà nội Nga Tứ (NSND Thanh Hoa) bảo bọc, chăm sóc, chiều chuộng hết mực. Vì trong suy nghĩ của bà, Tiến sau này “là đứa chống gậy, lo giỗ” nên “không chiều nó thì chiều ai”.

Được nội cưng chiều, nhưng Tiến không có thói quen ỷ lại, ăn chơi lêu lổng. Cậu sống tình cảm, ngoan ngoãn, cố gắng vừa học vừa làm. Vấn đề duy nhất của Tiến trong mắt người thân là hay “cắm mặt vào cái điện thoại xoay ngang”. Cậu không nghiện game, mà chỉ đang tập trung phát triển dự án đầy tham vọng. Nhưng giấc mơ làm game khó mà được thấu hiểu, cảm thông, Tiến không ít lần bị người cô ruột dè bỉu, móc mỉa.

Bối cảnh Hà Nội trong phim.

Ban đầu, ý tưởng của Hoàng Nam là một phim tình cảm gia đình - lựa chọn đã cũ nhưng nhìn chung “an toàn” ở rạp Việt. Tác phẩm vì vậy mà có nhan đề gốc là Bà đừng buồn con. Nhưng quá trình ngồi trong phòng dựng, phát hiện câu chuyện về thế hệ trẻ biến tình yêu thương thành động lực làm nên kỳ tích, lại được truyền cảm hứng từ cơn sốt game Tiệm phở anh Hai, Hoàng Nam thay đổi kết cấu phim, biến nó thành tác phẩm cổ vũ lớp trẻ trong kỷ nguyên vươn mình.

Điều này cho thấy nhà làm phim có sự nhạy bén “bắt trend”, lồng ghép các vấn đề được xã hội quan tâm. Thế hệ kỳ tích đề cập nhiều chủ đề gây bàn luận trong năm qua, từ A.I., sáp nhập, đô thị hóa, giải tỏa mặt bằng cho đến cả chuyện thay thế xe xăng bằng xe điện… Với kinh nghiệm sáng tạo nội dung, Hoàng Nam biết cách giúp đứa con tinh thần có “chất liệu viral”, còn mời thêm cả dàn cameo gồm nhiều KOL, influencer nổi tiếng với lượng theo dõi đông đảo.

Ở lần tái xuất, anh cho thấy sự tiến bộ nhất định của một đạo diễn tay ngang khi chịu lắng nghe, cải thiện một số hạn chế từ dự án đầu tay. Khán giả từng thất vọng với câu chuyện hời hợt của Đèn âm hồn sẽ bất ngờ với một Thế hệ kỳ tích đi sâu vào vấn đề chính luận hơn, gửi gắm thông điệp xã hội phía sau câu chuyện tình cảm gia đình.

Phim đậm “chất Bắc”, với bối cảnh, nhân vật và nhiều chi tiết mang đầy hơi thở của thủ đô Hà Nội. Từ những con phố cổ, công trình kiến trúc nổi tiếng, những nếp sinh hoạt gia đình, cộng đồng của người dân được tái hiện sinh động. Hình ảnh bữa ăn gia đình, mâm cơm giỗ, hàng trà đá vỉa hè tới những tiệm tạp hóa cũ trên phim đều được trân trọng, nâng niu.

Với phong cách kể chuyện lát cắt cuộc sống, nửa đầu tác phẩm trôi qua êm đềm. Ống kính phim hướng tới bà Nga Tứ, một người đàn bà ở tuổi xế chiều bỡ ngỡ trước những thay đổi của thời đại. Bước sang nửa sau, điểm nhìn thay đổi khi dõi theo Tiến theo đuổi ước mơ tạo ra tựa game. Con đường của chàng trai trẻ dồn dập thử thách, kể từ khi cậu âm thầm nghỉ học, làm tài xế công nghệ để có tiền trang trải. Đây cũng là lúc loạt biến cố ập đến với cả gia đình. Nhịp phim đẩy nhanh, buộc những người trẻ tăng tốc trên hành trình chinh phục kỳ tích.

Phim ôm đồm nhân vật.

Tuy nhiên, sự luân chuyển giữa hai màu sắc Slice of life và Drama chưa mượt mà, khiến cảm xúc khán giả thường xuyên bị gián đoạn. Đạo diễn ôm đồm nhiều tuyến truyện, từ việc bà Nga Tứ bối rối làm quen với bối cảnh xã hội thay đổi, mâu thuẫn nhiều năm chưa được giải quyết với con gái ruột, trong khi nam chính Tiến gần như bị bỏ quên suốt nửa đầu phim.

Đến hồi sau, quá trình vượt khó để thành công của Tiến lại lan man với nhiều tình tiết có phần dàn xếp, phi thực tế. Cậu bị lừa rồi nhận nuôi đứa trẻ sơ sinh, gặp sự cố và bị bắt đền cả bạc triệu, hay gây tai nạn bị hành hung giữa đường… Trong khi công việc lên ý tưởng, phát triển, lập trình và phát hành tựa game - vốn phải là đường dây chính - lại được miêu tả sơ sài, hầu như chỉ bằng thoại và đoạn montage ngắn ngủi.

Điều này khiến Thế hệ kỳ tích mang lại cảm giác rời rạc, chưa xác định được trọng tâm.

Nhiều sạn kịch bản, diễn xuất

Một trong số lý do khiến phim của Hoàng Nam chưa thuyết phục là việc lộ nhiều sạn kịch bản, logic.

Ở trung tâm phim, Tiến được coi là gương mặt đại diện của “thế hệ kỳ tích” - những người trẻ nhiệt huyết và đam mê, dám nghĩ, dám làm. Nhân vật theo đuổi ước mơ nghiêm túc, bất chấp những trở ngại tinh thần lẫn tiền bạc. Ngay cả trong hoàn cảnh gian nan nhất, Tiến cũng chưa từng lung lay khát vọng tạo ra tựa game vang danh toàn cầu.

Dẫu vậy, hành trình nhân vật lại thiếu tính thực tế. Tiến đưa ra nhiều quyết định khá ngô nghê, từ việc nhận nuôi đứa trẻ sơ sinh dù điều kiện tài chính không dư dả, cũng không có kinh nghiệm làm cha, hay dễ dàng chịu bồi thường số tiền trăm triệu đồng dù không đi sai luật…

Quá trình phát triển tựa game cũng “trên mây trên gió” khi nhân vật chiêu mộ nhiều gương mặt trẻ khác, ví như chàng thanh niên thất nghiệp nghiện đề đóm Huy Fam (Hoàng Hải) hay Hồng Kẹo (Võ Huy) - một “con mọt” trong tiệm net... Điều đáng nói là kỹ năng hay tài nghệ của từng thành viên trong nhóm chưa được thể hiện chi tiết, hay việc huy động vốn hàng tỷ đồng quá dễ dàng, khiến công cuộc tạo ra tựa game thành công trở nên rất khó tin.

Thay vì đào sâu những rắc rối thực tế phải đối mặt, hay trở ngại trong việc cân bằng đam mê và cuộc sống thực tế như chuyện học hành, phim sa đà vào việc rao giảng đạo lý. Những lời răn dạy của người thân, theo kiểu “nhắm mắt, hít sâu rồi thở ra và tìm thấy quy luật”, “chỉ cần tự tin, không việc gì không làm được” hay “chỉ cần sống tốt, lương thiện thì trời sẽ giúp” khiến câu chuyện bay bổng quá đà, xa rời thực tế.

Nhiều nhân vật nổi tiếng trên mạng xã hội được mời tham gia phim.

Thế hệ kỳ tích cũng mang nặng cảm giác tuyên truyền, khi nhiều bài học lồng ghép chưa tự nhiên. “Đừng vội vàng đánh giá một người trẻ chạy xe ôm. Vì biết đâu họ đang trên hành trình theo đuổi giấc mơ lớn hơn rất nhiều”, kiểu thông điệp được truyền tải trực tiếp qua lời thoại như vậy khiến người xem khó cảm. Hay ở một cảnh phim, Hoàng Nam trong vai khách mời còn có lời chia sẻ trực diện trước ống kính, về việc người trẻ phải kiên trì theo đuổi giấc mơ, tới việc bước sang kỷ nguyên vươn mình như một bài diễn thuyết nặng tính sách vở.

Trong khi đó, một số nút thắt bị bỏ lửng. Người già cần bước ra khỏi những trói buộc định kiến, tư duy lạc hậu, đón nhận sự thay đổi của thời đại với tâm thế tích cực. Người trẻ cần động lực và quyết tâm trên hành trình trưởng thành, nhưng cũng phải tỉnh táo để không sa đà vào những giấc mơ viển vông. Cả hai thông điệp này đều chưa được làm rõ.

Dàn cast trẻ trong phim mang đến nguồn năng lượng tích cực. Trần Tú, Hồng Khanh, Hoàng Hải tạo thiện cảm với lối diễn tiết chế, không lên gân. Nhưng đài từ hay biểu đạt diễn biến nội tâm nhân vật còn non nớt. Trong khi, NSND Thanh Hoa ở lần chạm ngõ màn bạc với vai người bà hiền hậu, ra được nét thanh tao của một người Hà Nội. Dẫu vậy, phần lời thoại của nhân vật hơi kịch, cách nhả thoại đôi khi mang tính biểu diễn, thiếu sự gần gũi, tự nhiên của những tình huống đời thực.

Một điểm đáng tiếc là dụng ý mời dàn KOL, TikToker hay YouTuber tham gia phim dường như phản tác dụng. Thay vì giúp Thế hệ kỳ tích viral, vai diễn của họ xuất hiện gần như vô thưởng vô phạt, với lối diễn cường điệu, gây mất điểm trong mắt khán giả.

Tống Khang