Cuộc chiến chống ma túy vẫn đầy cam go. Bài 1

Bài 1: Phòng, chống ma túy dựa vào sức dân

Nhắc đến tệ nạn ma túy, thị trấn Phan Rí Cửa (huyện Tuy Phong) là địa phương được xướng tên nhiều nhất những năm gần đây. Giữa thông tin hàng trăm người nghiện ở thị trấn nhỏ cứ tái đi tái lại nhiều lần, thì đâu đó cũng có vài trường hợp tìm thấy “đường về” sau bao năm lầm lỡ. Có được sự lội ngược dòng ấy, ngoài sự nỗ lực rất lớn từ bản thân thì sự động viên, gần gũi của cán bộ khu phố là động lực rất lớn để người nghiện tái hòa nhập cộng đồng một cách thành công.

Trở về từ “cái chết trắng”

Dính vào ma túy từ năm 2006, tưởng chừng cánh cửa cuộc đời chính thức khép lại với cậu thanh niên Đặng Văn Quân - SN 1983 (khu phố Thanh Giang 2 – Phan Rí Cửa). Khi vừa bước sang tuổi 23, ngày nào Quân cũng nghe đám bạn bàn về “chất màu trắng” có sức hút lạ kỳ. Tò mò, thêm bạn bè rủ rê, lôi kéo, cùng với tâm lý thử cho biết, nên Quân đã lao vào ma túy như một cách để thể hiện mình. Lúc đầu, chỉ là cần sa, thuốc lắc… thế rồi dần dần Quân lao vào thử heroin và trở thành “nô lệ” của nó lúc nào không hay. Bập vào ma túy, Quân đã mất đi tất cả, từ sự tự tin khi giao tiếp với những người thân trong gia đình, hàng xóm, thậm chí “trói” đời mình 5 năm trong tù vì tội cướp tài sản. Năm 2014, Quân ra tù rồi nhủ với lòng sẽ tự cai nghiện tại nhà, nhưng nhiều lần đều bất thành. Bạn bè tiếp tục rủ rê, “nàng tiên nâu” cứ luẩn quẩn trong đầu khiến Quân trở lại đường cũ. Tưởng rằng, cuộc đời của Quân sẽ bị dìm dưới hố sâu, khó mà lên được khi gần 10 năm chìm trong “cái chết trắng”. Vậy mà, đến năm 2015, được sự động viên của gia đình, cán bộ khu phố, công an địa phương, Quân tham gia uống Methadone đều đặn suốt mấy tháng. Hàng đêm cứ thấy mẹ thút thít khóc, nỗi ân hận trào dâng trong lòng, cộng thêm những ánh mắt xa lánh, kỳ thị của những người xung quanh, Quân quyết tâm phải cai nghiện cho bằng được để làm lại cuộc đời.

Đặng Văn Quân được Công an tỉnh tuyên dương vì là trường hợp cai nghiện thành công tại địa phương. Ảnh: N. Lân

Thời gian đó, Quân tự xích mình trong nhà, hoặc ra cảng xin làm bốc vác, khiêng cá, làm những công việc nặng nhọc để quên đi “cơn ghiền”. Quân bảo: “Đó là thời gian khó khăn nhất trong quãng đời lầm lỡ của mình, nếu không có sự quyết tâm cao, ý chí thì rất khó tự cai tại nhà”. Sau 1 tuần đấu tranh, tìm mọi cách chế ngự “cơn nghiện”, Quân đã thành công khi tự mình khống chế được nó. Sau thời gian đó, bạn bè cũng liên tục đến nhà rủ rê, nhưng Quân rất cương quyết: “Những gì tôi đã quyết tâm, sẽ thực hiện cho bằng được, nên sẽ không bao giờ tự đẩy mình xuống vực sâu nữa”. Từ năm 2015 đến nay, Quân không tái nghiện, không còn bị hàng xóm dị nghị và mẹ anh là người hạnh phúc nhất.

Hiện tại Quân đang làm tài xế cho 1 công ty chế biến hải sản ở địa phương. Ngoài thời gian rảnh, ai thuê gì Quân đều nhận lời và từng bước hòa nhập cộng đồng một cách tự tin nhất. Quân chia sẻ: “Ở thị trấn, đối tượng nghiện ngày càng trẻ hóa, rất khó tự cai nghiện tại nhà. Tôi chỉ mong các cơ quan, đoàn thể và toàn xã hội hãy gần gũi, cảm thông để những người lầm lỡ không bị kỳ thị, xa lánh. Tạo điều kiện cho những người nghiện ma túy có cơ hội làm lại cuộc đời”. Trở về từ “cái chết trắng” sau nhiều lần vấp ngã, Quân là minh chứng cho những tấm gương cai nghiện thành công, hòa nhập với cộng đồng để trở thành công dân có ích cho xã hội.

Tệ nạn ma túy đã và đang trở thành mối quan tâm sâu sắc của toàn xã hội. Ảnh: M. Vân

Được dân tin

Ngoài nỗ lực của bản thân, sự động viên của gia đình, thì sự an ủi, quan tâm, chia sẻ của những cán bộ khu phố góp phần rất lớn để những đối tượng nghiện ma túy có động lực cai nghiện thành công, tái hòa nhập cộng đồng. Nói đến ma túy ở thị trấn đông dân nhất nước này, 21/21 khu phố đều có đối tượng nghiện, do đó vai trò của các trưởng khu phố, bí thư khu phố vô cùng quan trọng. Ông Nguyễn Văn Nhân – Trưởng khu phố Phú Thủy là người rất uy tín trong xóm vì có những đóng góp tích cực vào việc tham gia đẩy lùi tệ nạn ma túy tại địa phương. Từng là nơi phức tạp về ma túy khi nhiều thanh thiếu niên trong khu phố dính vào “nàng tiên nâu”, gây ra nhiều hệ lụy. Nắm được thông tin, ông Nhân thường xuyên đến từng nhà các đối tượng để khuyên nhủ. Ban đầu, đa số các đối tượng đều né tránh, gia đình phủ nhận. Nhưng với sự khéo léo, chân tình, tâm huyết, ông Nhân dần dần tạo được niềm tin trong dân. “Có được niềm tin của dân, thì làm việc gì cũng dễ, đặc biệt là công tác dân vận. Nhiều gia đình lúc đầu kiên quyết phủ nhận thông tin con họ dính vào ma túy, nhưng thời gian sau cứ gọi điện cho tôi, mong giúp đỡ con họ thoát khỏi vũng lầy”, ông Nhân chia sẻ.

Ông Nguyễn Văn Nhân chia sẻ những kinh nghiệm để được dân tin. Ảnh: N. Lân

Xác định phòng, chống ma túy là nhiệm vụ khó khăn, lâu dài và phải xuất phát từ chính nhận thức, sự đoàn kết trong nhân dân. Do đó, khi có được sự đồng tình, ủng hộ của người dân, ông Nhân chỉ đạo các chi, tổ, hội của khu phố phối hợp cảnh sát khu vực làm tốt công tác quản lý giáo dục người nghiện, tư vấn và thực hiện việc cai nghiện tại cộng đồng bằng thuốc điều trị thay thế là Methadone. Ngoài ra, ông còn phối hợp lập hồ sơ đưa 6 đối tượng vào cơ sở cai nghiện; lập 2 hồ sơ đưa đối tượng đi cai nghiện bắt buộc tại trung tâm cai nghiện tỉnh. Không chỉ vậy, ông còn phối hợp truy bắt 2 đối tượng/2 vụ sử dụng trái phép chất ma túy; phát hiện bắt quả tang 1 đối tượng tàng trữ trái phép chất ma túy (thu giữ khoảng 6 tép heroin)…

Trước sự nhiệt tình, trách nhiệm của ông Nhân, nhiều người trong khu phố Phú Thủy đã dần thay đổi nhận thức, tăng cường tính chủ động, tự giác trong phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện, tố giác tội phạm. Qua đó, nhiều trường hợp trong khu phố đã tìm thấy “đường về” sau bao năm lầm lỡ, tái hòa nhập cộng đồng một cách tích cực, giúp nhiều gia đình trở lại cuộc sống bình yên.