Mikhail Kalashnikov, nhà thiết kế khẩu AK-47 và Eugene Stoner, nhà thiết kế khẩu M-16, gặp nhau lần đầu tại sân bay Washington Dulles vào ngày 15/5/ 1990.
Kalashnikov đến Mỹ theo lời mời từ Viện Smithsonian, do Edward quản lý và là tác giả phụ trách Bộ sưu tập Súng quốc gia tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Mỹ. Ezell đã thu thập lịch sử truyền miệng của cả Kalashnikov và Stoner một cách độc lập.
Các cuộc phỏng vấn đầu tiên với cả Kalashnikov và Stoner diễn ra tại Star Tannery, Virginia, từ ngày 15/5 đến ngày 20/5/1990. Cuộc họp được ghi lại bằng hình ảnh và văn bản cho các cơ quan lưu trữ của Smithsonian.
Kalashnikov và Stoner được đứng cạnh nhau, mặc dù cùng chí hướng về học vấn, lịch sử, nhưng hai người đàn ông lại đối lập nhau. Stoner hiếm khi bị bắt gặp mỉm cười trước ống kính, nhưng trong lần gặp này, đã ghi lại khoảnh khắc hai người lần đầu tiên cầm khẩu súng trường tấn công của nhau và mỉm cười ở Quantico, Virginia.
Một khoảnh khắc tương tự được chụp lại vào năm 1996, một năm trước khi Stoner qua đời. Cho đến khi đó, Kalashnikov tiếp tục đến thăm các sự kiện thương mại của Mỹ và xuất hiện trước công chúng cùng Stoner. Tuy nhiên, họ vẫn coi mối quan hệ của họ chỉ là một mối quan hệ quen biết chuyên nghiệp.
Súng trường tấn công AK-47 có lẽ là vũ khí nổi tiếng nhất trên thế giới. Được sản xuất bởi hàng triệu chiếc kể từ khi được chế tạo vào năm 1949, nó đã tham gia vào hầu hết các cuộc xung đột kể từ đó và đối thủ bên kia chính là súng trường tấn công M-16.
Cuộc gặp giữa Kalashnikov và Stoner dừng lại ở đó, nhưng những cuộc xung đột và tranh luận giữa AK-47 và M-16 vẫn tiếp tục cho đến ngày nay. Có rất khía cạnh khi so sánh hai mẫu súng này, tuy nhiên để thu hẹp vấn đề bàn luận, trong trường hợp này, hãy tập trung vào những nét vừa giống vừa khác giữa hai loại súng.
AK-47 hoạt động bằng trích khí và có bu lông xoay với pít tông khí hành trình dài. Súng trường tấn công M16 cũng là một khẩu súng trường hoạt động bằng trích khí và có một chốt xoay với lực tác động trực tiếp.
Các hộp đạn cũng tương tự, chỉ khác một chút, M-16 bắn đạn cỡ 5,56x45mm chuẩn NATO, trong khi AK-47 sử dụng cỡ đạn 7,62x39mm. Cả hai đều có hệ thống ngắm bắn bằng sắt, trong khi M-16 thường được coi là có tầm bắn tốt hơn là 460 m so với 300 m đối với AK-47.
M16 có tốc độ bắn cao hơn, 700-950 vòng/phút so với 600 vòng/phút của AK-47, và nhiều người có xu hướng đồng ý rằng M-16 có độ chính xác cao hơn. Đánh đổi là độ chính xác và phạm vi là khả năng xuyên phá. Trong khi cả hai đều gây chết người, thì AK-47 là vũ khí đáng sợ hơn, với uy lực mạnh hơn súng trường M-16.
AK-47 được thiết kế để trở thành một vũ khí đơn giản, đáng tin cậy, có thể được sản xuất nhanh chóng và rẻ tiền. M-16 có thiết kế tinh tế hơn nhiều và nhẹ hơn khoảng 30% so với AK-47. Tuy nhiên, M-16 yêu cầu chế độ bảo trì và vệ sinh nhiều hơn.
Quân đội Mỹ đã mua khoảng tám triệu khẩu M-16 tính đến năm 2003 và đã có khoảng 75 triệu khẩu AK-47, được sản xuất trong Chiến tranh Lạnh. Nếu các con số được tính là phiếu bầu, thì khẩu AK đã dành chiến thắng và được đặt biệt danh là “vũ khí của thế kỷ 20”.
Giữa Kalashnikov và Stoner cũng có điểm khác nhau rất lớn, Kalashnikov là một trong những tướng lĩnh cấp cao của Liên Xô nhưng ông không phải là người giàu có, ông đã dành phát minh của mình cho đất nước một cách tự nguyện. Mặt khác, Stoner là triệu phú, ông kiếm được tiền bản quyền từ Colt cho mỗi khẩu súng trường M-16 mà hãng sản xuất.
Kalashnikov cũng rất ngạc nhiên trước tác động của M-16, trong việc thúc đẩy chế tạo súng sử dụng các vật liệu khác nhau, nhưng ông vẫn tự hào về sự sáng tạo của mình và thường ca ngợi AK47 là loại súng tốt nhất và được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn thế giới. Kalashnikov qua đời vào ngày 23/12/2013, tại Izhevsk, Nga, ở tuổi 94.
Cuộc tranh luận giữa hai mẫu súng huyền thoại này có thể sẽ không bao giờ kết thúc. Nhưng cuộc gặp gỡ thú vị giữa Kalashnikov và Stoner đã giúp họ trở thành bạn bè và đã tạo nên một trong những cuộc gặp gỡ đặc biệt trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh. Nguồn ảnh: Pinterest.
Mặt cắt của khẩu súng trường tấn công AK-47 khi được "xẻ đôi". Nguồn: WarEco.
Thái Hòa