Cú sốc phút cuối đường đua cho bại tướng của ông Sunak

Bà Penny Mordaunt. Ảnh: Reuters.

Tối 23/10 (giờ Anh), cựu Thủ tướng Boris Johnson chính thức tuyên bố từ bỏ tham vọng trở lại số 10 Phố Downing, điều khiến những nghị sĩ ủng hộ ông trong Hạ viện Anh hoàn toàn bất ngờ.

Một số tỏ ra giận dữ trước nguy cơ danh tiếng bị tổn hại vì ủng hộ ông Johnson. Một số khác tỏ ra bối rối. “Điều này hoàn toàn không thể dự đoán được. Ngủ thôi!”, Hạ nghị sĩ James Duddridge viết trên Twitter.

Dù vậy, đối với các đối thủ của ông Johnson, sự rút lui của ông giúp cơ hội giành chiến thắng tăng lên đáng kể. Đội ngũ ủng hộ bà Penny Mordaunt nhanh chóng nhận ra khả năng thu hút các nghị sĩ vốn ủng hộ ông Johnson để có đủ 100 chữ ký đề cử - điều kiện cần thiết để tham gia cuộc đua vào vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ.

Theo Telegraph, các trợ lý của bà Mordaunt nhận định một khi bà có thể vượt qua chướng ngại đầu tiên, cơ hội sẽ hiện rõ.

Cơ hội cuối cùng

Dù vậy, chính chướng ngại này là điều đã cản trở tham vọng của bà Mordaunt. Vào sáng 24/10 - chỉ vài tiếng trước hạn chót, bà chỉ nhận được sự ủng hộ của 26 nghị sĩ - chưa bằng một phần năm so với con số 145 của ông Sunak.

Các ứng viên tiềm năng phải thu thập đủ chữ ký ủng hộ trước 14h ngày 24/10, Guardian cho biết.

Dù vậy, cựu Phó thủ tướng Anh Damian Green, đồng minh của bà Mordaunt, vẫn rất tự tin.

“Chúng tôi tin rằng Penny sẽ vượt qua mốc 100”, ông Green nói với BBC. “Con số của bà Penny mà tôi biết cao hơn nhiều so với con số được công bố - kể cả khi chưa tính những người ủng hộ Boris”.

Bà Mordaunt thất bại trước ông Sunak trong cuộc đua vào ghế thủ tướng Anh. Ảnh: Times.

Để tăng cường lực lượng, bà Mordaunt cần nhận được sự ủng hộ công khai từ một chính trị gia nổi bật vốn thuộc phe ông Johnson.

Khi thời hạn thu thập chữ ký chỉ còn vài giờ, các thành viên trong đội ngũ của bà Mordaunt - dẫn đầu bởi cựu Lãnh đạo Hạ viện Anh Andrea Leadsom - bám dính lấy điện thoại để kêu gọi thêm nghị sĩ ủng hộ.

Dù vậy, họ không mấy thành công. Trong khi đó, ông Sunak liên tục nhận được những tuyên bố ủng hộ đầy sức nặng.

Vào khoảng 8h40, cựu Bộ trưởng Nội vụ Priti Patel - người mà vài ngày trước đó vẫn ở phe ông Johnson, kêu gọi các đảng viên Bảo thủ gác lại khác biệt để ủng hộ ông Sunak.

“Trong thời khắc khó khăn với đất nước, chúng ta cần đoàn kết, đặt việc phục vụ công chúng lên đầu và làm việc cùng nhau”, bà Patel viết trên Twitter.

Một tiếng sau, đến lượt Quốc vụ khanh phụ trách xứ Wales Robert Buckland công khai ủng hộ ông Sunak. Ông Robert từng “phản bội” ông Sunak và chuyển sang ủng hộ bà Truss hồi tháng 7. Do đó, động thái lần này của ông được cho là có mục đích giữ ghế trong nội các.

Chiến đấu đến phút chót

Tuy nhiên, đội ngũ của bà Mordaunt không dễ từ bỏ. Sau khi không thể thu hút được các đồng minh của ông Johnson như mong đợi, họ đặt niềm tin vào sự ủng hộ của Nhóm Nghiên cứu châu Âu - một nhóm nghị sĩ thuộc phe hữu trong đảng Bảo thủ.

Dù vậy, sau cuộc họp kéo dài tới 90 phút, nhóm này thừa nhận họ không thể đưa ra quyết định chung về ứng viên được ủng hộ. Thậm chí ngay sau cuộc thảo luận, ông Iain Duncan Smith - cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ, cũng là một trong những thành viên nổi bật nhất của nhóm - lên tiếng ủng hộ ông Sunak.

“Đây là lúc chúng ta cần kết thúc cuộc đua bầu lãnh đạo và có một thủ tướng sớm nhất có thể”, ông Duncan Smith viết.

Bà Mordaunt không thể tận dụng cơ hội từ việc ông Johnson rút khỏi cuộc đua. Ảnh: Sky News.

Dù vậy, đây vẫn chưa phải cú sốc lớn nhất mà bà Mordaunt phải đối mặt.

Tới giờ cơm trưa, giới quan sát Anh bắt đầu lan truyền tin đồn về việc ông George Freeman - một trong những đồng minh hàng đầu của bà Mordaunt - đang cố gắng thuyết phục chính trị gia này rời bỏ cuộc đua, mở đường cho ông Sunak thắng cử.

Ông Freeman được coi là nhân vật chủ chốt trong đội ngũ thân cận của bà Mordaunt, cũng là tác giả của nhiều chính sách mà bà đề xuất.

Tới 12h45, ông Freeman chính thức công khai tuyên bố ủng hộ ông Sunak.

“Tôi tự hào được hỗ trợ bà ấy (chỉ bà Mordaunt - PV)”, ông viết trên Twitter. “Dù vậy, dựa trên nhu cầu cấp bách về sự ổn định và thống nhất của đảng Bảo thủ, tôi đang thúc giục bà ấy ủng hộ ông Rishi Sunak”.

Khi thời hạn đề cử còn chưa đầy một tiếng, các trợ lý của bà Mordaunt nói với giới phóng viên rằng chính trị gia này đã gần đạt con số 100 nghị sĩ ủng hộ - dù con số chính thức được đưa ra có những khác biệt, khi là 90, khi là 95, khi là 97, Telegraph cho biết.

Tuy vậy, dường như tuyên bố của ông Freeman đã đặt dấu chấm hết cho tham vọng của bà Mordaunt. Hai phút trước hạn chót, bà chính thức thừa nhận thất bại trên Twitter.

“Chúng ta đã chọn ra vị tân thủ tướng”, bà viết, một ngày trước khi được ông Sunak tái bổ nhiệm vào vị trí Lãnh đạo Hạ viện Anh, theo Reuters. “Rishi nhận được toàn bộ sự ủng hộ từ tôi”.

Ông Sunak sẽ trở thành thủ tướng thứ 3 của Anh trong 7 tuần Ông Rishi Sunak hôm 24/10 được các nghị sĩ đảng Bảo thủ chào đón tại tổng hành dinh, sau khi chính trị gia này giành chiến thắng trong cuộc đua vào ghế lãnh đạo đảng.

Việt Hà