Cuộc gọi nhá máy dụ 'con mồi' và cái giá của sự tò mò

Tưởng chừng vô hại, nhưng đây lại là chiêu thức mở đầu cho hàng loạt kịch bản lừa đảo công nghệ cao. Nếu bạn từng tò mò gọi lại, có thể bạn đã vô tình bước vào cái bẫy được giăng sẵn…

Bí ẩn đằng sau những cuộc gọi nhá máy ngắn chỉ 2-3 giây

Theo cảnh báo từ Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Bình Phước), thời gian gần đây, các đối tượng sử dụng các đầu số như 024xxx, 022xxx, 028xxx... để gọi nhá máy người dân. Những cuộc gọi này thường có thời gian rất ngắn (chỉ khoảng 3 giây) rồi lập tức cúp máy, để lại cuộc gọi nhỡ trên điện thoại của người dân. Nhiều người có thể nhận 3-4 cuộc gọi như vậy trong một ngày, gây hoang mang và tò mò về mục đích của người gọi.

Nhiều người liên tục gặp trường hợp số lạ gọi nháy máy nhiều lần (Ảnh minh họa)

Theo Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Bình Phước cho biết: Hiện tượng “cuộc gọi nhá máy” có thể là bước mở đầu cho các thủ đoạn lừa đảo. Mục đích chính là xác thực các dữ liệu mà đối tượng lừa đảo đã thu thập, từ đó phân loại người dùng để lên kịch bản lừa đảo sau này. Khi người dùng nghe máy hoặc phản hồi, kẻ gian biết số điện thoại đó còn hoạt động và đưa vào danh sách để bán hoặc khai thác.

Một số hệ thống tự động còn có thể nhận diện giọng nói, từ khóa để xác định giới tính, độ tuổi hay mức độ phản ứng của người nghe. Dù các cuộc gọi “nhá máy” không trực tiếp lấy cắp thông tin, nhưng là bước đệm để bán dữ liệu cho bên thứ ba, làm phiền qua quảng cáo hoặc thực hiện các chiêu trò lừa đảo nhắm vào người cao tuổi, nội trợ... Ngoài ra, người dùng có thể bị lừa gọi lại vào các số tính phí cao, đặc biệt là các số quốc tế. Nếu tiếp tục trả lời, giọng nói của người dùng có thể bị lợi dụng để giả danh trong các cuộc gọi khác.

Hình thức lừa đảo này đã từng rất phổ biến tại Mỹ và các nước châu Âu từ thập kỷ trước và hiện đang quay trở lại, gây hoang mang cho khách hàng của các nhà mạng. Cách thức lừa đảo này đã từng được các trang báo trong nước và quốc tế cảnh báo từ lâu.

Chị N.T.T.H. (trú tại phường Tiến Thành, Tp.Đồng Xoài) cho biết, gần 2 tuần nay, chị liên tục nhận được các cuộc gọi từ đầu số 024, 023 với hình thức "nháy máy" – chuông chỉ reo khoảng 1-2 giây rồi tắt. Điều lạ là khi chị kịp bắt máy thì lại nghe tiếng chuông đổ, giống như đang gọi đi chứ không phải nhận cuộc gọi.

Là người thường xuyên cập nhật tin tức, chị H. ý thức rõ về các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại nên luôn giữ sự cảnh giác, từ chối những cuộc gọi nghi ngờ. Tuy nhiên, kiểu gọi "nháy máy" liên tục như vậy khiến chị không khỏi hoang mang.

"Việc liên tục bị làm phiền kiểu này rất khó chịu. Có lúc đang họp hay xử lý công việc quan trọng, điện thoại reo lên rồi tắt ngay, hoặc bắt kịp thì chẳng ai nói gì. Cứ lặp đi lặp lại như vậy. Không biết đây có phải là chiêu trò lừa đảo mới không?", chị H. chia sẻ.

Tương tự, anh Trần Đức Quyền (ngụ xã Tân Lợi, huyện Đồng Phú) cũng phản ánh thường xuyên bị làm phiền bởi các cuộc gọi "nháy máy" từ đầu số lạ. "Một ngày tôi bị các số có đầu 024, 028 nháy máy đến vài lần.

Chuông chỉ reo chớp nhoáng, chưa kịp nghe thì họ đã tắt. Nghi ngờ đây là số lừa đảo nên tôi không gọi lại, chỉ chặn số. Nhưng chặn số này thì họ lại gọi bằng số khác, rất phiền và bực mình", anh Quyền chia sẻ.

Khuyến cáo từ cơ quan chức năng

Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến cáo, hiện nay các hình thức lừa đảo qua mạng xã hội và Internet ngày càng tinh vi, không chỉ giới hạn trong môi trường trực tuyến mà còn mở rộng sang những cuộc gọi điện thoại với nhiều chiêu trò khó lường.

Những kẻ lừa đảo thường nhắm đến người cao tuổi, nội trợ hoặc những người đang thất nghiệp - những đối tượng dễ tin người và có xu hướng tìm kiếm cơ hội kiếm tiền nhanh. Chính vì vậy, họ dễ dàng làm theo hướng dẫn của kẻ gian và vô tình trở thành nạn nhân.

Người dân tuyệt đối không nghe hoặc gọi lại các số điện thoại lạ, đặc biệt là các số quốc tế không rõ nguồn gốc (Ảnh minh họa)

Để bảo vệ bản thân trước các cuộc gọi lừa đảo, chuyên gia Đỗ Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm Điều hành An ninh mạng CMC (Công ty CMC Cyber Security, Tập đoàn Công nghệ CMC), đưa ra lời khuyên người dùng tại Việt Nam nên thực hiện các biện pháp sau:

- Người dùng không nghe hoặc gọi lại các số điện thoại lạ, đặc biệt là các số quốc tế không rõ nguồn gốc.

- Có thể đăng ký dịch vụ chặn cuộc gọi rác của các nhà mạng.

- Không cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại, kể cả khi đầu dây bên kia tự nhận là nhân viên ngân hàng, công an hay cơ quan Nhà nước.

- Liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng nếu nhận được cuộc gọi mạo danh để xác minh thông tin.

- Báo cáo số điện thoại lừa đảo lên tổng đài của Bộ Thông tin và Truyền thông qua đầu số 156 hoặc trên website chongthurac.vn.

Người dùng cũng có thể cài đặt ứng dụng Truecaller trên Play Store hoặc App Store để kiểm tra cuộc gọi có được xác thực hay không, từ đó cân nhắc có nên bắt máy nhằm tránh rủi ro lừa đảo

Để bảo vệ bản thân và tài sản, Công an tỉnh Bình Phước khuyến cáo người dân cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp sau:

Tuyệt đối không gọi lại: Khi nhận được các cuộc gọi lạ, đặc biệt là các cuộc gọi chỉ "nhá máy" trong vài giây hoặc có đầu số quốc tế (dấu "+"), tuyệt đối không được gọi lại.

Chặn và báo cáo: Nếu liên tục bị làm phiền, hãy chủ động chặn số điện thoại đó. Đồng thời, báo cáo cho nhà mạng để được hỗ trợ xử lý, có thể qua tin nhắn gửi đến tổng đài 5656 hoặc qua website chính thức của nhà mạng.

Bảo mật thông tin cá nhân: Không bao giờ cung cấp thông tin cá nhân (số CCCD, tài khoản ngân hàng, mật khẩu...) qua điện thoại, dù đối phương tự xưng là công an, viện kiểm sát, nhân viên ngân hàng hay nhà mạng.

Cảnh giác với liên kết lạ: Tuyệt đối không truy cập vào các đường link lạ hoặc cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc theo yêu cầu của người khác.

Báo cáo kịp thời: Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu lừa đảo nào, hãy thông báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất để được hướng dẫn xử lý. Đồng thời, hãy chia sẻ thông tin cảnh báo này đến người thân và bạn bè để cùng nhau nâng cao cảnh giác, ngăn chặn tội phạm trên không gian mạng.

Thiên Trang