Cung điện lớn nhất thế giới được xây thế nào?

Châu Âu mà Peter sắp đến thăm vào mùa xuân năm 1697 đang bị thống trị bởi quyền lực và vinh quang của một người duy nhất, Đức vua sùng đạo Cơ đốc nhất - Louis XIV của Pháp. Ông được mệnh danh là Vua Mặt trời và được so sánh với thần Apollo cả về bề ngoài hào nhoáng và tài năng nghệ thuật. Những tia sáng của ông vươn tới, ảnh hưởng đến mọi ngóc ngách của chính trị, ngoại giao và văn minh châu Âu.

Kể từ khi Peter chào đời, Louis là người đàn ông có ảnh hưởng nhất châu Âu, trừ mười năm cuối đời ông. Không thể hiểu được châu Âu mà Nga đang tiến vào nếu không tìm hiểu về vị vua Pháp này trước tiên.

Rất ít vị vua trong bất kỳ thời đại nào có thể vượt qua sự uy nghi của ông. Triều đại bảy mươi hai năm của ông là lâu nhất trong lịch sử nước Pháp; những người Pháp cùng thời xem ông như một á thần. “Cử chỉ nhỏ nhất của Ngài, bước đi, dáng vẻ, vẻ mặt; tất cả đều có chừng mực, phù hợp, cao quý, uy nghiêm,” Saint-Simon - sử gia của triều đình Pháp - đã viết như vậy. Sự hiện diện của ông thật choáng ngợp. “Thần chưa bao giờ run rẩy như thế này trước kẻ thù của Bệ hạ,” một trong những thống chế của Louis thú nhận trước sự hiện diện của Nhà Vua.

Louis sinh ra để lên ngôi, nhưng sự uy nghi của ông chủ yếu dựa vào cái tôi lớn và sự tự tin hơn là năng lực hay di sản. Ông cao 1,6 mét, thân hình cường tráng, đôi chân khỏe, thường khoe cơ bắp trong tất lụa. Ông có mắt nâu, mũi dài, miệng gợi cảm, tóc hạt dẻ, sau này giấu dưới bộ tóc giả đen xoăn. Bệnh đậu mùa năm chín tuổi đã để lại vết rỗ trên mặt ông.

Louis sinh ngày 5 tháng Chín năm 1638, là con trai của Vua Louis XIII và trở thành Vua Pháp lúc mới bốn tuổi sau khi cha mất. Thời thơ ấu, nước Pháp do mẹ ông, Hoàng hậu Anne và Tể tướng Mazarin cai trị. Khi chín tuổi, Louis trải qua cuộc cách mạng Fronde, điều khiến ông quyết tâm tự chủ và không để bất kỳ bộ trưởng nào thống trị mình như cha mẹ đã bị ảnh hưởng. Sau này, Louis luôn tránh các con phố chật hẹp, hỗn loạn của Paris.

Louis là chủ nhân của cung điện trong mơ. Ảnh: Grunge.

Louis yêu thích vùng nông thôn và trong những năm đầu trị vì, ông di chuyển giữa các lâu đài hoàng gia quanh Paris. Năm 1668, ông chọn xây dựng cung điện của riêng mình tại Versailles, nơi cha ông từng dừng chân khi đi săn. Tại đây, Louis ra lệnh cho kiến trúc sư Le Vau xây cung điện trên một gò cát cao, công việc kéo dài nhiều năm với sự tham gia của 36 nghìn công nhân và 6 nghìn con ngựa. Nhiều người đã chết vì tai nạn và sốt rét. Năm 1682, cung điện lớn nhất thế giới hoàn thành, không có hào và tường rào bảo vệ, thể hiện quyền lực tuyệt đối của Nhà vua.

Versailles là cung điện lộng lẫy với các phòng trưng bày, sảnh hội họp, thư viện, căn hộ hoàng gia và nhà nguyện riêng. Kiến trúc của nó vượt qua mọi công trình từ thời Đế quốc La Mã, được trang trí xa hoa với trần nhà dát vàng với biểu tượng thần mặt trời Apollo. Các phòng có tường phủ nhung, đá cẩm thạch và thảm trang trí, cửa sổ che bằng nhung vào mùa đông và lụa vào mùa hè.

Ban đêm, hàng nghìn ngọn nến chiếu sáng lung linh trong hàng trăm chiếc đèn chùm thủy tinh và chân nến bạc. Các phòng đều được trang bị đồ nội thất khảm tinh xảo. Các căn hộ riêng có những bức tranh khổng lồ của các danh họa như Raphael, Rubens. Phòng ngủ của Louis có treo bức “Mona Lisa”.

Những khu vườn do Le Nôtre thiết kế cũng ngoạn mục như cung điện, với hàng triệu bông hoa, cây bụi và gốc cây được sắp xếp chính xác giữa các lối đi, sân cỏ, đài phun nước và thác nước. Đài phun nước với 1.500 tia nước là niềm ghen tị của thế giới. Hoa và bờ dậu được cắt tỉa công phu, phối hợp màu sắc và kiểu dáng đa dạng, thay đổi hàng ngày.

Robert K. Massie/Bách Việt Books-NXB Dân Trí