Cuộc đua thừa kế đế chế của người giàu nhất thế giới

Mỗi tháng một lần, tỷ phú người Pháp Bernard Arnault lại cùng các con ăn trưa trong phòng ăn riêng tại trụ sở Moët Hennessy Louis Vuitton (LVMH) - tập đoàn hàng xa xỉ có quy mô toàn cầu của ông, theo Wall Street Journal.

Bữa ăn kéo dài chính xác 90 phút, bắt đầu bằng việc ông Arnault đọc to các chủ đề thảo luận mà ông chuẩn bị sẵn trên iPad. Sau đó, tỷ phú người Pháp đi quanh bàn, hỏi ý kiến của từng người trong số 5 người con của mình, các nguồn tin thân cận kể lại.

Nội dung thảo luận đa dạng từ việc quản lý đến cải tổ một trong vô số thương hiệu của LVMH, trải dài từ những vườn nho Champagne ở Pháp đến các xưởng sản xuất túi xách ở Italy và Texas.

Ông Arnault, 74 tuổi và là người giàu nhất thế giới, đã dành nhiều thập kỷ huấn luyện các con điều hành đế chế LVMH.

Tuy nhiên, ông cũng phải đối mặt với một câu hỏi nan giải: Ai sẽ kế nhiệm chức giám đốc điều hành và chủ tịch tập đoàn xa xỉ lớn nhất thế giới?

Nỗi ám ảnh hàng chục năm

Ông Arnault đã xây dựng LVMH - tập đoàn trị giá 480 tỷ USD - bằng cách săn lùng và mua lại các đối thủ, đồng thời nuôi dưỡng nhiều thế hệ nhà thiết kế thời trang. Sự kết hợp giữa bản năng sát thủ và sự khéo léo đó là lý do khiến các đối thủ gọi ông là “con sói trong bộ đồ cashmere”.

Delphine Arnault, 48 tuổi, con gái lớn của tỷ phú Arnault. Ảnh: British Vogue.

Trong số 5 người con, Delphine Arnault, 48 tuổi, được cho là đã vượt lên dẫn đầu trong cuộc đua thừa kế, khi đảm nhiệm chức giám đốc điều hành của Christian Dior - thương hiệu lớn thứ hai trong tập đoàn - vào tháng 1.

Vài tuần trước đó, Paris cũng xôn xao khi người con thứ hai - Antoine Arnault, 45 tuổi - trở thành giám đốc điều hành của công ty niêm yết nắm giữ cổ phần của gia đình tại LVMH.

Bám sát họ là 3 người con trai từ cuộc hôn nhân thứ hai của ông Arnault. Alexandre Arnault, 30 tuổi, hiện là Phó chủ tịch Tiffany & Co. Frédéric Arnault, 28 tuổi, điều hành thương hiệu đồng hồ Tag Heuer và Jean Arnault, 24 tuổi, giám đốc tiếp thị và phát triển bộ phận đồng hồ của Louis Vuitton.

Ông Arnault không đưa ra gợi ý nào về việc chọn ai làm người kế nhiệm, mà chỉ nói rằng điều đó sẽ dựa trên thành tích.

Vào cuối năm 2022, tỷ phú Arnault đã vượt qua Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk với tư cách người giàu nhất hành tinh, theo số liệu của Bloomberg. Tài sản của ông là 208 tỷ USD tính đến ngày 19/4.

Trong nhiều thập kỷ, ông Arnault đã điều hành công ty với những phụ tá hàng đầu như Sidney Toledano - lãnh đạo Christian Dior, và Michael Burke - Giám đốc thương hiệu Louis Vuitton. Cả hai đều đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo thế hệ tiếp theo của nhà Arnault.

Delphine từng làm việc 12 năm tại Dior dưới thời ông Toledano. Sau đó, cô gia nhập Louis Vuitton vào năm 2013 và phối hợp với ông Burke. Cô có nét giống cha mình một cách kỳ lạ, sở hữu phong thái lịch thiệp, vầng trán cao và dáng người mảnh khảnh.

“Cô ấy đã sống sót vượt qua (bài kiểm tra) của bộ đôi Toledano và Michael”, ông Toledano nói. “Giờ cô ấy đã được tiêm phòng với hai liều thuốc”.

Ông Arnault hiếm khi nói về việc kế nhiệm trước công chúng, song những người thân cận cho biết điều đó đã ám ảnh ông hàng chục năm nay. Gần đây, vị tỷ phú đã thắt chặt sự kiểm soát của gia đình với LVMH.

Vào tháng 12, ông đã chuyển đổi Agache SE thành một công ty cổ phần hợp danh có tên Agache SCA, cho phép một cổ đông, dù nắm số cổ phần hạn chế, cũng có quyền quyết định lớn. Các chuyên gia pháp lý coi đây là "ổ khóa quan trọng" để giữ sự đoàn kết của gia đình, theo Bloomberg.

Ông Arnault sẽ là người đứng đầu Agache SCA cho tới khi một công ty mới thành lập có tên Agache Commandite SAS tiếp quản quyền kiểm soát công ty. Agache SAS thuộc sở hữu của 5 người con, mỗi người có 20% cổ phần.

Agache SCA có quyền chủ tịch luân phiên hai năm giữa các cổ đông. Các con của tỷ phú không thể bán cổ phần trong 30 năm mà không có sự chấp thuận từ hội đồng quản trị.

Một doanh nhân quen biết ông Arnault trong nhiều thập kỷ đã so sánh tình huống này với vở kịch “No Exit” của Jean-Paul Sartre, trong đó các nhân vật chính bị nhốt trong một căn phòng vĩnh viễn như một hình phạt.

Song ông Toledano tin tưởng những người con của tỷ phú Arnault có thể vượt qua mọi bất đồng, vì cha đã dạy chúng từ khi còn nhỏ phải đặt lợi ích của công ty lên hàng đầu. “Hiện tại, họ đều rất tuyệt”, ông nói.

Antoine (trái), Jean và Frédéric Arnault (phải), ba trong số năm người con của tỷ phú Bernard Arnault. Ảnh: Guillaume Herbaut/VU Agency.

Làm toán giữa cuộc họp

Ngay từ khi giáo dục hai con đầu lòng - Antoine và Delphine, ông Arnault đã áp dụng một phương pháp nghiêm khắc. Các nguồn tin cho biết ông thường gọi hai đứa trẻ vào văn phòng và dạy chúng giải bài tập toán giữa các cuộc họp kinh doanh.

Đầu những năm 1980, gia đình Arnault chuyển đến New York. Đến năm 1990, ông Arnault ly dị và gặp bà Hélène Mercier - một nghệ sĩ piano người Canada - vào cuối năm đó. Cả hai kết hôn và có 3 cậu con trai. Bà Mercier đã thúc đẩy các con học nhạc và đến trường, đánh thức chúng dậy từ sáng sớm để luyện tập và học bài.

Tỷ phú Arnault cũng lao vào hỗ trợ việc học của con. Ông Toledano nhớ lại chuyến bay cùng ông Arnault sau một chuyến công tác mệt mỏi ở châu Á. Dù chỉ mới chợp mắt vài tiếng, ông Arnault đã lôi cuốn sách giáo khoa toán ra và bắt đầu học vì con trai sắp thi.

Antoine Arnault, 45 tuổi, người con thứ hai. Ảnh: Stephan Feugere.

Alexandre Arnault - người con thứ ba - đã nộp đơn vào Đại học Bách khoa Paris để theo học bậc đại học nhưng không trúng tuyển. Sau đó, anh được nhận vào trường để theo học chương trình thạc sĩ.

Tại LVMH, Alexandre nhanh chóng khẳng định mình là người được cha lắng nghe. Khi anh đề nghị mua hãng sản xuất hành lý Rimowa của Đức, cha anh nói rằng những người chủ gia đình của thương hiệu này không muốn bán. Do đó, Alexandre đã viết thư và trực tiếp đến gặp người đứng đầu gia đình Rimowa.

LVMH đã mua lại công ty vào năm 2017 và ông Arnault nhanh chóng bổ nhiệm Alexandre làm giám đốc điều hành. Anh đã thay đổi hoàn toàn thương hiệu bằng cách hợp tác với các nhà thiết kế am hiểu về thời trang dạo phố.

Trong khi đó, hai con út của ông Arnault theo sát con đường sự nghiệp của cha nhất. Frédéric Arnault được nhận vào Đại học Bách Khoa và theo học cùng chuyên ngành với cha. Anh đồng sáng lập một công ty khởi nghiệp thanh toán điện tử và bán 18 tháng sau đó.

“Tất nhiên cha cho tôi lời khuyên, nhưng ông ấy cũng cho tôi rất nhiều tự do”, Frédéric nói trong một cuộc phỏng vấn. Theo ông Toledano, trong các cuộc họp, Frédéric có xu hướng cư xử giống cha mình, anh để người khác nói và quan sát họ, "đôi khi cậu ấy để bạn nói trong 10 phút”.

Frédéric có mối quan hệ thân thiết với em trai Jean. Jean học toán tài chính tại Học viện Công nghệ Massachusetts và lấy bằng thạc sĩ về kỹ thuật cơ khí tại trường Imperial College London. Hiện anh làm việc tại bộ phận đồng hồ của Louis Vuitton và dành phần lớn thời gian tại nhà máy của hãng ở Thụy Sĩ.

Trong những năm gần đây, ông Arnault đã nhờ các con tư vấn về một số vấn đề tế nhị hơn mà công ty phải đối mặt.

Khi lạm phát bắt đầu tăng cao vào năm 2022, khiến công chúng tức giận về sự bất bình đẳng giàu nghèo, ông Arnault lo ngại sự phẫn nộ sẽ ảnh hưởng đến gia đình họ và LVMH. Do đó, ông đã tìm đến con trai lớn Antoine.

Antoine thúc đẩy ông giao tiếp cởi mở hơn với công chúng về hoạt động của LVMH, đồng thời đề nghị LVMH khởi động một chiến dịch quảng cáo công khai số tiền công ty đã nộp thuế và số lượng việc làm mà nó tạo ra.

Hải Linh