Cùng con vượt qua những kỳ thi quan trọng

Học sinh tự tin tham gia một hội thảo khoa học được tổ chức tại Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh (TP Tuy Hòa). Ảnh: THÁI HÀ

Kỳ thi vào lớp 10 vừa kết thúc, kỳ thi THPT quốc gia sắp bắt đầu là hai cột mốc quan trọng trong đời của mỗi học sinh. Câu chuyện mùa thi áp lực như thế nào, căng thẳng ra sao, hầu hết phụ huynh từng trải qua và hiểu rõ. Vì vậy, giảm áp lực cho con, cho bản thân để cùng con bước qua các kỳ thi một cách nhẹ nhàng là điều cha mẹ cần quan tâm.

Nhận biết khả năng để định hướng phù hợp

19 giờ ngày 21/6, Sở GD-ĐT Phú Yên công bố điểm kỳ thi vào lớp 10. Trong đêm, học sinh, phụ huynh đều hồi hộp tra cứu kết quả của một kỳ thi quan trọng. Bởi học sinh vào trường THPT tốt, có khả năng cao sẽ vào các trường đại học tốt, làm nền tảng để có những công việc về sau. Trong kỳ thi này, tùy vào khả năng của mình, nhiều học sinh đặt mục tiêu thi vào trường chuyên để mở ra cơ hội vào các trường đại học uy tín. Những học sinh khác, tùy theo lực học sẽ đặt mục tiêu vào các trường khác nhau.

Em N.N.N ở xã Hòa Kiến, TP Tuy Hòa tham gia kỳ thi vào lớp 10 năm nay. Dù có thành tích học tập tốt nhưng sau khi gõ số báo danh xong, N không dám bấm vào phần tra cứu để xem kết quả thi. Đến khi mẹ N mở kết quả, thấy điểm thi tốt, N mới thở phào nhẹ nhõm. N cho biết, những ngày trước khi thi, đêm nào em cũng thức trễ, dù loay hoay chẳng làm gì và sáng mai phải dậy thật sớm để đến trường làm thủ tục dự thi. Trước đó, để chuẩn bị cho kỳ thi, N nhìn nhận lại lực học của mình; tham khảo ý kiến thầy cô, bạn bè; nghe định hướng của ba mẹ và quyết định thi vào Trường THPT Nguyễn Huệ (TP Tuy Hòa). Vì theo N, những môn có khả năng thi vào trường chuyên thì không phù hợp với định hướng thi đại học của em sau này, các môn khác em cảm nhận sức học không bằng các bạn. Đến khi đạt được kết quả như mong muốn, N mới yên tâm. “Tối nay, con sẽ đi ngủ sớm và ngủ một giấc thật ngon”, N nói với mẹ và bắt đầu thực sự nghỉ ngơi sau những ngày thi vất vả, đầy lo âu.

Anh N.V.T, ba của N cho biết: “Trước giờ con tôi học ở trường khá tốt, nhưng kỳ thi này, cả gia đình đều căng thẳng vì phải vào được trường tốt thì cơ hội vào đại học mới rộng mở. Con học tốt môn Sinh học, nằm trong đội tuyển thi học sinh giỏi Sinh học cấp thành phố nên nếu thi vào trường chuyên có khả năng đậu. Nhưng vì con thích ngành Kinh tế nên quyết định thi vào Trường THPT Nguyễn Huệ. Nghe con trình bày hợp lý nên gia đình tôi cũng ủng hộ và mong con thực hiện được mục tiêu đặt ra chứ không ép con thi vào trường chuyên dù ba mẹ ban đầu cũng khá kỳ vọng”.

Năm 2019, Nhà xuất bản Hà Nội ra mắt cuốn sách “Cùng con bước qua các kỳ thi” của hai tác giả Bùi Ngọc Phúc và Nguyễn Thị Thanh Hải. Cuốn sách là cẩm nang giúp các bậc cha mẹ có thể động viên, chia sẻ, giúp con vượt qua các kỳ thi một cách dễ dàng. Trong đó, các tác giả nhấn mạnh rằng, thay vì kỳ vọng con đạt thành tích cao, cha mẹ cần nhận biết lực học của con, giúp con xác định được mục tiêu và nỗ lực thực hiện.

Giảm áp lực trong các kỳ thi

Đã là học sinh, được vào các trường THPT top đầu, sau đó được ngồi trên giảng đường đại học là mơ ước của rất nhiều người. Với mong muốn đạt kết quả tốt nhất để vào trường đại học mà mình mơ ước, không ít thì nhiều, học sinh đều phải chịu áp lực trong thi cử. Lúc này, chỉ có sự đồng hành, sẻ chia, thấu hiểu của cha mẹ mới giúp con giảm áp lực, nhẹ nhàng vượt qua các kỳ thi.

Chị T.T.N (phường Hòa Vinh, TX Đông Hòa) có 4 người con. Trong đó, người con trai lớn nhất tên S, từng theo học một trường đại học tại TP Hồ Chí Minh nhưng phải bỏ giữa chừng vì ngành học không phù hợp, dẫn đến chán nản, nợ môn nhiều. Được gia đình động viên, S đăng ký học nghề điện ở một trường trung cấp. Ra trường, S làm việc ở một số nơi, sau đó nhờ có kinh nghiệm, tay nghề cao, S thi tuyển và đỗ vào Công ty Điện lực Phú Yên và làm việc đến nay.

Rút kinh nghiệm, 3 đứa con gái sau, chị N chủ trương để con tự lựa chọn ngành nghề, người lớn trong gia đình chỉ tư vấn, không đặt nặng tiêu chí con phải vào đại học. Chị N nói: “Thực tế có những đứa trẻ vào đại học có thể phát huy được năng lực và đạt được nhiều thành tựu; nhiều đứa trẻ lại có năng khiếu làm nghề. Với tôi, nghề nào cũng được, miễn nghề đó con yêu thích, kiếm được thu nhập chính đáng và có thể hết mình với công việc. Ngày trước, vì gia đình có một đứa con trai, cũng mong muốn nở mày nở mặt với họ hàng nên tôi ép con vào trường đại học mà con không thấy phù hợp. Lựa chọn sai đã làm mất rất nhiều thời gian của con, tiền bạc của gia đình”.

Thực tế cho thấy, không ít phụ huynh không hiểu rõ quá trình học của con nhưng đặt kỳ vọng, nhất là vào thành tích học tập của con nhiều đến mức họ trở nên khắt khe, áp đặt con cái trong mọi hoạt động, gây ra cho con áp lực ở các mức độ khác nhau. Nhận thấy sự bất hợp lý này, trong cuốn sách “Cùng con bước qua các kỳ thi”, các tác giả nhắn nhủ rằng cha mẹ không nên hoang mang, so sánh; không tạo áp lực mà hãy trao đổi, chuyện trò, đồng hành cùng con trong quá trình học tập, để từ đó đưa ra những lời khuyến khích, động viên phù hợp, giúp các con tự tin hơn để vượt qua các kỳ thi.

Như chị N, những ngày con gái út chuẩn bị bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT, để con có sức khỏe và tâm lý tốt, chị tập trung quan tâm chế độ dinh dưỡng đầy đủ; cho con có thời gian đi chơi với bạn sau các giờ học căng thẳng; nhắc con đừng thức khuya… nhằm tạo cho con tâm lý thoải mái nhất với hy vọng, con có thể vượt qua kỳ thi một cách nhẹ nhàng, hiệu quả.

Thay vì đứng ngoài và kỳ vọng, cha mẹ hãy trao đổi, chuyện trò, đồng hành cùng con trong quá trình học tập, để từ đó đưa ra những lời khuyến khích, động viên phù hợp, giúp các em tự tin hơn vượt qua các kỳ thi.

THÁI HÀ