Cuộc chiến giữa 2 ứng viên đệ nhất phu nhân Hàn Quốc

Seol Nan Young (bên phải), vợ ứng viên Đảng Quyền Lực Nhân Dân Kim Moon-soo, ôm một diễn viên hài hóa thân thành Kim Hye Kyung trong tiểu phẩm châm biếm trên chương trình ‘Saturday Night Live Korea’ phát sóng ngày 24/5. Ảnh: SNL Korea.

Trong tập phát sóng gần đây trên chương trình Saturday Night Live Korea (SNL Korea), bà Seol Nan Young - vợ của ứng viên Kim Moon Soo thuộc đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) - đã trực tiếp xuất hiện và nhắm đến bà Kim Hye Kyung, phu nhân của ứng viên hàng đầu đảng Dân chủ Lee Jae Myung, theo SCMP.

Bà Seol chế giễu người đóng vai Kim Hye Kyung bằng lời cảnh báo châm biếm: “Đừng lạm dụng thẻ tín dụng công”.

Câu nói khiến dư luận dậy sóng vì gợi lại vụ bê bối có thật: Bà Kim Hye Kyung từng bị tòa án tuyên phạt 1,5 triệu won (tương đương 1.100 USD) vì sử dụng sai mục đích thẻ công vụ trong thời kỳ chồng bà làm Tỉnh trưởng tỉnh Gyeonggi.

Bà bị cáo buộc đã dùng thẻ công để chi trả các bữa ăn cho vợ của một số nghị sĩ đảng Dân chủ - hành vi bị cho là phục vụ lợi ích chính trị cá nhân cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2021 của chồng.

Không dừng lại ở đó, bà Seol còn chỉ trích việc chi tiêu sai từ tiền thuế là hành vi “đặc biệt ác ý”. Bà khẳng định trong nhiệm kỳ tỉnh trưởng của chồng, cả hai vợ chồng đều “nghiêm túc tuân thủ quy định sử dụng thẻ công”.

Tiểu phẩm đã thổi bùng căng thẳng giữa hai phe. Người phát ngôn cấp cao đảng Dân chủ, ông Jo Seoung Iae, lên tiếng chỉ trích: “Chính trị có thể là đề tài cho hài kịch, nhưng cũng cần có giới hạn cần tôn trọng”.

Bà Kim Hye Kyung, phu nhân của ứng viên đảng Dân chủ Lee Jae Myung. Ảnh: EPA-EFE.

Ngay sau đó, đảng PPP đề xuất tổ chức một cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình giữa hai người vợ của hai ứng cử viên, với lý do “đáp ứng quyền được biết của công chúng”. Tuy nhiên, đảng Dân chủ bác bỏ ý tưởng này và gọi đây là “lố bịch và phi lý”.

Giới phân tích cho rằng đề xuất tranh luận phản ánh sự “cá nhân hóa” ngày càng sâu sắc trong chính trị Hàn Quốc. Giáo sư Kang Shin Goo (Đại học Ajou) cảnh báo rằng việc biến phu nhân ứng viên thành đối tượng đánh giá chính trị sẽ làm mờ ranh giới về trách nhiệm dân chủ. Theo ông, chiến lược của PPP cho thấy một xu hướng đáng lo ngại: đánh lạc hướng dư luận khỏi chính sách và tập trung vào đời tư.

Giáo sư Lee Jae Mook (Đại học Ngoại ngữ Hankuk) thì nhìn nhận đề xuất tranh luận như hệ quả của sự chia rẽ chính trị cực đoan. Ông cho rằng dù phu nhân tổng thống có thể có ảnh hưởng gián tiếp, nhưng về mặt pháp lý, họ vẫn là công dân tư nhân, không do dân bầu và không chịu trách nhiệm như quan chức công.

Dù vậy, ông Lee cảnh báo nếu ông Lee Jae Myung đắc cử, bản án của vợ ông có thể trở thành cái cớ để phe đối lập mở cuộc điều tra tài chính gia đình, gây trở ngại cho chương trình nghị sự đầu nhiệm kỳ.

Tại Hàn Quốc, các phu nhân tổng thống từ lâu đã chịu nhiều soi xét, nhưng áp lực đã gia tăng mạnh trong những năm gần đây. Điển hình là những bê bối liên quan đến cựu Đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee đã bị cáo buộc khai man học vấn và thao túng cổ phiếu, khiến cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol buộc phải giải thể văn phòng thư ký riêng của vợ mình nhằm hạn chế vai trò công chúng của bà.

Một phần nguyên nhân gây tranh cãi xuất phát từ việc Hàn Quốc không có quy định chính thức nào về phạm vi vai trò của phu nhân tổng thống. Giáo sư Park Jong Min (Đại học Kyung Hee) nhận định: “Không có ranh giới xã hội rõ ràng hay hệ thống hành chính nào điều chỉnh hoạt động của Đệ nhất phu nhân, trong khi kỳ vọng của công chúng về minh bạch và đạo đức ngày càng cao”.

Ông nhấn mạnh rằng dưới chế độ tổng thống tập quyền của Hàn Quốc, người dân có xu hướng nhìn nhận tổng thống và phu nhân như một cặp đôi có quyền lực đạo đức, gần giống hoàng gia hơn là nguyên thủ hiện đại.

“Trong hệ thống một người đứng đầu, cả tổng thống lẫn phu nhân đều gánh trên vai kỳ vọng chung của xã hội”, ông Park nhận xét.