Cuộc 'đánh úp' kịch tính và cái kết đắng cho tổng thống Peru

Vị tổng thống 53 tuổi bị phế truất sau cuộc bỏ phiếu của các thành viên quốc hội Peru với kết quả 101 phiếu thuận, 6 phiếu chống và 10 phiếu trắng hôm 7-12.

Quyết định trên đồng nghĩa với việc Phó Tổng thống Dina Boluarte được tuyên thệ thay thế ông Pedro Castillo và trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Peru.

Tân tổng thống Peru Boluarte thông thạo tiếng Tây Ban Nha và tiếng Quechua. Trong chính quyền của ông Castillo, bà là phó tổng thống và Bộ trưởng Phát triển và Hòa nhập xã hội.

Ngay sau khi nhậm chức, bà Boluarte đã kêu gọi Peru ngưng xung đột chính trị và thiết lập một chính phủ đoàn kết dân tộc. "Những gì tôi yêu cầu là không gian và thời gian để giải cứu đất nước" - bà Boluarte nhấn mạnh.

Bà Dina Boluarte tuyên thệ nhậm chức tổng thống Peru hôm 7-12. Ảnh: AP

Hãng AP mô tả ông Castillo sau đó đã rời dinh tổng thống trên ôtô và đi qua trung tâm thành phố Lima. Tiếp đến, ông được đưa vào đồn cảnh sát. Một bức ảnh trên Twitter cho thấy ông Castillo đang ngồi bên trong nhà ga và xung quanh ông là các sĩ quan cảnh sát. Bức ảnh này do cảnh sát Peru đăng tải nhưng hiện đã bị xóa đi.

Ngay trước cuộc bỏ phiếu của quốc hội, ông Castillo tuyên bố thành lập một chính phủ khẩn cấp mới và sẽ điều hành đất nước bằng sắc lệnh. Vị tổng thống xuất thân từ nông dân ra lệnh giới nghiêm hàng đêm, bắt đầu từ tối 7-12.

Phản ứng lại quyết định của ông Castillo, có tới 5 bộ trưởng, bao gồm cả người đứng đầu quân đội, ngoại giao và kinh tế Peru từ chức.

Trong một bài phát biểu bất thường vào nửa đêm, Tổng thống Castillo cho biết ông đang phải trả giá cho những sai lầm mắc phải do thiếu kinh nghiệm. Cũng trong phát biểu này ông khẳng định quốc hội Peru "có mục tiêu duy nhất là loại bỏ tôi khỏi văn phòng tổng thống".

Theo AP, các công tố viên Peru đang điều tra 6 cáo buộc, chủ yếu liên quan đến tham nhũng, đối với ông Castillo nhưng ông đã phủ nhận hoàn toàn các cáo buộc đó. Hiện chưa rõ liệu cựu Tổng thống Peru Castillo có bị cảnh sát bắt giữ hay không.

Ông Pedro Castillo ngồi trên ghế (thứ hai từ trái sang) tại một đồn cảnh sát vào ngày 7-12. Ảnh: AP

Liên quan đến những bất ổn, Mexico đã quyết định hoãn hội nghị thượng đỉnh Liên minh Thái Bình Dương dự kiến diễn ra ngày 14-12 tại Lima.

Peru chìm trong các cuộc khủng hoảng chính trị kể từ năm 2006. Quốc hội và tổng thống lần lượt cố bãi nhiệm lẫn nhau. Tổng thống Martín Vizcarra từng giải tán quốc hội Peru vào năm 2019 và yêu cầu tổ chức cuộc bầu cử mới. Quốc hội mới đã bãi nhiệm ông Vizcarra vào năm 2020.

Tổng thống Manuel Merino sau đó có nhiệm kỳ chưa đến một tuần, Tổng thống kế nhiệm Francisco Sagasti nắm quyền được 9 tháng trước khi ông Castillo lên nắm quyền.

Bằng Hưng